(Επιλογές από τους φίλους και συνεργάτες του Σινεφίλια)

Μισέλ Δημόπουλος
Με την πανδημία χάσαμε την επαφή μας με το σινεμά διότι κακά τα ψέμματα η κινηματογραφική προβολή στη σκοτεινή αίθουσα είναι και μια πραγματικότητα η οποία μας παροτρύνει να ζούμε αλλιώτικα την καθημερινή πραγματικότητα, αυτή που μας περιβάλει, με άλλη ένταση, με άλλο βλέμμα. Επί κόβιντ όμως κάτι τέτοιο αποκλείεται, μαντρωμένοι περιφερόμαστε από το σαλόνι ή το γραφείο μας στην κρεβατοκάμαρα. Και όποια να είναι η ταινία που καταναλώσουμε στην τηλεόραση μας , στον προτζέκτορα ή στον υπολογιστή, δεν υπάρχει αληθινή απόδραση, κάτι που να μας εκτοξεύει μακριά από τη γκρίνια και την ακινησία του χρόνου. Προσωπικά, στη συνθήκη αυτή, προτιμώ να εξαντλήσω εκ του ασφαλούς το συνολικό έργο συγκεκριμένων αγαπημένων δημιουργών (με όσες ταινίες μπορώ να βρω εδώ και εκεί, υπάρχουν πια πολλές δυνατότητες) παρά να δοκιμάσω τις αντοχές μου σε πειραματισμούς και νέες εμπειρίες. Για άλλους πιθανόν να συμβαίνει το αντίθετο. Πάντως περιμένω με αγωνία τη στιγμή της απελευθέρωσης για να ξανανιώσω θεατής.

Ταινίες που ξεχώρισα στις προβολές των αιθουσών.
Δεν είναι λίγες όπως νόμιζα αρχικά. Υπάρχουν βέβαια οι δυο παλιότερες από την Κορέα, του Μπονγκ, που βγήκαν καλοκαιριάτικα κάπως στη ζούλα. Δυο αριστουργήματα που ήδη προαναγγέλλουν το γλαφυρό ανακάτεμα των ειδών των κορυφαίων «Παράσιτων». Άλλη μια ταινία που πήγε χαμένη και ούτε αναφέρεται πουθενά: βγήκε δεκαπενταύγουστο σε ένα θερινό και μετά μια εβδομάδα εξαφανίστηκε, η «Παρθένος του Αυγούστου» του Ισπανού Χόνας Τρουέμπα (2019), απρόβλεπτη περιπλάνηση «ενηλικίωσης» στη Μαδρίτη με φιλοσοφικές προεκτάσεις και μια τόσο αυθόρμητη πρωταγωνίστρια, την Ιτσάρο Αράνα.
· Η Αόρατη Ζωή της Ευριδίκης Γκουσμάο (A Vida Invisível), του Καρίμ Αϊνούζ
· Γιοσέπ (Josep), του Ορέλ
· Κατηγορώ...! (J' Accuse), του Ρόμαν Πολάνσκι
· Μία Κρυφή Ζωή (A Hidden Life), του Τέρενς Μάλικ
· Μητέρα (Mother, 2009), του Μπονγκ Τζουν-χο
· Μνήμες Φόνων (Memories of Murder, 2003), του Μπονγκ Τζουν-χο
· Η Μπαλάντα του Ρίτσαρντ Τζούελ (Richard Jewell), του Κλιντ Ιστγουντ
· Ο Παράδεισος έπεσε στη Γη (It Must Be Heaven), του Ελία Σουλεϊμάν
· Η Παρθένος του Αυγούστου, του Χόνας Τρουέμπα
· Ο Προδότης (Il Traditore,) του Μάρκο Μπελόκιο
· Οι Σφυριχτές (La Gomera), του Κορνέλιου Πορομπόιου
· Corpus Christi, του Γιαν Κομάσα
· Θα έρθει η φωτιά, του Όλιβερ Λασέ (Laxe)

Και ένα εξαίρετο ντοκιμαντέρ:
· Αντρέι Ταρκόφσκι. Σινεμά σαν Προσευχή (Andrey Tarkovsky. A Cinema Prayer) του Αντρέι Αντρέγιεβιτς Ταρκόφσκι

Και μια ελληνική ταινία
· Παρι, του Σιαμάκ Ετεμαντί

Ταινίες online που ξεχώρισα (festivals, VOD streaming)
Μέρες/ Days (日子), Tsai Ming-liang ( 2020)
Nomadland, Chloé Zhao (2020)
Uncut Gems, Josh & Benny Safdie, (2019)
To the Ends of the Earth/  Tabi no Owari Sekai no Hajimari,  Kiyoshi Kurosawa.  (2019)
Undine, Christian Petzold (2020
Malmkrog, Cristi Puiu (2020)
Soul, Pete Docter (Pixar, 2020)
Sin segnas particolares (Fernanda Valadez, 2020)
Les choses qu’on dit, les choses qu’on fait, Emmanuel Mouret, (2020)

* Ο Μισέλ Δημόπουλος υπήρξε για 14 χρόνια Διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Εργάζεται σε εταιρεία παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών, είναι μέλος της καλλιτεχνικής επιτροπής στο Lisbon & Estoril Film Festival και ιδρυτικό μέλος των βραβείων LUX του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.Έχει συστηματικά προωθήσει στο εξωτερικό το ελληνικό σινεμά: μεταξύ άλλων διοργάνωσε το 1995 τη μεγαλύτερη ρετροσπεκτίβα που έχει υπάρξει ποτέ στο εξωτερικό για τον ελληνικό κινηματογράφο (100 ταινίες + μικρού μήκους) στο κέντρο Pompidou στο Παρίσι και επιπλέον επιμελήθηκε τον τόμο Le Cinéma Grec (Editions du Centre Pompidou, 1995) που αποτελεί μάλλον το σπουδαιότερο βιβλίο αναφοράς σε ξένη γλώσσα πάνω στο ίδιο θέμα.


Αχιλλέας Κυριακίδης

Διαβάζοντας τον κατάλογο με τις ταινίες της χρονιάς διαπίστωσα με θλίψη ΠΟΣΟ ΛΙΓΕΣ ταινίες παρακολούθησα φέτος και, κυρίως, ΠΟΣΟ ΑΚΟΜΑ ΠΙΟ ΛΙΓΕΣ απ' αυτές μου άρεσαν. Γι' αυτό, περιορίζομαι σε ΤΕΣΣΕΡΙΣ μόνο ταινίες που μπορώ να πω ότι με συγκίνησαν ή με διασκέδασαν. Μ' άλλα λόγια, βάζω στην μπάντα κινηματογραφικές αρετές και αντικειμενικά κριτήρια, και καταθέτω τα τέσσερα κινηματογραφικά δίωρα που μ' έκαναν να ξεχάσω τι γινόταν και τι με περίμενε, όπως όλους, έξω από την αίθουσα...
1. "Αντρέι Ταρκόφσκι - Σινεμά σαν προσευχή" του Αντρέι Αντρέιγεβιτς Ταρκόφσκι,
2. "Η δίκη των 7 του Σικάγου" του Άαρον Σόρκιν,
3. "Η ομορφιά της ύπαρξης" του Ρόι Άντερσον,
4. "Ο Παράδεισος έπεσε στη Γη" του Ελία Σουλεϊμάν.
ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΗ ποιοτικά η συγκομιδή ελληνικών ντοκιμαντέρ που προβλήθηκαν στο φετινό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, με κορυφαία τους "Άγνωστους Αθηναίους" της Αγγελικής Αντωνίου, τον "Τέταρτο χαρακτήρα" της Κατερίνας Πατρώνη και τον "Διόνυσο (Η επιστροφή)" του Σπύρου Τσιφτσή.
Όσο για ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΕΙΣ, ας περιοριστώ κι εδώ σε δύο: στη γαλλική "Αλήθεια" του Χιροκάζου Κόρε-Έντα (γρήγορα πίσω!) και στο τρίωρο μισοσκότεινο μαρτύριο του Μάρκο Μπελόκιο, "Ο προδότης" (γρήγορα πίσω κι εσύ, αλλά στο χρόνο!).

* Ο Αχιλλέας Κυριακίδης είναι σκηνοθέτης, κριτικός κινηματογράφου, συγγραφέας και μεταφραστής. Είναι αντιπρόεδρος του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Μεταξύ άλλων έχει τιμηθεί με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος για τις "Τεχνητές αναπνοές", με το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης, για τη μετάφραση των πεζογραφικών "Απάντων" του Χόρχε Λουίς Μπόρχες (στην οριστική έκδοση των "Ελληνικών Γραμμάτων"), με το Διεθνές Βραβείο Καβάφη Μετάφρασης, το Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης Γαλλόφωνης Λογοτεχνίας του ΕΚΕΜΕΛ, για τη μετάφραση του μυθιστορήματος "Στο cafe της χαμένης νιότης" του Πατρίκ Μοντιανό. Tο 2018 κυκλοφόρησε Το μουσείο των τύψεων και άλλα διηγήματα (Εκδόσεις Πατάκη). Το 2019 κυκλοφόρησε το  Ο Χόρχε Λούις Μπόρχες και η αγωνία της μετάφρασης (Εκδόσεις Πατάκη). Το 2020 κυκλοφόρησε η έκδοση Φωτεινό σκοτάδι: Κείμενα για τον κινηματογράφο (Εκδόσεις Πατάκη).

Νίκος Σαββάτης
2020. ΟΠΟΥ Η ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ ΧΟΡΕΥΕ  ΤΟ ΧΟΡΟ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΪΟ ΚΑΙ Ο ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΤΟ ΧΟΡΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ.
Το έχουμε ξαναπεί πολλές φορές. Στους ανάποδους καιρούς μας η διανομή των ταινιών - όπως  κάθε κοινωνική δραστηριότητα - αναστέλλεται και μια αφύσικα υπερβολική δόση του θεάματος  για τις μεγάλες  οθόνες ξεχύνεται από τις μικρές, που έχουν πολλαπλασιαστεί γύρω μας. Οι λίστες με τα καλύτερα της χρονιάς είναι διασκεδαστικό, δημοσιογραφικό έθιμο των γιορτών, αλλά με τέτοιο ζοφερό κλίμα τι νόημα έχουν; Και με  τέτοια αναρχία της ιντερνετικής διανομής, κανένα ασφαλές συμπέρασμα  για τη φετινή κατάσταση του σινεμά δεν μπορεί να  βγει και ο ίδιος ο κινηματογράφος δείχνει ακόμα περισσότερο έρμαιο της πανδημιοποίησης. Ωστόσο είναι αναμφισβήτητο ότι οι δύο μεγαλύτερες κινηματογραφικές εμπειρίες της χρονιάς ήταν σε απόλυτη αρμονία με έναν επείγοντα αναστοχασμό της πραγματικότητας: Το "City Hall", ντοκιμαντέρ 272 λεπτών  του  91χρονου γίγαντα Frederick Wiseman, για το Δημαρχείο της Βοστόνης, και το "Small Axe" ένας κύκλος πέντε ταινιών για τους αγώνες της μαύρης κοινότητας να υπάρξει  στο Λονδίνο του τέλους των 60's και των 70's. Το πρώτο είναι ένας ύμνος στη δημοκρατική οργάνωση και διακυβέρνηση της σύγχρονης πόλης, που  γυρίστηκε σαν το απόλυτο αντι-Τραμπ φιλμ και ειδικά εδώ  μας κάνει να νιώθουμε ότι ζούμε στον κοινωνικό-πολιτικό πλανήτη των πιθήκων. Το δεύτερο είναι ένας ύμνος στη ζωτικότητα των ανθρώπων,  που στο πρόσφατο παρελθόν έχτισαν  κοινότητες και δημιούργησαν κουλτούρα παρά τη λυσσαλέα αντίδραση του αυταρχισμού και του ρατσισμού που συνάντησαν. Μεγάλο σινεμά από δύο πολύ ιδιαίτερους και πολύ διαφορετικούς δημιουργούς που διασταυρώνονται στο πεδίο εντάσεων της μυθοπλασίας ή /και της μελέτης του πραγματικού.
Επειδή  μου ζητήθηκε  να κάνω μια λίστα, να τι θυμήθηκα από τους καλύτερους τίτλους της χρονιάς που αποχαιρετάμε.

10 ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΙΘΟΥΣΕΣ:
"Μνήμες φόνων", Μπονγκ Τζουν-χο (2003)
"Ο Παράδεισος έπεσε στη Γη"  Elia Suleiman (2019)
" Η αόρατη ζωή της Ευριδίκης Γκουσμάο" Karim Aïnouz (2019)
"Ο προδότης" Marco Bellochio (2019 )
"Οι Σφυριχτές" Corneliu Porumboiu (2019)
" Μια κρυφή ζωή " Terrence Malick (2020)
"Οι Monos" Alejandro Landes ( 2019)
"Ένα ψηλό κορίτσι" Καντεμίρ Μπαλάγκοφ (2019)
" Corpus Cristi" Jan Komasa 2019)
"Θα έρθει η φωτιά" Oliver Laxe (2019)

15 ΑΠΟ ΦEΣTIBAΛ KAI ΠΛATΦOΡMEΣ:
"City  Hall", Frederick Wiseman  (2020)
"Mangrove "/ "Lovers Rock", Steve McQueen (2020)
"Malmkrog", Cristi Puiu (2020)
"Genus Pan", Lav Diaz (2020)
"H γυναίκα που έφυγε", Χονγκ Σανγκ-σου (2020)
"Μέρες", Τσάι Μινγκ-λιανγκ ( 2020)
 "Da 5 Bloods",  Spike Lee (2020)
 "Mank",  David Fincher  (2020)
" Nomadland",  Chloé Zhao (2020)
"Druk", Thomas Vinterberg (2020)
"First Cow", Kelly Reichardt (2019)
"Los Conductos", Camilo Restrepo (2020)
" A Great Lamp", Saad Qureshi  (2019)
"Undine ", Christian Petzold (2020)
"Favolacce", Fratelli D' Innocenzo (2020)

6 ΠΑΛΙΟΤΕΡΑ  AΠO ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΣΙΝΕΜΑ:
'Ήταν ένας πατέρας", Γιαζουχιρό Όζου (1942)
"H Moναχή", Jacques Rivette (1966)
"Ganja & Hess", Bill Gunn(1973)
" H στέγη της φάλαινας", Raoul Ruiz (1982)
 "Στον ασημένιο πλανήτη", Andrzej Żuławski (1988)
 " Sankofa", Haile Gerima (1993)  

ΕΙΔΙΚΗ ΜΝΕΙΑ:
"AS MIL E UMA NOITES"/" Aραβικές Νύχτες 1, 2, 3" μεγάλο ευρωπαϊκό φιλμ για τις ιστορίες που γέννησε η οικονομική κρίση, του Miguel Gomes

ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ:
Μichel Piccoli 12/5/ 2020.
Chadwick Boseman 28/8/ 2020
Kιμ Κι Ντουκ 11/12/ 2020
Film Comment. Άνοιξη του 2020
(Δυστυχώς όλες οι ελληνικές ταινίες που ήθελα να  δω στην πλατφόρμα του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης  ήταν sold out. Eπιφυλάσσομαι λοιπόν).

*Ο Νίκος Σαββάτης είναι κριτικός κινηματογράφου, μεταφραστής, επιμελητής κινηματογραφικών εκδόσεων. Είναι υπεύθυνος για το Σεμινάριο Κινηματογράφου Με τον Νίκο Σαββάτη .

Μαρία Γαβαλά
Έχοντας δει πολύ λίγες από τις ταινίες του καταλόγου της χρονιάς, επιλέγω εκείνες που μπόρεσα να δω και κίνησαν το ενδιαφέρον μου (αναγνωρίζοντας ότι θα υπάρχουν σημαντικές παραλείψεις στις επιλογές μου, π.χ οι ταινίες του Στιβ Μακ Κουίν ή εκείνες του ασιατικού κινηματογράφου), ενώ προσθέτω μερικές που ξεχώρισα επίσης, εκτός λίστας.
Eπιλογές, χωρίς σειρά αξιολόγησης.
Ξένες ταινίες
«Arabian Nights 1», «Arabian Nights 2», «Arabian Nights 3» του Μιγκέλ Γκόμεζ
«Retablo» του Αλβάρο Ντελγάδο Απαρίθιο και «Η αόρατη ζωή της Ευρυδίκης Γκουσμάο» του Καρίμ Αϊνούζ
«Why Me?» του Τούντορ Γκιοργκίου  και «Οι σφυριχτές» του Κορνέλιου Πορομπόιου
«Η αλήθεια» του Χιροκάζου Κόρε-εντα  και «Ο προδότης» του Μάρκο Μπελόκιο
«Εξαφανισμένος» του Ροντρίγκο Σορογκογιέν και «Το λουλούδι της ευτυχίας» της Τζέσικα Χάουσνερ
«Κατηγορώ» του Ρομάν Πολάνσκι και «The Trial of the Chicago 7» του Aaron Sorkin 
«Μια κρυφή ζωή» του Τέρενς Μάλικ και «Da 5Bloods» του Σπάικ Λι
«Μητέρα» και «Μνήμες φόνων» του Μπονγκ Τζουν-χο
«Η μπαλάντα του Ρίτσαρντ  Τζούελ» του Κλιντ Ίστγουντ.

Ντοκιμαντέρ
«Versus: The Life and Films of Ken Loach» της Λουίζ Όσμοντ
«Στη γη του άγριου μελιού» των Ταμάρα Κοτέβσκα και Λιούμπομιρ Στεφάνοφ.

Εκτός λίστας
«First Cow» της Kelly Reichardt
“A Great Lamp” του Saad Qureshi (στην πλατφόρμα Henri της Γαλλικής Ταινιοθήκης)
«Η εποχή του διαβόλου» του Lav Diaz (στην πλατφόρμα της Ταινιοθήκης της Ελλάδας, αφιέρωμα στον πρωτοποριακό κινηματογράφο)

* Η Μαρία Γαβαλά είναι κριτικός κινηματογράφου, συγγραφέας, μεταφράστρια και σκηνοθέτις. Μεταξύ άλλων έχει γράψει και τα "Τα κορίτσια της πλατείας" (2006), "Από γυαλί" (2011) , "Ο λεμονόκηπος" (2012). Το 2018 εκδόθηκε το μυθιστόρημα της Κόκκινος σταυρός (εκδόσεις Πόλις).


Θόδωρος Σούμας
("Τα φιλμ που ξεχώρισα και μου άρεσαν ιδιαίτερα, το 2020.")
Ελληνικά (κατά σειρά προτίμησης)
1. Η μπαλάντα της τρύπιας καρδιάς, του Γιάννη Οικονομίδη
2. Πράσινη θάλασσα, της Αγγελικής Αντωνίου
3. Ο απόστρατος, του Ζαχαρία Μαυροειδή

Ξένα φιλμ (με αλαφαβητική σειρά)
Αβάνα, η πόλη των κατασκόπων, του Ολιβιέ Ασαγιάς
Το βαμμένο πουλί, του Β. Μαρχούλ
Η δίκη των εφτά του Σικάγου, του Άαρον Σάρκιν
Εγκλωβισμένος (Chained), του Γιαρόν Σάνι
Έμμα, του Πάμπλο Λοραήν
Εξαφανισμένος (Madres), του Ροδρίχο Σορρογκογιέν
Η εποχή της βροχής, Άντον Τσεν
Ο παράδεισος έπεσε στη γη, του Ελία Σουλεϊμάν
Ο προδότης, του Μάρκο Μπελόκιο
Ο τιμώμενος επισκέπτης, του Ατόμ Εγκογιάν
Mank, του Ντέιβιντ Φίντσερ
Tenet, του Κρίστοφερ Νόλαν

Ντοκιμαντέρ
Στη γη του άγριου μελιού, των Ταμάρα Κοτέβσκα και Λούμπομιρ Στεφάνοφ

Σειρές
The top of the lake, της Τζέιν Κάμπιον
Better call Saul, των Vince Gilligan και Peter Gould
Ozark, των Bill Dubuque και Mark Williams
The last dance, Chicago Bulls – Michael Jordan
True detective (season 1 & 2), του Nic Pizzolatto
How to get away with a murder, των Peter Nowalk και Viola Davis
The mindhunter, των Joe Penhall. David Fincher, With Jonathan Groff, Holt McCallany
She's gotta have it, του Σπάικ Λι
The Kominski method, του Chuck Lorre  
Homeland, των Howard Gordon και Alex Gansa
The Fall, του Allan Cubitt

* Ο Θόδωρος Σούμας είναι κριτικός κινηματογράφου. Είναι συγγραφέας των βιβλίων Εθνικές κινηματογραφίες, στιλ και σκηνοθέτες, Αιγόκερως (2009), Κινηματογράφος και έρωτας, Αιγόκερως (2005), 12 Ευρωπαίοι σκηνοθέτες, Αιγόκερως (1999). Tο 2019 κυκλοφόρησε Το ημερολόγιο ενός αδέξιου εραστή (εκδόσεις Βακχικόν).

Σωτήρης Ζήκος
Ξένες ταινίες
ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΒΡΟΧΗΣ, Η -Άντονι Τσεν (Σιγκαπούρη, Ταϊβάν)
ANOTHER ROUND / DRUK, Τόμας Βίντερμπεργκ (Δανία)
ΠΡΟΔΟΤΗΣ, Ο -Μάρκο Μπελόκιο (Ιταλία, Γαλλία, Γερμανία, Βραζιλία)
ΤΖΟΤΖΟ -Τάικα Γουαϊτίτι (Τσεχία, Νέα Ζηλανδία)
ΚΥΡΙΟΣ ΤΖΟΟΥΝΣ, Ο -Ανιέσκα Χόλαντ (Πολωνία, Ην. Βασίλειο, Ουκρανία)
WILD ROSE -Τομ Χάρπερ (Ην. Βασίλειο, ΗΠΑ, Καναδάς)
ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΤΟΥ ΡΙΤΣΑΡΝΤ ΤΖΟΥΕΛ, Η -Κλιντ Ίστγουντ (ΗΠΑ)
ΔΙΚΗ ΤΩΝ 7 ΤΟΥ ΣΙΚΑΓΟ, Η -Άαρον Σόρκιν (ΗΠΑ, Ην. Βασίλειο, Ινδία)
ΜΝΗΜΕΣ ΦΟΝΩΝ -Μπονγκ Τζουν-Χο (Νότια Κορέα)
ΜΗΤΕΡΑ -Μπονγκ Τζουν-Χο (Νότια Κορέα)

Ελληνικές
WINONA -Αλέξανδρος Βούλγαρης (Ελλάδα)
ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ -Μιγκέλ Άνχελ Χιμένεθ (Ισπανία, Ελλάδα)

Ντοκιμαντέρ
ROOM 2806: ACCUSATION  -Netflix ((Γαλλία)
ΣΤΗ ΓΗ ΤΟΥ ΑΓΡΙΟΥ ΜΕΛΙΟΥ -Ταμάρα Κοτέφσκα, Λιούμπομιρ Στεφάνοβ (Δημοκρατία Βόρειας Μακεδονίας)

* Ο Σωτήρης Ζήκος είναι κριτικός κινηματογράφου. Διετέλεσε διευθυντής και αρχισυντάκτης σε κινηματογραφικά (και όχι μόνο) περιοδικά. Έχει γράψει σενάρια για ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους.

Δημήτρης Κερκινός
ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Arabian Nights 1 του Μιγκέλ Γκόμεζ
Arabian Nights 2 του Μιγκέλ Γκόμεζ
Arabian Nights 3 του Μιγκέλ Γκόμεζ
Οι Monos (Monos)Του Αλεχάντρο Λάντες
Η αόρατη ζωή της Ευρυδίκης Γκουσμάο (A Vida Invisível) του Καρίμ Αϊνούζ
Ο Φάρος (The Lighthouse) του Ρόμπερτ Εγκερς
Ο παράδεισος έπεσε στη Γη (It Must Be Heaven) του Ελία Σουλεϊμάν
Ο προδότης (Il Traditore) του Μάρκο Μπελόκιο
Ένα Ψηλό κορίτσι (Beanpole) του Καντεμίρ Μπαλάγκοφ
Οι σφυριχτές (La Gomera) του Κορνέλιου Πορομπόιου
Godless της Ραλίτζα Πέτροβα

Ταινίες εκτός εμπορικού κυκλώματος
Χαρακτηριστικά γνωρίσματα (Identifying Features) της Φερνάντα Βαλαντές
200 μέτρα (200 Meters) του Αμίν ΝαΪφέ
Father του Σρένταν Γκολούμποβιτς
Φεβρουάριος (February) του Κάμεν Κάλεφ
Πρώτη αγελάδα (First Cow) της Κέλι Ράικαρντ
Dau, Natasha (Ilya Khrzhanovskiy)
Kill it and Leave this Town (Mariusz Wilczynski)

ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ
Στη γη του άγριου μελιού (Honeyland) των Ταμάρα Κοτέβσκα, Λούμπομιρ Στεφάνοφ
78/52 του Αλεξάντρ Ο. Φιλίπ
Αντρέι Ταρκόφσκι. Σινεμά σαν προσευχή (Andrey Tarkovsky. A Cinema Prayer) του Αντρέι Αντρέγιεβιτς Ταρκόφσκι
Μετεωρίτες (Meteorlar) του Γκιουρτσάν Κελτέκ

Ντοκιμαντέρ εκτός εμπορικού κυκλώματος
Ο βασιλιάς της κρουαζιέρας (King of the Cruise) της Σόφι Ντρος
Βούδας στην Αφρική (Buddha in Africa) της Νικόλ Σάφερ
Πολλά πράγματα κυματίζουν (Many Undulating Things) του Μπο Γουάνγκ & Παν Λου
Γυναίκες κάνουν ταινίες: Μια νέα ταινία δρόμου διασχίζει το σινεμά (Women Make Film: A New Road Movie Through Cinema) του Μαρκ Κάζινς
Αυτό δεν είναι ταινία (This is not a movie) του Γιουνγκ Τσανγκ

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ
Απόστρατος του Ζαχαρία Μαυροειδή
Η Μπαλάντα της Τρύπιας Καρδιάς του Γιάννη Οικονομίδη

Εκτός εμπορικού κυκλώματος
Digger του Τζώρτζη Γρηγοράκη
Μήλα του Χρήστου Νίκου

* Ο Δημήτρης Κερκινός είναι υπεύθυνος για το τμήμα Ματιές στα Βαλκάνια και υπεύθυνος Αφιερωμάτων στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.

Αχιλλέας Ντελλής
To 2020 θα το θυμάμαι ως τη χρονιά που άλλαξε εντός μου ο ρυθμός του κόσμου. Ενώ είχα μια στοιχειώδη επαφή με τις εβδομαδιαίες προβολές στις αίθουσες, η καραντίνα του 2020 αν όχι εξαφάνισε, σίγουρα μείωσε αυτήν την «απαραίτητη εβδομαδιαία ανάγκη», δημιουργημένη από τις επιταγές της δημοσιογραφίας και των εταιρειών διανομής και παραγωγής. Αυτή η ψευδαίσθηση ότι ένας κριτικός ή ένας σινεφίλ πρέπει να έχει δει όλες τις ταινίες της βδομάδας, ανήκει σε μία παράδοση του 20ου αιώνα που νομίζω ότι μπροστά στην πλημμυρίδα των πλατφορμών τύπου Netflix απαιτεί αλλαγή, δηλαδή επιλογή.
Περισσότερο από ποτέ έχουμε ανάγκη από οδοδείκτες, κάποιες κεραίες του καιρού, όπως τα κεντρικά Φεστιβάλ (Καννών, Βερολίνου, Βενετίας), περιοδικά (Sight and Sound, Film Comment, Scope) και ιστοσελίδες (cinephilia.gr).
Γιατί εν τέλει έφτασα μετά από τριάντα χρόνια σε αυτό που αυτό που ο Μποντριγιάρ έγραφε στα 1990 για τη σύγχρονη τέχνη: αυτή πρέπει να θεωρείται ως ένα τελετουργικό σύνολο για τελετουργική τέχνη, που ικανοποιεί την ανθρώπινη ανάγκη για τελετουργία, δεν έχει όμως αναφορά σε κάποια αισθητική κρίση.
Με αυτή τη λογική καταθέτω τις επιλογές αυτή τη χρονιά χωρίς αξιολογική σειρά:

Από ξένες ταινίες
    Κατηγορώ…! (J’ accuse)  του Ρομάν Πολάνσκι
    Ο Προδότης (Il Traditore) του Μάρκο Μπελόκιο
    Another Round του Τόμας Βίντενμπεργκ
    To βαμμένο πουλί (The Painted Bird) του Βάκλαβ Μαρχούλ
    Μάρτιν Έντεν, του Πιέτρο Μαρτσέλλο
    Corpus Christi του Γιαν Κομάσα
    Da 5 Bloods, του Σπάικ Λη
    O Παράδεισος έπεσε στη Γη, του Ελία Σουλεϊμάν
    Ενα Ψηλό Κορίτσι (Beanpole) του Καντεμίρ Μπαλάγκοφ

Aπό ελληνικές
    Winona του The Boy
    Cosmic Candy της Ρηνιώς Δραγασάκη

Παράλληλο κύκλωμα/Φιλμογραφίες
    της Μαρίας Πλυτά
    του Φρίντριχ Μουρνάου
    του Κώστα Μανουσάκη
    του King Vidor

Σειρά
Euphoria

* Ο Αχιλλέας Ντελλής είναι κριτικός κινηματογράφου, συνεργάτης του Σινεφίλια [Cinephilia.Gr]. Αρθογραφεί τακτικά στην έντυπη και διαδικτυακή έκδοση του περιοδικού Φρέαρ [http:/ / frear.gr/ ].

Σπύρος Γάγγας
Ξένες ταινίες
Κατά σειρά προτίμησης
1. Corpus Christi του Γιαν Κομάσα
2. Ο Προδότης (Il Traditore) του Μάρκο Μπελόκιο
3. Το Βαμμένο Πουλί (The Painted Bird) του Βάκλαβ Μαρχούλ
4. Da 5 Bloods του Σπάικ Λι
5. Ενα Ψηλό Κορίτσι (Beanpole) του Καντεμίρ Μπαλάγκοφ
6. Κατηγορώ...! (J' Accuse) του Ρόμαν Πολάνσκι
7. Η Ομορφιά της Υπαρξης (About Endlessness) του Ρόι Αντερσον
8. Ταξίδι στην Ελλάδα του Μάικλ Γουίντερμπότομ
9.Ο Φάρος (The Lighthouse) του Ρόμπερτ Εγκερς
10. Mank του Ντέιβιντ Φίντσερ

Σε παράλληλο κύκλωμα (αφιερώματα)
1.  A Journey into Indian Cinema (MUBI)
2. Voilá Varda (MUBI)
3. Youssef Chahine (Netflix)
4. Tinto Brass’s Deadly Attractions and Sinful Desires (MUBI)
5. Women with Movie Cameras (MUBI)
6. Retrospective: Amit Dutta (MUBI)
7. Anna Karina (Γαλλικό Ινστιτούτο/Ταινιοθήκη της Ελλάδας)
8. Spotlight on Pelin Esmer (MUBI)

Ελληνικές ταινίες
1.Winona του The Boy
2.Η Μπαλάντα της Τρύπιας Καρδιάς του Γιάννη Οικονομίδη

Μικρού Μήκους
1. Olla της Αριάν Λαμπέντ
2. Nimic του Γιώργου Λάνθιμου

Ντοκιμαντέρ
Αντρέι Ταρκόφσκι. Σινεμά σαν Προσευχή (Andrey Tarkovsky. A Cinema Prayer) του Αντρέι Αντρέγιεβιτς Ταρκόφσκι
Η Σειρά Σου της Ελίσα Καπάι

* Ο Σπύρος Γάγγας διδάσκει κοινωνιολογία και σπουδές κινηματογράφου στο Deree-The American College of Greece. Παράλληλα, ασχολείται με την κριτική κινηματογράφου και έχει δημοσιεύσει για το ιαπωνικό σινεμά καθώς και για την σχέση κινηματογράφου και κοινωνίας. Μικρότερα κείμενά του για τον κινηματογράφο φιλοξενήθηκαν στο περιοδικό «Το Δέντρο». Έχει διατελέσει πρόεδρος του Edinburgh University Film Society (1992-1993). Είναι δημιουργός του κινηματογραφικού μπλογκ Vanguard Cinema.

Ζωή- Μυρτώ Ρηγοπούλου
Ταινίες μυθοπλασίας:
Ξένες:
Δεν υπάρχει κακό (There is no evil) του Μοχάμαντ Ρασούλοφ (Γερμανία, Τσεχία, Ιράν)
Χαρακτηριστικά Γνωρίσματα (Sin señas particulares,) της Φερνάντα Βαλαντές (Μεξικό, Ισπανία)
Παγιδευμένοι (Shorta)  των Άντερς Έλχολμ και Φρέντερικ-Λούις Βιλ (Δανία)
Φεβρουάριος (Février) του Καμέν Καλέφ (Βουλγαρία, Γαλλία)
Αυτό δεν είναι ταφή, είναι Ανάσταση (This is not a Burial, it's a Resurrection)  του Λεμοχάνγκ Τζερεμάια Μοσέσε (Λεσότο, Νότια Αφρική, Ιταλία)
Φαντάσματα στην Πόλη  (Hayaletler) της Άζρα Ντενίζ Οκιά (Τουρκία, Γαλλία, Κατάρ)
Όταν κοπάσει ο άνεμος (Si le vent tombe) της Νόρα Μαρτιροσιάν (Γαλλία, Αρμενία, Βέλγιο)
Η μικρή μου αδελφή (Schwesterlein) των Στεφανί Σουά και Βερονίκ Ρεϊμόντ (Ελβετία)
Η νύχτα των βασιλιάδων (La Nuit des rois) του Φιλίπ Λακότ (Γαλλία, Ακτή Ελεφαντοστού, Καναδάς, Σενεγάλη)
Γκαγκάριν (Gagarine) των Φανί Λιατάρ & Ζερεμί Τρουί (Γαλλία)
Αγωγοί (Los conductos) του Καμίλο Ρεστρέπο (Γαλλία, Κολομβία, Βραζιλία)

και από πλατφόρμες (κατ’ εξαίρεση κι επειδή είναι κλειστά τα σινεμά):
Mank του Ντέιβιντ Φίντσερ (ΗΠΑ)
Τι έκανε ο Τζακ; (What did Jack do?) του Ντέιβιντ Λιντς (ΗΠΑ)

Ελληνικές:
Μεγάλου μήκους:
Digger του Τζώρτζη Γρηγοράκη
Ο Ράφτης της Σόνιας Λίζας Κέντερμαν
και
Winona του The Boy (του 2019 αλλά παίχτηκε φέτος στους κιν/φους)
Cosmic Candy της Ρηνιώς Δραγασάκη (του 2019 αλλά παίχτηκε φέτος στους κιν/φους)
Μικρού μήκους:
Electric Swan της Κατερίνας Κοτζαμάνη (του 2019 αλλά το είδα φέτος)
Goads της Ίριδας Μπαγλανέα

Ντοκιμαντέρ (ελληνικά και ξένα):
Αντρέι Ταρκόφσκι: Σινεμά σαν Προσευχή (Andrey Tarkovsky. A Cinema Prayer) του Αντρέι Α. Ταρκόφσκι (Ιταλία, Ρωσία, Σουηδία)
Η ζωγράφος και ο κλέφτης (The Painter and the Thief ) του Μπέντζαμιν Ρι (Νορβηγία)
Σπίτι μου (Acasă, My Home) του Ράντου Τσορνίτουτς (Ρουμανία, Φινλανδία, Γερμανία)
Οι άγνωστοι Αθηναίοι της Αγγελικής Αντωνίου (Ελλάδα, Γερμανία)
Καλωσήρθατε στην Τσετσενία (Welcome to Chechnya) του Ντέιβιντ Φρανς (ΗΠΑ)
Πλέιμπακ (Playback)  της Αγκοστίνα Κομέδι (Αργεντινή)
Ο τέταρτος χαρακτήρας της Κατερίνας Πατρώνη (Ελλάδα)
Ο μικρός Σαμεντί (Petit Samedi) της Παλόμα Σέρμον-Ντάι (Βέλγιο)
Σουμιρίκι (Zumiriki) του Όσκαρ Αλεγρία (Ισπανία)
Τραγούδια της καταπίεσης (Songs of repression) των Μαριάν Χόουγκεν-Μοράγκα και Εστεφάν Βάγκνερ (Δανία)

και από πλατφόρμες:
Το κοινωνικό δίλημμα (The social dilemma) – docudrama του Τζεφ Ορλόφσκι (ΗΠΑ)
Χάλστον (Halston) του Φρέντερικ Τσενγκ (ΗΠΑ) – του 2019 αλλά παίχτηκε φέτος

Και μια αγαπημένη σειρά από πλατφόρμα:
Πάρε το μάνατζέρ μου (Dix pour cent) –της Φανί Χερέρο (δημιουργός) (Γαλλία)

* Η Ζωή- Μυρτώ Ρηγοπούλου είναι ψυχολόγος, κριτικός κινηματογράφου και μεταφράστρια. Είναι επίσης συγγραφέας του βιβλίου Καλοί καιροί,  εκδ. Κέδρος  (2005).

Δώρος Δημητρίου
Παρά τις ιδιαιτερότητες της χρονιάς και τον εγκλεισμό που γενικά ευνοεί τη θέαση ταινιών, δεν είδα πολλές ταινίες της λίστας. Μάλλον επειδή προτιμώ τις αίθουσες τα καθίσματα των σινεμά, ιδίως για τις νέες ταινίες.
Από εκείνες που είδα, ξεχώρισα τις πιο κάτω, χωρίς ιδιαίτερη σειρά προτίμησης:

Μεγάλου μήκους
1917 του Σαμ Μέντες
Da 5 Bloods του Σπάικ Λι
Godless της Ραλίτζα Πέτροβα
Mank του Ντέιβιντ Φίντσερ
Η Μπαλάντα της Τρύπιας Καρδιάς του Γιάννη Οικονομίδη
Πολίτης τρίτης ηλικίας (Senior Citizen) του Μαρίνου Καρτίκκη
Τζότζο (Jojo Rabbit) του Τάικα Γουαϊτίτι
Corpus Christi του Γιαν Κομάσα
Ο Φάρος (The Lighthouse) του Ρόμπερτ Εγκερς
Sweet Virginia του Τζέιμι Μ. Νταγκ
Ο Προδότης (Il Traditore) του Μάρκο Μπελόκιο

Ντοκιμαντέρ
Andrey Tarkovsky. A Cinema Prayer του Αντρέι Αντρέγιεβιτς Ταρκόφσκι

Σειρά
The Last Dance του Jason Hehir (Netflix, 10 επεισόδια)

Μικρού μήκους
Bella της Θέλγιας Πετράκη

* Ο Δώρος Δημητρίου ζει στη Λευκωσία και είναι ιστορικός κινηματογράφου και επιμελητής κινηματογραφικών προγραμμάτων και δράσεων. Είναι εκ των καλλιτεχνικών διευθυντών του Φεστιβάλ «Εικόνες και Όψεις του Εναλλακτικού Κινηματογράφου» και μέλος του Διεθνούς Κέντρου Κινηματογράφου για Παιδιά και Νέους (CIFEJ). Είναι επίσης αντιπρόεδρος του φωτογραφικού σωματείου «Φωτοδός».

Ελίζα Σικαλοπούλου
Visit - Jia Zhangke
Small Axe Anthology – Steve McQueen
Βαβέλ – Από τη σιωπή στην έκρηξη - Μελέτης Μοίρας
30 % – Women and Politics in Sierra Leone - Anna Cady & Em Cooper
Χαρακτηριστικά γνωρίσματα - Fernanda Valadez
Swimming Out Till the Sea Turns Blue - Jia Zhangke
Ένας Μπαρδούλ - Γεώργιος Γιαννόπουλος
Red Moon Tide – Lois Patiño
Η Μπαλάντα της Τρύπιας Καρδιάς – Γιάννης Οικονομίδης
Be Absolute for Death - John C. Lynch

Παράλληλο κύκλωμα
Le Franc - Djibril Diop Mambety (1994)
The Herd – Yilmaz Guney (1978)
Signore e signori, buonanotte – Benvenuti, Comencini, De Bernardi, Incrocci, Loy, Maccari, Magni, Monicelli, Pirro, Scarpelli, Scola  (1976)
Ossessione - Luchino Visconti (1943)
Makwayela - Jean Rouch (1977)
The Mango - Idrissa Ouedraogo (2008)
The wind's master - Hozjain Vetrov (1984)
Russian Dolls – Cedric Clapisch (2005)

Υ.Γ.Και δύο εντυπωσιακές συνεντεύξεις των Maya Da-Rin (με την καταπληκτική περσινή της ταινία The Fever) και Catarina Vasconcelos για το σινεμά στο @ Film at Lincoln Center:
The Fever Q&A with Maya Da-Rin
The Metamorphosis of Birds Q&A with Catarina Vasconcelos

* Η Ελίζα Σικαλοπούλου είναι κριτικός κινηματογράφου, υπεύθυνη του κινηματογραφικού μπλογκ Voyage in Time.


Καλλιόπη Πουτούρογλου
Ξένες ταινίες
Undine, Christian Petzold
The Woman Who Ran, Hong Sang-Soo
First Cow, Kelly Reichardt
Never, Rarely, Sometimes, Always, Eliza Hittman
My Little Sister, Stephanie Chuat, Véronique Reymond
Beanpole, Kantemir Balagov
A Hidden Life, Terrnce Malick
February, Kamen Kalev
Father, Srdan Golubovic
Pinocchio, Matteo Garrone

Ντοκιμαντέρ
The Metamorphosis of Birds, Catarina Vasconcelos
My Mexican Brezel, Nuria Gimenez
Swimming Out Till the Sea Turns Blue, Jia Zhangke
The Kingmaker, Lauren Greenfeeld
A Woman, My Mother, Claude Demers

Ελληνικές
Digger, Τζώρτζης Γρηγοράκης
Express Skopelitis, Αιμιλία Μηλού
Kala Azar, Τζάνις Ραφαηλίδου
Η μπαλάντα της τρύπιας καρδιάς, Γιάννη Οικονομίδη

Μικρού μήκους
Bella, Θέλγια Πετράκη
Goads, Ίριδας Μπαγλανέα
Το τέλος του πόνου-μια πρόταση, Ζακλίν Λέντζου
Όταν κοιμάσαι ο κόσμος αδειάζει, Βασίλης Κεκάτος
Mare Nostrum, Δημήτρη Αναγνώστου

* Η Καλλιόπη Πουτούρογλου  είναι κριτικός κινηματογράφου, βοηθός σύνταξης του Σινεφίλια [Cinephilia.Gr].

Δημήτρης Μπάμπας
(χωρίς αξιολόγηση και ανεξαρτήτως μέσου ή τρόπου προβολής)
I.
First Cow (Kelly Reichardt, 2020)
The Woman Who Ran (Hong Sang-soo, 2020)
Dwelling in the Fuchun Mountains (Gu Xiaogang, 2019)
Small Axe- Lovers Rock (Steve McQueen, 2020)
Uncut Gems (Josh & Benny Safdie,2019)

II.
Undine (Christian Petzold, 2020)
Il Traditore (Marco Bellocchio, 2019)
Never Rarely Sometimes Always (Eliza Hittman, 2020)
The Wild Goose Lake (Diao Yinan, 2019)
State Funeral (Sergei Loznitsa, 2019)
Beanpole (Kantemir Balagov, 2019)
DAU Natasha (Ilya Khrzhanovskiy, 2020)
DAU New Man (Ilya Khrzhanovskiy & Ilya Permyakov, 2020)

III.
La Gomera (Corneliu Porumboiu, 2019)
The Shadow Play (Lou Ye, 2019)
Borat Subsequent Moviefilm (Jason Woliner, 2020)
The Assistant (Kitty Green, 2019)
Rolling Thunder Revue: A Bob Dylan Story (Martin Scorsese, 2019)

IV.
Kala azar (Τζάνις Ραφαηλίδου, 2020)
Οταν κοιμάσαι ο κόσμος αδειάζει (Βασίλης Κεκάτος, 2020)
Express Scopelitis (Αιμιλία Μηλού, 2020)

* Ο Δημήτρης Μπάμπας είναι υπεύθυνος σύνταξης του Σινεφίλια [Cinephilia.Gr] και επιμελητής προγράμματος στο φεστιβάλ Εικόνες και όψεις του Εναλλακτικού Κινηματογράφου (Λευκωσία).