(ταινίες που έχουν σημασία)

Θωμάς Λιναράς
Μου αρέσει εδώ / Ραλφ Άρλικ
Αθωότητα / Γκάι Νταβίντι
Κάτω από τον ουρανό της Δαμασκού / Αλί Γουαζί, Ταλάλ Ντερκί, Χέμπα Χαλέντ
Η φωνή / Ντομίνικα Μοντεάν Πάνκοβ
Μουσική για μαύρα περιστέρια / Γιόργκεν Λεθ, Αντρέας Κοφόντ
Το θέατρο της σκέψης / Βέρνερ Χέρτσογκ
Μεταξύ επαναστάσεων / Βλαντ Πέτρι
Τριάντα χρόνια δικαιολογίες / Άρμαντ Ουρμπάνιακ
Αμερικανός: Μια Οδύσσεια ως το 1947 / Ντάνι Γου
Η Μόνικα στις νότιες θάλασσες / Μίκα Ταανίλα, Σάμι φον Ίνγκεν

* Ο Θωμάς Λιναράς είναι κριτικός κινηματογράφου. Μεταξύ άλλων υπήρξε επιμελητής βιβλίων των εκδόσεων του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και ένας εκ των ιδρυτών της Ταινιοθήκης Θεσσαλονίκης. Μια συλλογή κριτικών κειμένων του είναι η έκδοση Κινηματογραφικά δεινά: Από τον Βιμ Βέντερς στον Γιασουχίρο Όζου, εκδόσεις Εντευκτηρίου. Το 2019 εκδόθηκε η μονογραφία Stalker: Το μεγάλο πουθενά, από τις εκδόσεις Σαιξπηρικόν.

Σωτήρης Ζήκος
ΜΟΥ ΑΡΕΣΕΙ ΕΔΩ / I LIKE IT HERE, Ralph Arlyck
HOMO SAPIENS, Nikolaus Geyrhalter
Η ΒΑΣΙΛΙΣΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ / QUEEN OF THE DEUSE, Βάλερυ Κοντάκου
MIGHTY AFRIN: IN THE TIME OF FLOODS του Άγγελου Ράλλη
ΜΕΤΑΞΥ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΝ / BETWEEN REVOLUTIONS, Vlad Petri
ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ- ΠΟΛΕΜΩΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ / BEYOND REVOLUTION – FIGHTING FOR DEMOCRACY, Kristof Gerega
Ο ΚΑΪΖΕΡ ΤΗΣ ΑΝΤΛΑΝΤΙΔΑΣ | THE KAISER OF ATLANTIS, Sebastian Alfie
ΗΡΩΕΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ / HEROES OF SALONIKA, Tom Barkay
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ, Maurise Amaraggi
ΜΕΓΑΛΟΥΠΟΛΕΙΣ / MEGACITIES, Michael Glawogger

* Ο Σωτήρης Ζήκος είναι κριτικός κινηματογράφου. Διετέλεσε διευθυντής και αρχισυντάκτης σε κινηματογραφικά (και όχι μόνο) περιοδικά. Έχει γράψει σενάρια για ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους.

Γιάννης Μουγγολιάς
To 25o Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης ολοκληρώθηκε κλείνοντας ένα τέταρτο αιώνα ζωής. Μέσα στον Μάρτη, τον πρόδρομο της Άνοιξης, η φετινή χρονιά σαφώς συνδέθηκε με τα τραγικά γεγονότα των Τεμπών. Σε κάθε περίπτωση το είδος του ντοκιμαντέρ, μέσα σε αυτό το τρομερό πλαίσιο της πραγματικότητας που μας περιβάλλει, έγινε εξαιρετικά επίκαιρο. Άλλωστε στις μέρες μας η πραγματικότητα υπερτερεί από την φαντασία. Στις ταινίες που είδαμε φέτος, τα όρια ανάμεσα στο ντοκιμαντέρ και στη μυθοπλασία ήταν δυσδιάκριτα, κάτι που προσωπικά το θεωρώ θετικό αφού κατά κάποιο τρόπο διευρύνεται η φαντασία των σκηνοθετών ακόμα κι αν υπερβαίνει τα στενά όρια της τεκμηρίωσης. Επίσης η στελέχωση του προγράμματος με αρκετές παλαιότερες ταινίες έδωσε και μια άλλη διάσταση στο φεστιβάλ ώστε ο θεατής να έχει μια συνολική θεώρηση της πορείας του είδους μέσα στον χρόνο. Τέτοια αξιόλογα δείγματα υπήρχαν στα αφιερώματα στους δημιουργούς που επιλέχτηκαν αλλά και στο αφιέρωμα στο ντοκιμαντέρ της παρατήρησης. Ένα φεστιβάλ δεν είναι πάντα ένα πανόραμα αριστουργημάτων αλλά μια πολύ καλή αφορμή για να ανοιχτείς και να ψάξεις τις προτάσεις του ανακαλύπτοντας εξαιρετικές, καλές, μέτριες, κακές στιγμές και να αξιολογήσεις με προσωπικά κριτήρια την εξέλιξη του είδους όπως αντανακλά στο σήμερα.
Φεύγοντας από τη Θεσσαλονίκη, καταγράφοντας μια συνοπτική λίστα 20 επιλογών από τις ταινίες που είδα τις μέρες που παρακολούθησα το φεστιβάλ (με υποκειμενική σειρά προτίμησης), θα έπαιρνα στις αποσκευές μου:
1. «Μου αρέσει εδώ» του Ραλφ Άλρικ, ΗΠΑ 2022
2. «Μεταξύ επαναστάσεων» του Βλαντ Πέτρι, Ρουμανία, Κροατία, Κατάρ, Ιράν 2023
3. «Εκτός τόπου» του Νίκολαους Γκεϊρχάλτερ, Αυστρία 2022
4. «Στη γη του άγριου μελιού» των Λιούμπομιρ Στεφάνοβ και Ταμάρα Κοτέτσκβα, Σκόπια 2019
5. «Η Βασίλισσα της Νέας Υόρκης» της Βάλερι Κοντάκος, Ελλάδα, Καναδάς 2022
6. «Αθωότητα» του Γκέι Νταβίντι, Δανία, Ισραήλ, Φινλανδία, Ισλανδία 2022
7. «Ο Επιούσιος» του Νίκολαους Γκεϊρχάλτερ, Αυστρία 2005
8. «Λεβιάθαν» των Βερένα Πάραβελ και Λυσιέν Κάσταινγκ-Τέηλορ, ΗΠΑ, Γαλλία, Αγγλία 2012
9. «Αμερικανός: Μια Οδύσσεια ως το 1947» του Ντάνι Γου, Καναδάς 2022
10. «Τα κοράκια είναι λευκά» του Άχσεν Ναντίμ, ΗΠΑ 2022
11. «Κάτω από τον ουρανό της Δαμασκού» των Χέμπα Χαλέντ, Ταλάλ Ντερκί, Αλί Γουαζί, Δανία, Γερμανία, ΗΠΑ, Συρία 2023
12. «Μουσική για μαύρα περιστέρια» των Γιόργκεν Λεθ και Αντρέας Κοφόντ, Δανία 2022
13. «Ανατολικό μέτωπο» των Βίταλι Μάνσκι και Γεβγιέν Τιταρένκο, Λετονία, Τσεχία, Ουκρανία, ΗΠΑ 2023
14. «Ζωή σε δόσεις» των Ρεμπέκα Λόιντ Έβανς, Λίζα Σέλμπι και Άλεξ Φράι, Αγγλία 2022
15. «Εύκρατο κλίμα» του Τζέιμς Άιβορι, Αγγλία 2022
16. «Το θέατρο της σκέψης» του Βέρνερ Χέρτζογκ, ΗΠΑ 2022
και από ελληνικά τα ακόλουθα ντοκιμαντέρ:
1. «Mighty Afrin: Ιn the time of floods» του Άγγελου Ράλλη, Ελλάδα, Γαλλία, Γερμανία 2023
2. «Ζάκρος» του Φίλιππου Κουτσαφτή, Ελλάδα 2023
3. «Ο άνθρωπος που ενόχλησε το σύμπαν» του Σταύρου Ψυλλάκη, Ελλάδα 2000
4. «Ladies in waiting» της Ιωάννας Τσουκαλά, Ελλάδα 2022

* Ο Γιάννης Μουγγολιάς είναι δημοσιογράφος με έμφαση σε θέματα μουσικής, κινηματογράφου και λογοτεχνίας. Ήταν εμπνευστής και επί πολλά χρόνια καλλιτεχνικός υπεύθυνος του διεθνούς φεστιβάλ "Jazz+Πράξεις" της Πάτρας.

Ζωή- Μυρτώ Ρηγοπούλου
Από τα ντοκιμαντέρ που είδα στο 25ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης αυτά που μου άρεσαν περισσότερο είναι:
Mighty Afrin: Ιn the time of floods τουΆγγελουΡάλλη
Κάτω από τον ουρανό της Δαμασκού των Χέμπα Χαλέντ, Ταλάλ Ντερκί, Αλί Γουαζί
Μου αρέσει εδώ του Ραλφ Άρλικ
Prisonblues του Δομήνικου Ιγνατιάδη
Η φωνήτης Ντομίνικα Μοντεάν-Πάνκοβ
Ιθάκη - Μια μάχη για την απελευθέρωση του Τζούλιαν Ασάνζτου Μπεν Λόρενς
Η τελευταία προσευχή των Βίκη Αρβελάκη, Κατερίνα Μπικάκη
Οι δικοί μου άνθρωποι της Άννας Ρεζάν
LaSingla της Παλόμα Θαπάτα
ΑΚΟΕ/ΑΜΦΙ: Η Ιστορία Μιας Επανάστασης (*Να κοιμάμαι στο στήθος του…) του Ιωσήφ Βαρδάκη
Μουσική για μαύρα περιστέρια των Γιόργκεν Λεθ, Ανδρέας Κοφόντ
Ο θερμαστής του Στέλιου Μπουζιώτη
και
Ο Γάμος στο Αφρίν του Θωμά Σιδέρη

* Η Ζωή- Μυρτώ Ρηγοπούλου είναι ψυχολόγος, κριτικός κινηματογράφου και μεταφράστρια. Είναι επίσης συγγραφέας του βιβλίου Καλοί καιροί, εκδ. Κέδρος (2005).

 
Καλλιόπη Πουτούρογλου
I Like it Here, Ralph Arlyck
Queen of the Deuce, Βάλερυ Κοντάκου
Between Revolutions, Vlad Petri
The Natural History of Destruction, Sergei Loznitsa
Innocence, Guy Davidi
Homo Sapiens, Nikolaus Geyrhalter
Matter Out of Place, Nikolaus Geyrhalter
Orlando, My Political Biography, Paul B. Preciado
Έμμονες ώρες στον Τόπο της Πραγματικότητας, Ρέα Βαλντέν
Mighty Afrin: In the Time of Floods, Άγγελος Ράλλης

* Η Καλλιόπη Πουτούρογλου είναι κριτικός κινηματογράφου, βοηθός σύνταξης του Σινεφίλια [Cinephilia.Gr].