Παρασκευή 13/2
Cha và con và/ Big Father, Small Father and Other Stories , Phan Dang Di
Βιετνάμ, Saigon, τέλη της δεκαετίας του 90. Ο σπουδαστής φωτογραφίας Vu νοικιάζει δωμάτιο σ' ένα κοινόχρηστο διαμέρισμα. Με την ολοκαίνουργια μηχανή του, δώρο του πατέρα του, εξερευνά τους ανθρώπους, τους τόπους, τα αντικείμενα γύρω του. Είναι ιδιαίτερα γοητευμένος από τον συγκάτοικο του Thang, ένα χαρισματικό νεαρό που κάνει παρέα με εμπόρους ναρκωτικών, χαρτοπαίκτες και πόρνες στη νυχτερινή ζωή της Σαϊγκόν. Ο Thang συστήνει τον Vu στη χορεύτρια Van, με την οποία κάνει έρωτα. Όμως Vu έλκεται σεξουαλικά από τον φίλο του. Μια μέρα, ένας άλλος συγκάτοικος τους, τραγουδιστής του δρόμου, πέφτει θύμα ληστείας. Όταν Vu και ο Thang και σπεύδουν να τον βοηθήσουν, καταλήγουν κυνηγημένοι να ζητήσουν καταφύγιο στο χωριό του Vu στο Δέλτα του Mekong…
Ο Phan Dang Di χρησιμοποιεί εικόνες από τη φύση και το βαλτώδες τοπίο με την πυκνή βλάστηση του Mekong, ως μια μεταφορά για το σύμπαν των συναισθημάτων και των ψυχικών διαθέσεων. Μια μαγική ιστορία αγάπης, με φόντο το ταμπού της ομοφυλοφιλίας.
Δ.
Ten no chasuke /Chasuke’s Journey, Sabu
Ο παράδεισος. Ένταση και πυρετώδεις εργασίες. Δεκάδες γραφείς γράφουν τις βιογραφίες των κατοίκων της γης. Και ο εργοδότης τους, ο Θεός, είναι όλο και πιο απαιτητικός: ζητά πρωτοποριακές και avant-garde ιδέες.
Όταν η όμορφη Yuri,εμπλέκεται σ' ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα, τότε από τους ουρανούς στέλνεται πίσω στη γη ο πρώην γκάνγκστερ Chas, με οδηγίες να την σώσει με κάθε τρόπο. Και έτσι ο Chas καταλήγει στην Okinawa. Συναναστρέφεται με τους κάτοικους της γης, παρεμβαίνει στη μοίρα τους, γίνεται ο «κύριος Άγγελος», ερωτεύεται την Yuri. Όμως κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα συμβεί στη συνέχεια. Ούτε καν ο Θεός ο ίδιος….
Ταλαντευόμενος μεταξύ φιλοσοφίας και χονδροειδούς κωμωδίας, ο Sabu παίζει με τα κινηματογραφικά είδη: μοτίβα από την ιστορία του κινηματογράφου, το μελόδραμα, η γκανγκστερική ταινία, η ερωτική ρομαντική ταινία και το slapstick. Η βασική ιδέα της ταινίας είναι ότι η κάθε ζωή έχει αξία. Με μια ιδιαίτερη εικονοποιία και χωρίς ποτέ να είναι προβλέψιμη, η ταινία χαρακτηρίζεται από γρήγορους ρυθμούς και φαντασμαγορία.
Δ.
Πέμπτη 12/2
Vergine giurata /Sworn Virgin, Laura Bispuri
Η Hana μεγαλώνει σ’ ένα ανέγγιχτο από το σύγχρονο πολιτισμό αλπικό τοπίο, στην Αλβανία. Εδώ κυριαρχούν οι παλαιοί κώδικες τιμής και οι παραδοσιακοί ρόλοι των δύο φύλων. Αποφεύγει να έχει τύχη της συζύγου (και της υπηρέτριας), όταν, σύμφωνα με τον παραδοσιακό αλβανικό νόμο Kanun, δεσμεύεται με δια βίου παρθενία, θυσιάζοντας έτσι τη θηλυκότητα της με αντάλλαγμα την ελευθερία. Από τώρα και στο εξής, αντιμετωπίζεται σαν άνδρας. Της δίνεται ένα στιλέτο και το ανδρικό όνομα Μάρκος. Όμως, μετά από δέκα χρόνια απομόνωσης, αποφασίζει να αλλάξει τη ζωή της και παίρνει το τρένο για το Μιλάνο, όπου ζει η αδελφή της με την οικογένειά της….
Στην πρώτη της ταινία μεγάλου μήκους, η Laura Bispuri εστιάζει σε μια νεαρή γυναίκα που βιώνει μια δύσκολη και οδυνηρή οδύσσεια στη σύγχρονη ζωή της πόλης, μακριά από το ξεχασμένο από τον πολιτισμό σύμπαν των βουνών. Η ταινία αφηγείται την ιστορία μιας γυναίκας που ξαναβρίσκει τη σεξουαλικότητά της, δίνοντας έμφαση σε αλληγορικές εικόνες που παραπέμπουν στην γεμάτη συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις συναισθηματική ζωή της Hana. Με ελάχιστο διάλογο, με έμφαση στα βλέμματα και τις χειρονομίες, η σκηνοθέτις σχεδιάζει ένα γεμάτο ενσυναίσθηση πορτραίτο μιας ηρωίδας που βιώνει τις αντιφάσεις της.
Δ.
The Look of Silence, Joshua Oppenheimer
Ινδονησία. Μέσα σε ένα τροπικό τοπίο μια ηλικιωμένη γυναίκα κάθεται στον κήπο της και πλένει λαχανικά, ενώ παράλληλα μιλάει για το θάνατο του παιδιού της. Το 1965 ο μεγαλύτερος γιος της εκτελέστηκε με αποκρουστικό τρόπο, με την κατηγορία ότι ήταν κομμουνιστής. Ο νεαρός, αν και βαριά τραυματισμένος, είχε αρχικά καταφέρει να φτάσει ως το σπίτι της μητέρας του, αλλά την επομένη οι δολοφόνοι αποτέλειωσαν το στυγερό τους έγκλημα με μαχαίρια. Περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι εξοντώθηκαν στις νυχτερινές σφαγές που ακολούθησαν το στρατιωτικό πραξικόπημα στην Ινδονησία. Ένα μακελειό που κράτησε μήνες. Για τους δράστες αυτού του φοβερού εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας, οι οποίοι δεν απολογήθηκαν ποτέ αλλά και δεν επέδειξαν ίχνος ενοχής, ο Joshua Oppenheimer έχει ήδη γυρίσει το αριστουργηματικό ντοκιμαντέρ The Act of Killing. Περήφανοι για τα έργα τους και σαν κινηματογραφικοί αστέρες οι δράστες αναπαριστούσαν τις πράξεις τους μπροστά στον κινηματογραφικό φακό. Τώρα ο σκηνοθέτης στρέφει την προσοχή του στα θύματα. Με τη συνοδεία του αδελφού ενός εκ των θυμάτων συναντάει τους δολοφόνους και τις οικογένειές τους. Τους φέρνει αντιμέτωπους με τις σαδιστικές τους πράξεις και τους θέτει ζητήματα συνείδησης και προσωπικής ευθύνης. Αλλά οι συγκεκριμένοι άντρες, τους οποίους οι συγγενείς των θυμάτων συναντούν καθημερινά στα χωριά, δε δείχνουν ίχνος μεταμέλειας.
Με το The Look of Silence ο Oppenheimer καταγράφει τον τρόμο και την αθλιότητα ενός μη αναγνωρισμένου συλλογικού εγκλήματος-της γενοκτονίας των κατοίκων της Ινδονησίας το 1965-66- δημιουργώντας όμως και ένα χώρο για το ιδιαίτερο, προσωπικό πένθος.
Η ταινία που προβλήθηκε στο 71ο Φεστιβάλ της Βενετίας τιμήθηκε με το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής καθώς και με το βραβείο FIPRESCI.
Π.
Τετάρτη 11/2
Aferim!, Radu Jude
Ανατολική Ευρώπη, το 1835. Δύο καβαλάρηδες διασχίζουν ένα άγονο τοπίο στη Βλαχία. Είναι ο χωροφύλακας Costandin και ο γιος του. Ψάχνουν για ένα «σκλάβο-τσιγγάνο» που το έχει σκάσει από τον αριστοκράτη κύριο του και για τον οποίο υπάρχει η υποψία ότι έχει σχέση με την γυναίκα του ευγενή. Ενώ ο Costandin σχολιάζει ό,τι βλέπει μ’ ένα περιπαικτικό αφορισμό, ο γιος του έχει μια πιο στοχαστική θεώρηση του κόσμου. Κατά τη διάρκεια της περιπλάνησης τους συναντούν διαφορετικών εθνικοτήτων και πίστεων ανθρώπους: Τούρκοι και Ρώσοι, Χριστιανοί και Εβραίοι, Ρουμάνοι και Ούγγροι. Ο καθένας έχει τις προκαταλήψεις για τον άλλο που περνούν από γενιά σε γενιά. Και ακόμη και όταν βρεθεί ο «δούλος» Carfin, τίποτε δεν έχει τελειώσει ...
Μια συγκινητική παραβολή για την ύστερη-φεουδαρχική Ευρώπη που το σενάριο της στηρίχθηκε σε ιστορικά ντοκουμέντα και τραγούδια: εξουσιαστικές δομές και ιεραρχίες, η ιδέα για τον Άλλο, η σχέση με τις μειονότητες και οι συγκρούσεις που προκαλούνται. Ένα ασπρόμαυρο βαλκανικό γουέστερν, του οποίου η εμβέλεια υπερβαίνει τον τόπο και τον χρόνο της δραματικής πλοκής…
Δ.
Eisenstein in Guanajuato, Peter Greenaway
Το 1931 ο σοβιετικός σκηνοθέτης Sergei Eisenstein/ Σεργκέι Αϊζενστάιν ταξιδεύει στο Guanajuato για να σκηνοθετήσει την ταινία Que viva México.. Εκεί συναντά ένα νέο πολιτισμό και με τις πολύπλοκές σχέσεις με το θάνατο. Επίσης ανακαλύπτει μια άλλη επανάσταση - και το σώμα του.
Ο Peter Greenaway απεικονίζει τον Eisenstein ως έναν εκκεντρικό καλλιτέχνη που ταξιδεύει στο Μεξικό και σημαδεύεται από τη διεθνή του φήμη ως ένας σκηνοθέτης πρώτης γραμμής. Εκεί, αντιμετωπίζει δυσκολίες με τον αμερικάνο χρηματοδότη του, τον μυθιστοριογράφος Upton Sinclair. Την ίδια στιγμή, σ’ αυτόν το χαρούμενο και ξένο τόπο, ξεκινά να επανεκτιμά την πατρίδα του και το σταλινικό καθεστώς. Και, με αυτό τον τρόπο, ο ίδιος αλλάζει από ένας εννοιολογικός σκηνοθέτης σε έναν καλλιτέχνη γοητευμένος από την ανθρώπινη κατάσταση. Στο βλέμμα του, οι εικόνες σημάδια, οι εντυπώσεις, τα θρησκευτικά και παγανιστικά σύμβολα της μεξικανική κουλτούρα τους γίνονται κάτι νέο.
Χρησιμοποιώντας πολύ κοντινά πλάνα, οθόνες που χωρίζονται σε τμήματα και ένα δραματικό στην υφή του, ο Greenaway εστιάζει στην μεταμόρφωση ενός προσώπου που παρουσιάζει τον εαυτό του ως έναν τραγικό κλόουν. Από τη μια σκηνή στην άλλη, η ταινία εστιάζει στον Eisenstein ως έναν άνθρωπο, που ανακαλύπτει τον εαυτό του έκπληκτος από μια απροσδόκητη επιθυμία.
Δ.
Yi bu zhi yao /Gone With The Bullets, Jiang Wen
Σαγκάη, δεκαετία του 1920. Ο Μα Zouri, ένας αριστοκράτης που κατέληξε επαγγελματίας απατεώνας, συνεργάζεται με τον αστυνομικό 'Bruni' Xiang Feitan. «Ξεπλένουν» χρήματα για λογαριασμό άλλων. Στις παράνομες δραστηριότητες τους περιλαμβάνεται και το στήσιμο ενός διαγωνισμού ομορφιάς που παρακολουθεί όλη η ελίτ της πόλης. Η νίκη μιας υποψήφια που κάθε άλλο παρά φαβορί ήταν, θα προκαλέσει μια αλυσίδα των γεγονότων που θα κλιμακωθεί με ένα τρόπο τραγικό….
Ο Jiang Wen έχει ήδη αποδείξει με την ταινία του Let the Bullets Fly ότι η πολυτάραχη ιστορία της χώρας του μπορεί να αντικατοπτριστεί σε μια κρυπτική ανάμειξη κινηματογραφικών ειδών, κωμωδίας με δραματική γκανγκστερική ταινία του. Το Let the Bullets Fly διαδραματιζόταν στις κινεζικές επαρχίες. Ενώ σ’ αυτήν την ταινία, ο γνωστός σκηνοθέτης και ηθοποιός εισέρχεται στις μεγαλουπόλεις. Η ταχέως αναπτυσσόμενη μητρόπολη της Σαγκάης έχει υπάρξει συχνά το κινηματογραφικό σκηνικό για ιστορίες που διαδραματίζονται στην πολιτικά φορτισμένη εποχή της δεκαετίας του 1920.
Δ.
Τρίτη, 10/2
Everything will be fine, Wim Wenders
Ένας επαρχιακός δρόμος κάποιο χειμωνιάτικο απόγευμα. Το χιόνι που πέφτει κάνει την ορατότητα χαμηλή. Ένα έλκηθρο που εμφανίζεται από το πουθενά αναγκάζει το διερχόμενο αυτοκίνητο να φρενάρει απότομα. Σιωπή… Το Everything will be fine αφηγείται την ιστορία του Τόμας, ενός συγγραφέα που άθελα του προκαλεί ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα και περνάει τα επόμενα δώδεκα χρόνια της ζωής του με το βάρος αυτής της τραγωδίας. Ο ίδιος δεν ευθύνεται για το τραγικό γεγονός, ούτε και ο μικρός αδελφός του αγοριού, που θα μπορούσε να τον είχε υπό την επίβλεψή του, αλλά ούτε και η μητέρα των παιδιών, που θα μπορούσε ίσως να τα είχε φωνάξει νωρίτερα. Ωστόσο η ζωή του Τόμας μετά το ατύχημα παίρνει την κάτω βόλτα. Η σχέση του με την κοπέλα του καταστρέφεται, ενώ ο ίδιος προσπαθεί να βρει καταφύγιο στη γραφή. Η ταινία παρακολουθεί τον ήρωα στην προσπάθειά του να συνεχίσει τη ζωή του, δίνοντας της ξανά νόημα. Αλλά και τη μητέρα και τον αδελφό του θύματος μέχρι τη στιγμή που ο τελευταίος στα δεκαεφτά του θα αποφασίσει να ξανασυναντήσει τον άντρα εκείνου του μοιραίου απογεύματος. Η πρώτη 3D ταινία μυθοπλασίας του μεγάλου γερμανού σκηνοθέτη Wim Wenders, βασισμένη σε σενάριο του Bjørn Olaf Johannessen, είναι μια ταινία για το βάρος της ενοχής. Και για το γεγονός ότι δεν είναι τελικά ο χρόνος που θεραπεύει αλλά η δύναμη να αντιμετωπίζεις τις καταστάσεις και να συγχωρείς. Ειδικά τον ίδιο σου τον εαυτό.
Ο Wenders δηλώνει σχετικά με την τεχνική που επέλεξε : « Το 3D είναι περισσότερο ανθρώπινο από όσο μπορούμε να φανταστούμε. Και είναι παρεξηγημένη η χρήση του εξαιτίας της σύνδεσής του αυστηρά με ταινίες δράσης και με ειδικά εφέ. Όταν γύριζα την Pina συνειδητοποίησα τη δύναμη του τρισδιάστατου στο στήσιμο των «σιωπηλών πορτρέτων» των χορευτών. Δεν επρόκειτο για απλά κοντινά πλάνα αλλά για συγκλονιστικά «τοπία προσώπων» (face-landscapes), γεμάτα δύναμη, ρεαλισμό αλλά και ανθρωπιά. Και τότε κατάλαβα ότι οι ιστορίες που θα λέγονταν με αυτή τη νέα γλώσσα θα πήγαιναν κατευθείαν στην καρδιά του θεατή και θα τον αφορούσαν με ένα βαθύτερο υπαρξιακό τρόπο.»
Π.
Pod electricheskimi oblakami /Under Electric Clouds, Alexey German Jr.
Παράξενες εικόνες. Η όχθη του ποταμού στην ομίχλη και το χιόνι. Κομμάτια χάλυβα και σκυρόδεμα σκορπισμένα ολόγυρα. Ο σκελετός ενός ουρανοξύστη. Ημιτελείς γέφυρες αυτοκινητόδρομου σε επίπεδο τοπίο. Η γιγαντιαία φιγούρα ενός μεταλλικού άλογου. Και ένα άγαλμα του Λένιν, του οποίου το τεντωμένο δεξί χέρι δείχνει προς το κενό. Ένας κρύος, έρημος τόπος γη όπου το παρελθόν συναντά ένα φανταστικό μέλλον. Οι άνθρωποι περιφέρονται άσκοπα μέσα σ’ αυτό το σουρεαλιστικό σύμπαν. Οι παλιές βεβαιότητες δεν ισχύουν πλέον. Φίλοι και συγγενείς έχουν εξαφανιστεί. Τα ιδανικά τα έχει παρασύρει ο άνεμος.
Επιστρέφοντας στο σπίτι από το εξωτερικό, ο Sasha -ο νεκρός πατέρας του οποίου ήταν ο ιδιοκτήτης του εργοταξίου- έχει τώρα να αντιμετωπίσει την κληρονομιά του: εργαζόμενοι από την Κιργιζία που ψάχνουν τους συνεργάτες τους , αρχιτέκτονες με κατακόκκινο μέτωπο, ξεναγοί που κάποτε βρισκόταν δίπλα στο Γιέλτσιν στα οδοφράγματα στη Μόσχα. Κάποιοι από αυτούς έχουν ανεξήγητες ρινορραγίες. Ένας νεαρός φοιτητής ρωτάει: «Ποιοι είμαστε; Ποιος είμαι; Τα πάντα είναι ένα χάος".
Σε επτά επεισόδια, ο Alexey German Jr. συμπυκνώνει την πνευματική κατάσταση της χώρας του σε μια συμβολική ταινία, με σεκάνς μεγάλης χρονικής διάρκειας, με ρευστή χορογραφία ανθρώπων και κινηματογραφικής κάμερας.
Δ.
Δευτέρα, 9/2
Als wir träumten, Andreas Dresen
Στα προάστια της Λειψίας τέσσερις νεαροί περιφέρονται άσκοπα, λίγο μετά την κατάρρευση του παλιού καθεστώτος. Μέσα στην παραζάλη της νέας εποχής που έφερε η ένωση των δύο Γερμανιών, βιώνουν τις αλλαγές με τον πιο άγριο τρόπο. Οι παλιοί κανόνες δεν ισχύουν πια και αυτοί αισθάνονται δυνατοί, απελευθερωμένοι. Όταν δεν παίζουν ποδόσφαιρο με την ομάδα τους, χτυπιούνται στο δρόμο για να επιβληθούν, κλέβουν αυτοκίνητα ή επιδίδονται σε άλλα μικροεγκλήματα. Ανοίγουν και μια δική τους ντισκοτέκ που σύντομα καταλαμβάνεται από νεοναζί. Κάνουν τη νύχτα μέρα, μεθούν, παίρνουν ναρκωτικά, ρίχνονται σε μια φρενήρη περιπέτεια στους νυχτερινούς δρόμους της πόλης. Σε μια εποχή ρευστή αλλά και έντονης παρακμής οι νεαροί δεν παύουν ωστόσο να ονειρεύονται. Ο ένας μια καριέρα μποξέρ, ο άλλος τον έρωτα με το πιο όμορφο κορίτσι της περιοχής. Κρυφή επιθυμία όλων είναι να δραπετεύσουν από τη χαοτική και χωρίς νόημα ζωή τους και να κάνουν κάπου αλλού μια καινούρια αρχή.
Ο γερμανός σκηνοθέτης Andreas Dresen μαζί με το σεναριογράφο του Wolfgang Kohlhaase μεταφέρουν στη μεγάλη οθόνη το πολυβραβευμένο μυθιστόρημα του Clemens Meyer, το οποίο όταν πρωτοδημοσιεύτηκε το 2006 ανέδειξε το νεαρό συγγραφέα από τη Λειψία σε έναν από τους σημαντικότερους σύγχρονους γερμανούς συγγραφείς. Στο επίκεντρο του βιβλίου, όπως και της ταινίας, βρίσκεται η δυνατή φιλία τεσσάρων νεαρών που δοκιμάζεται συνεχώς από τα ναρκωτικά, τη ζήλεια, την προδοσία και τα λάθος όνειρα. Ο Dresen επιχειρεί με βάση το μυθιστόρημα του Meyer μια κινηματογραφική παραβολή για τη φιλία και την προδοσία, την ελπίδα και τις ψευδαισθήσεις. Αφηγείται έτσι μια ιστορία χαμένης νεότητας με έναν άγριο αλλά και τρυφερό τρόπο. Μια ιστορία για τη νεανική επανάσταση και το ουτοπικό κυνήγι της ευτυχίας.
Π.
Body, Małgorzata Szumowska
Ο Janusz δεν σοκάρεται εύκολα. Σαν ιατροδικαστής ερευνά με ιδιαίτερη επιμέλεια, αναλύοντας τη σκηνή του εγκλήματος στην παραμικρή της λεπτομέρεια. Παρά τις ακραίες καταστάσεις που αντιμετωπίζει, εργάζεται σκληρά. Ίσως πάρα πολύ σκληρά. Ωστόσο, απέναντι στην ανορεξική του κόρη Όλγα, η οποία εξακολουθεί να θρηνεί τη νεκρή της μητέρας της, νιώθει αβοήθητος. Φοβούμενος ότι θα μπορούσε να αυτοκτονήσει, την κλείνει σε μια κλινική. Εκεί εργάζεται η Άννα, μια ψυχολόγος. Πριν πολλά χρόνια, η Άννα έχασε το μωρό της ένα γεγονός που τη σημάδεψε με τον πιο έντονο τρόπο ...
Η Małgorzata Szumowska αξιοποιεί στοιχεία μιας μαύρης κωμωδίας για να αφηγηθεί τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι όταν αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν την απώλεια των αγαπημένων τους. Ο φόβος αλλά και ο πόθος για οικειότητα, ο αυτοτραυματισμός λόγω ψυχικής οδύνης, η καταφυγή στο απόκρυφο και το εσωτερικό: ένας πολύπλοκός στοχασμός για τη μοναξιά και τη σύγκρουση μεταξύ ορθολογισμού και πίστης σε μια υπερφυσική διάσταση του σύμπαντος.
Δ.
El Club/ The Club, Pablo Larraín
Μια ομάδα από ιερείς διαφόρων ηλικιών ζει μαζί με τη Μόνικα, μια καλόγρια, σ’ ένα σπίτι στις ακτές της Χιλής. Όταν δεν προσεύχονται για να συγχωρεθούν οι αμαρτίες τους, εκπαιδεύουν το λαγωνικό τους για τον επόμενο αγώνα. Τι τους έφερε εδώ, στις ανεμοδαρμένες εσχατιές της γης;
Στην κοινότητα εμφανίζεται ένας νέος ιερέας, όμως η άφιξη του προκαλεί αναταραχές: κάποιος εμφανίζεται ξαφνικά εκτοξεύοντας κατηγορίες για το νεοφερμένο ιερέα. Ξαφνικά ότα ακούγεται ένας πυροβολισμός. Ο ιερέας αυτοκτονεί και η εκκλησία στέλνει ένα ερευνητή για να αποκαλύψει την αλήθεια
Σιγά-σιγά η αφήγηση φέρνει στην επιφάνεια τα σκοτεινά μυστικά του παρελθόντος: το παρελθόν αυτών των υπηρετών του Θεού αποκαλύπτει τις αντιφάσεις που κυριαρχούν στην Καθολική Εκκλησία. Στο σενάριο ο Pablo Larrain αναδεικνύει ό, τι η ίδια η εκκλησία έχει αποτύχει να κάνει: απονέμοντας δικαιοσύνη, τιμωρώντας τους ενόχους. Αυτό το επιτυγχάνει, τηρώντας αυστηρά τους κανόνες και τις τελετουργίες της χριστιανικής πίστης.
Δ.
Κυριακή, 8/2
El botón de nácar, Patricio Guzmán
Ο ωκεανός περιέχει την ιστορία όλης της ανθρωπότητας. Η θάλασσα έχει μέσα της όλες τις φωνές της γης, αλλά και εκείνες που έρχονται από το μακρινό διάστημα. Το νερό δέχεται την ώθηση από τα αστέρια και τη μεταδίδει στα ζωντανά το μυστικό για δύο μυστηριώδη κουμπιά που βρέθηκαν στον βυθό του ωκεανού. Η Χιλή, με 2.670 μίλια της ακτογραμμής και το μεγαλύτερο αρχιπέλαγος του κόσμου, παρουσιάζει ένα εξωπραγματικό τοπίο. Ηφαίστεια, βουνά και παγετώνες. Οι φωνές των αυτοχθόνων της Παταγονίας, οι πρώτοι Άγγλοι ναύτες που έφθασαν και οι φωνές των πολιτικών κρατουμένων.
Κάποιοι λένε ότι το νερό έχει μνήμη. Αυτή η ταινία ντοκιμαντέρ δείχνει ότι επιπλέον έχει και φωνή.
Δ.
Knight of Cups, Terrence Malick
Ο Rick είναι ένας σκλάβος του Χόλιγουντ. Εθισμένος στην επιτυχία, αλλά απελπισμένος από την κενότητα της ζωής του. Ζει μέσα σ’ έναν κόσμο ψευδαισθήσεων, αλλά ταυτόχρονα αναζητά την αληθινή ζωή. Όπως και η κάρτα ταρώ του τίτλου της ταινίας, ο Rick βαριέται εύκολα και χρειάζεται τη εξωτερική ώθηση. Όμως, ο Ιππότης του Κυπέλλου είναι επίσης καλλιτέχνης, ρομαντικός και τυχοδιώκτης.
Στην έβδομη ταινία ο Terrence Malick/ Τέρενς Μάλικ χρησιμοποιεί το σκηνοθετικό σήμα κατατεθέν του: μια ρέουσα κάμερα που παρακολουθεί για μια ακόμη φορά ένα βασανισμένο ήρωα στην αναζήτηση του νοήματος. Και για άλλη μια φορά υπάρχει ένας αφηγητής που αφηγείται πάνω σε εικόνες που επιδιώκουν τη δική τους αυθεντικότητα. Η συμφωνική ροή των εικόνων του έρχεται σε αντίθεση με τη ψυχρή, λειτουργική αρχιτεκτονική και την αιώνια ομορφιά της φύσης. Ο εσωτερικός μονόλογος του Rick συγχωνεύεται με τις φωνές των γυναικών που διασχίζουν το δρόμο, γυναίκες που εκπροσωπούν διαφορετικές αρχές στη ζωή: κάποια ζει στον πραγματικό κόσμο, η άλλη ενσαρκώνει την ομορφιά και αισθησιασμό. Ποιο δρόμο θα επιλέξει τον Rick; Στην πόλη των αγγέλων και στην έρημο που την περιβάλλει, θα μπορέσει βρει το δρόμο του;
Με τους Christian Bale, Cate Blanchett, Natalie Portman
Δ.
Mr. Holmes, Bill Condon
Αγγλία, 1947. Ο διάσημος ντετέκτιβ Sherlock Holmes/ Σέρλοκ Χολμς, είναι 93 ετών. Όταν πηγαίνει στον κινηματογράφο και βλέπει μια ταινία για τον εαυτό του, κουνάει συγκαταβατικά το κεφάλι του. Πάρα πολλά από αυτά που υποτίθεται ότι κάνει σ’ αυτές τις ταινίες είναι επινοημένα. Ποτέ δεν φόρεσε το θρυλικό καπέλο και, αντί για πίπα, προτίμησε πάντα ένα τσιγάρο. Συνταξιούχος εδώ και χρόνια, ο ίδιος αποφεύγει τις συναναστροφές και αφιερώνεται στην μελισσοκομία. Τους μόνους που ανέχεται είναι η οικονόμος κυρία. Munro και ο μικρός γιο της Roger, τον οποίο ο Holmes μυεί στα μυστικά της μελισσοκομίας. Ωστόσο μερικές φορές οι παλιές υποθέσεις κυριαρχούν στις σκέψεις του...
Η αλήθεια και ο μύθος, το πέρασμα του χρόνου και η μνήμη, η ενοχή και η συνδιαλλαγή: Μια ελεύθερη διασκευή του μυθιστορήματος "A Slight Trick of the Mind" του Mitch Cullin.
Με τους Ian McKellen, Laura Linney, Milo Parker, Hiroyuki Sanada, Hattie Morahan.
Δ.
Σάββατο, 7/2
Ixcanul, Jayro Bustamante
Η Μαρία είναι 17 χρονών. Είναι μέλος της φυλής Kaqchikel των Μάγια στη Γουατεμάλα. Ζει με τους γονείς της σε μια φυτεία καφέ, στους πρόποδες ενός ενεργού ηφαιστείου. Έχει κανονιστεί να παντρευτεί τον επιστάτη του αγροκτήματος. Όμως η Μαρία λαχταρά να ανακαλύψει τον κόσμο: να εξερευνήσει την άλλη πλευρά του βουνού, ένα τόπο που δεν μπορεί καν να φανταστεί. Και γι’ αυτό αποπλανεί έναν εργαζόμενο στο αγρόκτημα, ο οποίος θέλει να μεταναστεύσει στις ΗΠΑ. Όταν όμως αυτός την παρατά, η Μαρία ανακαλύπτει εκ νέου το δικό της κόσμο και πολιτισμό.
Η αφήγηση αντανακλά τους ρυθμούς μιας ζωής, που ορίζεται από τις παραδόσεις των προγόνων, μια άγνωστη καθημερινότητα, μακριά από τον παγκοσμιοποιημένο κόσμο. Ο σκηνοθέτης Jayro Bustamante ενθέτει τα προσωπικά του βιώματα στην ταινία: μεγάλωσε στην περιοχή του Kaqchikel Μάγια στη Γουατεμάλα και επέστρεψε εκεί για να κάνει την ταινία του. Ενέπλεξε την τοπική κοινότητα στην παραγωγή της, ζητώντας από τους κατοίκους να αφηγηθούν ιστορίες από τη ζωή τους. Βασίστηκε στις συνθήκες διαβίωσης των Μάγια και, με αυτό τον τρόπο, έμαθε για την στενή σχέση που έχουν γυναίκες με τις τελετουργίες των μητέρων και των γιαγιάδων τους.
Δ.
Journal d’une femme de chambre, Benoit Jacquot
Ακολουθώντας τα βήματα του Jean Renoir (1946) και του Luis Buñuel (1964), ο Benoit Jacquot διασκευάζει το μυθιστόρημα Octave Mirbeau με σκοπό να ρίξει ένα ειρωνικό βλέμμα στην αστική τάξη.
Γαλλία, γύρω στα 1900. Εγκαταλείποντας το Παρίσι, η Célestine πηγαίνει να εργαστεί ως καμαριέρα στη Νορμανδία. Στη βίλα του Lanlaire συναντά το αφεντικό της, έναν ακόλαστο άνθρωπο, αλλά και την ασεξουαλική, τυραννική και ζηλιάρα γυναίκα του. Η Celestine είναι αποφασισμένη να αντισταθεί: δεν θέλει να έχει τη μοίρα της μαγείρισσας Marianne που έχει ήδη κρυφά σκοτώσει ένα παιδί της που γεννήθηκε εκτός γάμου και τώρα συνειδητοποιεί με απελπισία ότι πάλι είναι έγκυος. Το ενδιαφέρον της Celestine προκαλεί ο μυστηριώδες υπηρέτης Joseph ο οποίος μοιράζει αντισημιτικά φυλλάδια και τις προτείνει πως θα μπορούσε να εργαστεί για αυτόν ως πόρνη στο Χερβούργο ...
Ο σκηνοθέτης σχεδιάζει το πορτραίτο μιας νεαρής γυναίκας που προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τον αισθησιασμό και τη σεξουαλικότητα της για να εξασφαλίσει τη ζωή που επιθυμεί. Ο Jacquot στοχάζεται για την εξουσία κα τη δύναμη των κοινωνικά αδύναμων και την αδυναμία των κοινωνικά ισχυρών. Η εικόνα του υπηρέτη αποκαλύπτει τα σκοτεινά σημεία των αρχών του 20ου αιώνα, αλλά επίσης και τις ανασφάλειες της σημερινής εποχής μας.
Με τους Léa Seydoux, Vincent Lindon, Clotilde Mollet.
Δ.
Victoria, Sebastian Schipper
Η Βικτώρια είναι μια νεαρή Ισπανίδα. Ζει στους έντονους ρυθμούς της χορευτικής σκηνής του Βερολίνου. Ένα βράδυ έξω από ένα κλαμπ γνωρίζεται με τέσσερις νεαρούς. Ο ένας από τους τέσσερεις ο Sonne και η Βικτώρια απομακρύνονται από την παρέα. Όχι για πολύ όμως, γιατί για τους υπόλοιπους, η νύχτα ακόμα δεν έχει τελειώσει...
Βασισμένος σ΄ ένα δικό του σενάριο, ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Sebastian Schipper αφηγείται την ιστορία μιας έντονης νύχτας στους δρόμους μιας μητρόπολης. Η κάμερα συνυφαίνει άψογα το πέρασμα του χρόνου και τις πολλές τοποθεσίες, τοποθετώντας τον θεατή ακριβώς στο κέντρο της δράσης. Παράλληλα όμως με την παρέα, ο σκηνοθέτης εστιάζει στο αστικό τοπίο, σ' όλη την πόλη: στις στέγες πολυκατοικιών, τα ερημικά πεζοδρόμια, τις απομονωμένες αυλές, σε φαινομενικά τυχαία γεγονότα που κορυφώνονται σε μια δραματική tour de force.
Δ.
Παρασκευή, 6/2
45 Years, Andrew Haigh
Η Kate είναι στη μέση των προετοιμασιών για την 45η επέτειο του γάμου της, όταν ο σύζυγός της Geoff μαθαίνει κάτι που τον γυρνά πίσω στο παρελθόν του. Πενήντα χρόνια πριν, η τότε φίλη του χάθηκε στις Ελβετικές Άλπεις. Τώρα, το σώμα της έχει βρεθεί, προστατευμένο από τον πάγο και το πέρασμα του χρόνου. Η Kate και ο Geoff είναι συγκλονισμένοι: η ανασφάλειά κάνει την εμφάνιση της στην μεταξύ τους σχέσεις. Ο Geoff απομακρύνεται ολοένα και περισσότερο στο μακρινό συμπάν των προσωπικών του αναμνήσεων. Ενώ, η Kate προσπαθεί να καταστείλει τα αισθήματα ζήλιας και το άγχος της με τις προετοιμασίες για το πάρτυ.
Προς τα έξω, όλα είναι μια χαρά. Όμως, η κάμερα καταγράφει με επιμέλεια το πώς μια ισορροπημένη συνύπαρξη αποδιαρθρώνεται από την σταδιακή αποξένωση. Η ταινία αφηγείται την ιστορία δύο ανθρώπων που παγιδεύονται από απρόσμενες συγκινήσεις, και αναγκάζονται να αντιμετωπίσουν άγνωστα συναισθήματα και καταστάσεις…
Με τους Charlotte Rampling, Tom Courtenay.
Δ.
Queen of the Desert, Werner Herzog
Η ταινία αφηγείται την ιστορία της Gertrude Bell (1868-1926) η οποία ως ιστορικός, μυθιστοριογράφος και μέλος της βρετανικής μυστικής υπηρεσίας, έπαιξε καθοριστικό ρόλο τη δεκαετία το 1962 στη διαμόρφωση της νέας πολιτικής τάξης στη Μέση Ανατολή. Όντας μια διανοούμενη νεαρή γυναίκα, για την οποία δεν υπήρχε κάποιος κατάλληλος ισάξιος της γαμπρός στην Αγγλία, ταξιδεύει στην Τεχεράνη. Μετά από μια τραγική ερωτική σχέση με τον διπλωμάτη και μανιώδη τζογαδόρο Henry Cadogan, αποφασίζει να εξερευνήσει την περιοχή. Λίγο πριν τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η Gertrude Bell μαθαίνει ξένες γλώσσες, μεταφράζει λογοτεχνία, συναντάται με τους μουσουλμάνους αξιωματούχους στο Κάιρο, τη Βασόρα και τη Βαγδάτη και κερδίζει την εμπιστοσύνη τους και το σεβασμό τους. Γίνεται ένας μεσολαβητής μεταξύ της Ανατολής και της Βρετανικής Αυτοκρατορίας και συμβάλλει στον καθορισμό των νέων συνόρων στην περιοχή μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Και τότε ο έρωτας μπαίνει και πάλι στη ζωή της.
Ο Werner Herzog χρησιμοποιεί τα αχανή τοπία της ερήμου για να απεικονίσει τα συναισθήματα των κεντρικών χαρακτήρων του. Ένα πανόραμα, ένα έπος για μια γυναίκα που έχει μείνει στην ιστορία ως «ο θηλυκό Λόρενς της Αραβίας».
Με τους Nicole Kidman, James Franco, Damian Lewis, Robert Pattinson
Δ.
Taxi, Jafar Panahi
Ένα κίτρινο ταξί διασχίζει τους γεμάτους κίνηση και χρώματα δρόμους της Τεχεράνης. Διάφοροι επιβάτες μπαίνουν στο ταξί, και με κάθε ειλικρίνεια εκφράζουν τις απόψεις τους. Ο οδηγός και αυτός που διευθύνει τις συνεντεύξεις δεν είναι άλλος παρα ο σκηνοθέτης Jafar Panahi / Τζαφάρ Παναχί. Ο φακός του τοποθετημένος στο ταμπλό του αυτοκινήτου συλλαμβάνει το πνεύμα της ιρανικής κοινωνίας μέσα από αυτό το κωμικό και δραματικό...
Ο Jafar Panahi δηλώνει: «Είμαι ένας σκηνοθέτης. Δεν μπορώ να κάνω τίποτα άλλο παρά μόνο ταινίες. Ο κινηματογράφος είναι ο τρόπος έκφρασης μου και το νόημα της ζωής μου. Τίποτα δεν μπορεί να με αποτρέψει από το να κάνω ταινίες. Γιατί όταν είμαι πιεσμένος στις πιο απώτατες γωνιές, τότε έρχομαι σε επαφή με τον εσωτερικό μου εαυτό. Και σε τέτοιους ιδιωτικούς χώρους, παρ' όλους περιορισμούς, η ανάγκη για δημιουργία γίνεται κάτι παραπάνω από μια παρόρμηση. Ο κινηματογράφος ως Τέχνη γίνεται η κύρια έγνοια μου. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο σε κάθε περίπτωση πρέπει να συνεχίσω να κάνω ταινίες: για δείξω το σεβασμό μου και αισθάνομαι ότι ζωντανός.»
Δ.
Πέμπτη 5/2
Nadie quiere la noche /Nobody wants the Night, Isabel Coixet
Γροιλανδία 1908. Η Josephine, η δυναμική και γεμάτη αυτοπεποίθηση σύζυγος του διάσημου εξερευνητή της Αρκτικής Robert Peary, ξεκινάει ένα επικίνδυνο ταξίδι προς αναζήτηση του συζύγου της, ο οποίος έχει ήδη αναχωρήσει για την κατάκτηση του βορειότερου σημείου της γης. Τολμηρή αλλά και με απόλυτη άγνοια των κινδύνων θα αψηφήσει τις προειδοποιήσεις έμπειρων ταξιδιωτών για την επερχόμενη εισβολή του χειμώνα στην περιοχή. Και όταν ύστερα από πολλή προσπάθεια καταφέρνει να φτάσει στη βάση του συζύγου της, θα αρνηθεί να επιστρέψει στην πατρίδα της, προτιμώντας να περάσει το δύσκολο χειμώνα στην καλύβα. Με μοναδική της συντροφιά μια νεαρή ιθαγενή, που ζει σε ιγκλού και ξέρει πώς να επιβιώνει στο κρύο.
Ταινία περιπέτειας εμπνευσμένη από πραγματικά γεγονότα, το Nobody wants the Night εστιάζει σε «θαρραλέες γυναίκες και φιλόδοξους άντρες, που ρισκάρουν τα πάντα για την αγάπη και τη δόξα». Στο κέντρο της βρίσκεται μια ώριμη και αποφασιστική γυναίκα που είναι ερωτευμένη με το διασημότερο αμερικανό εξερευνητή της Αρκτικής. Έναν άντρα που προτιμάει τη δόξα και τους πάγους από τη ζεστασιά και τις ανέσεις του μεγαλοαστικού του σπιτιού. Γι αυτόν θα αντιμετωπίσει κάθε κίνδυνο ρισκάροντας και την ίδια της τη ζωή. Μια άλλη γυναίκα, νεότερη αλλά και σοφή, το ίδιο γενναία αλλά πιο ταπεινή, είναι ερωτευμένη με τον ίδιο άντρα και περιμένει το παιδί του. Το ανελέητα παγωμένο τοπίο χωρίζει αλλά και φέρνει κοντά τις δύο γυναίκες , κατά τη διάρκεια της μακράς κοινής τους αναμονής. Κι όσο πλησιάζουν οι μακρές πολικές νύχτες τόσο η κεντρική ηρωίδα συνειδητοποιεί το πόσο τραγικά κοντά βρίσκεται με τη γυναίκα που έχει απέναντι της και προέρχεται από έναν εντελώς διαφορετικό κόσμο.
Η γνωστή από προηγούμενες συμμετοχές της στη Berlinale ισπανίδα σκηνοθέτις θέτει και πάλι στο επίκεντρο της μια γυναίκα που όχι μόνο τολμά να υπερβεί τα όρια ασφαλείας αλλά καλείται να προσαρμοστεί και σε μια διαφορετική κουλτούρα. Μέσα σε ένα υπέροχα κινηματογραφημένο πολικό τοπίο, από τη σταθερή συνεργάτιδα της Coixet Jean Claude Larrieu, η κάμερα σταδιακά αποκαλύπτει τον σκοτεινό εγκλεισμό και τη μοναξιά δυο γυναικών που τελικά μάχονται να επιβιώσουν σε ένα από τα πιο αφιλόξενα μέρη της γης.
Με τους Juliette Binoche, Rinko Kikuchi, Gabriel Byrne, Orto Ignatiussen, Alberto Jo Lee, Clarence Smith, Ben Temple, Matthew Salinger, Reed Brody, Ciro Miró.
Π.
(πηγή κατάλογος Φεστιβάλ Βερολίνου 2015, δημοσιεύματα του γερμανικού τύπου)