God exists, her name is Petrunya, Teona Strugar Mitevska
Στο Stip, μια μικρή πόλη της ΠΓΔΜ (Βόρειας Μακεδονίας) την ημέρα των Θεοφανείων ο τοπικός ιερέας ρίχνει ένα ξύλινο σταυρό στο ποτάμι και εκατοντάδες άντρες βουτάνε για να τον πιάσουν. Όποιος το βρει εξασφαλίζει τύχη και ευημερία. Αυτή τη φορά όμως η Petrunya την τελευταία στιγμή πέφτει στα νερά και καταφέρνει να αρπάξει το σταυρό πριν απ’ τους άλλους. Οι ανταγωνιστές της εξαγριώνονται. Πώς τολμά μια γυναίκα να πάρει μέρος σε αυτό το έθιμο; Μια μεγάλη αναταραχή ξεσπάει, αλλά η γυναίκα δεν υποχωρεί. Κέρδισε τον σταυρό και δεν προτίθεται να τον παραδώσει. Η σκηνοθέτιδα εμπνεύστηκε την ιστορία από ένα πραγματικό γεγονός που διαδραματίστηκε στο Stip το 2014 και προκάλεσε τις αντιδράσεις της τοπικής κοινότητας και της εκκλησίας. Τα όσα ακολούθησαν έφερναν στην επιφάνεια τον κομφορμισμό και το μισογυνισμό μιας κοινωνίας βαθιά πατριαρχικής. Η απογοήτευση, η οργή αλλά και η ανάγκη της για αντίδραση ήταν τα κίνητρα για τη δημιουργία της ταινίας.
Mr. Jones, Agnieszka Holland
Τον Μάρτιο του 1933, ο Ουαλός δημοσιογράφος Gareth Jones παίρνει ένα τρένο από τη Μόσχα για το Χάρκοβο στην Ουκρανία. Αποβιβάζεται σε ένα μικρό σταθμό και ξεκινάει με τα πόδια ένα ταξίδι μέσα από τη χώρα όπου βιώνει από πρώτο χέρι τη φρίκη του λιμού. Παντού υπάρχουν νεκροί και οπουδήποτε πηγαίνει συναντά τους πράκτορες της σοβιετικής μυστικής υπηρεσίας, οι οποίοι στόχο έχουν να αποτρέψουν την εμφάνιση ειδήσεων σχετικά με την εν εξελίξει καταστροφή. Η αναγκαστική κολεκτιβοποίηση της γεωργίας από τον Στάλιν είχε ως αποτέλεσμα τη δυστυχία και την καταστροφή. Αυτή η πολιτική ισοδυναμεί με μαζική δολοφονία. Υποστηριζόμενος από τη δημοσιογράφο των New York Times Ada Brooks, ο Jones καταφέρνει να διαδώσει τις συγκλονιστικές ειδήσεις στη Δύση...
Γυρισμένη στην Πολωνία, τη Σκωτία και σε περιοχές της Ουκρανίας, η ταινία της Agnieszka Holland φέρνει στο προσκήνιο τον θρυλικό δημοσιογράφο Gareth Jones (1905-1935) ο οποίος, παρόλες τις δυσκολίες και τις αντιστάσεις που συνάντησε αποκάλυψε όλη την αλήθεια για τα τεκταινόμενα στη Σοβιετική Ένωση. Η συνάντηση του Jones με τον νεαρό George Orwell λέγεται ότι ενέπνευσε τη δυστοπική παραβολή του τελευταίου, Animal Farm (1945).
Ut og stjæle hester (Out Stealing Horses), Hans Petter Moland
Νοέμβριος 1999. Μετά το θάνατο της συζύγου του, ο 67χρονος Trond Sander εγκαταλείπει το Όσλο για ένα μικρό χωριό στα ανατολικά της Νορβηγίας. Η χιλιετία κοντεύει να τελειώσει, και το ίδιο φαίνεται να συμβαίνει με τη ζωή του Trond. Μια χειμωνιάτικη νύχτα ξαφνικά αναγνωρίζει στον γείτονά του, τον Lars έναν παλιό γνωστό από τη νεότητά του. Η συνάντηση ξανα φέρνει αναμνήσεις από το 1948 όταν ο Trond πέρασε ένα ολόκληρο καλοκαίρι σε μια απλή ξύλινη καλύβα δίπλα στον ποταμό με τον πατέρα του...
Ο Hans Petter Moland γυρίζει μια δραματική ταινία για την αγάπη, την απώλεια, την απογοήτευση τα ανοικτά τραύματα και τα συναισθήματα ενοχής, με φόντο ένα μαγευτικό ορεινό τοπίο μεταξύ Νορβηγίας και Σουηδίας. Βασισμένη στο βραβευμένο μυθιστόρημα «Ut og stjæle hester» («Out Stealing Horses») του Per Petterson, η ταινία εστιάζει επίσης και στο ναζιστικό παρελθόν της Νορβηγίας. Η αμφιταλάντευση ανάμεσα στη συνεργασία με τους Ναζί και την αντίσταση είχε επίσης αντίκτυπο σε προσωπικές αποφάσεις και επιλογές και έγινε ένα ανεξίτηλο μέρος των παιδικών αναμνήσεων του Trond.
(πηγή κατάλογος Berlinale 2019, σημειώσεις για την παραγωγή. Π.)