Ο Ozu Yasujirō / Όζου Γιασουτζίρο γεννήθηκε στο Τόκιο το 1903 και πέθανε το 1963. Στο λύκειο ήταν προβληματικός μαθητής, απείθαρχος και άτακτος. Και αργότερα όταν μεγάλωσε χαρακτηριζόταν από την έφεση του στο αλκοόλ, παράλληλα όμως ήταν και φανατικός σινεφίλ (ειδικότερα των αμερικάνικων ταινιών).
Το 1923 ένας συγγενής του τον προτείνει για πρόσληψη στο στούντιο Shochiku. Ξεκινά από τη θέση του βοηθού οπερατέρ. Το 1925 υπηρετεί την στρατιωτική του θητεία και με την επιστροφή του στη Shochiku προβιβάζεται σε βοηθό σκηνοθέτη. Το 1927 ξεκινά την σκηνοθετική του καριέρα με μια ταινία εποχής. Σσήμερα η ταινία αυτή θεωρείται χαμένη.
«Ο Όζου έδειχνε τόσο cool. Πριν τον πόλεμο φορούσε σικ κοστούμια. Ψιλός, στιλάτος, συνοδευόμενος πάντα από μοντέρνες κοπέλες. Ήταν η τελεία εικόνα», περιγράφει ο Atsuta Yuhara, διευθυντής φωτογραφίας στις ταινίες του. Και συνεχίζει: «Ήταν χιουμορίστας. Είχε το πνεύμα ενός κλόουν. Ο κλόουν είναι μοναχικός όμως πρέπει να κρύβει την μοναχικότητα του και να υποδύεται τον χαρούμενο».
Το 1937 ο Όζου επιστρατεύεται και πολεμά στον Σινο-ιαπωνικό πόλεμο. Αργότερα μετατίθεται στην Σιγκαπούρη και γυρίζει ταινίες προπαγάνδας, ενώ παράλληλα βλέπει όλες τις κατασχεμένες αμερικάνικες ταινίες. Αιχμάλωτος πολέμου για 6 μήνες. Το 1948 επιστρέφει στην σκηνοθεσία.
Δεν παντρεύτηκε ποτέ και έζησε όλη την ζωή του μαζί με την μητέρα του. «Ήταν πολύ κοινωνικός. Είχε πολλούς φίλους, κυρίως λογοτέχνες. Είχε πολλές φιλενάδες, όμως τον αντιμετώπιζαν μ’ ένα καλόκαρδο τρόπο- «ο θείος Όζου»», δηλώνει ο Donald Richie.
«Όταν το βλέμμα του συναντούσε το βλέμμα κάποιου αλλού, το απομάκρυνε αμέσως. Ήταν ντροπαλός. Το αγαπημένο του χρώμα ήταν το κόκκινο», θυμάται ο Atsuta Yuhara.
Και προσθέτει «Αν πρέπει να διαλέξω μια ταινία του αυτή θα ήταν το Tokyo Story. Όταν κάναμε αυτή την ταινία οι πάντες, του Όζου συμπεριλαμβανομένου, ήμασταν γεμάτοι προθυμία. Αφιερώθηκα ψυχή τε και σώματι σε κάθε πλάνο αυτής της ταινίας». Ενώ αποκαλύπτει για τα εμβληματικά πλάνα με τραίνα του Όζου: «Είμαι μανιακός με τα τραίνα και επέμενα στον Όζου να χρησιμοποιούμε αληθινά τραίνα».
Ο Όζου πέθανε την μέρα των γενεθλίων του, το 1963.
«Φθάνοντας στο νοσοκομείο άκουσα ότι ο Όζου ήταν σε κρίσιμη κατάσταση. Αισθάνθηκα άδειος, ότι κάποιος τον απήγαγε μπροστά στα μάτια μας. Όταν αντίκρισα το σώμα του δεν μπορούσα να κλάψω. Όμως μόλις το βλέμμα μου συνάντησε τη Hara-san (Setsuko Hara) λύθηκα στο κλάμα», περιγράφει ο Atsuta Yuhara.
Δ.Μ.

Πηγές
www.ozuyasujiro.com
Ozu, Donald Richie. Univ California Press, 1977
Ozu and the Poetics of Cinema, David Bordwell. Princeton Univ Press, 1994
Kantoku Ozu Yasujiro (Director Ozu Yasujiro), Hasumi Shigehiko. Chikumashobo, Tokyo, 1983
To the Distant Observer: Form and Meaning in Japanese Cinema, Noël Burch. Scolar Press, London, 1979
Formes de l'impermanence : Le Style de Yasujiro Ozu, Youssef Ishaghpour. Broché, Paris, 2002