arnaud-desplechin.jpg

«Οι ταινίες είναι χυδαίες. Κι αυτή τη χυδαιότητα, την αγαπάω. Είναι ανεκτίμητη». Πρωτόλεια συναισθήματα, δίπολα, αντιφάσεις, στοιχεία μπουρλέσκ, χιούμορ που εναλλάσσεται με το πικρό σχόλιο, λογοτεχνικά σύμβολα και αναφορές, δίνουν έμφαση στις βαθιά ανθρώπινες, συχνά εμμονικές ιστορίες που αφηγείται ο Αρνό Ντεπλεσάν.
Ο Δημήτρης Εϊπίδης, διευθυντής του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης σημειώνει: "Οραματιστής δημιουργός, ο Γάλλος σκηνοθέτης Αρνό Ντεπλεσέν είναι ένας κινηματογραφιστής με ιδιαίτερη γραφή που εξελίσσεται διαρκώς. Χαρακτηριστικό τού έργου του είναι πως παραμένει πιστός στους χαρακτήρες του, κάποιοι μάλιστα επιστρέφουν στις ταινίες του πιο ώριμοι, για να συνεχίσουν την αφήγηση της ζωής τους. Στοιχείο επίσης που διαπνέει τη φιλμογραφία του είναι η βαθιά ανθρώπινη ματιά πάνω σε καθημερινά προβλήματα, σε σχέσεις, σε θέματα οικογένειας, εργασίας, αλλά και κοινωνικού περίγυρου. "
Στην τελευταία –και πιο ώριμη- ταινία του, My Golden Years (2015), ο Ντεπλεσάν συναντά ξανά έναν παλιό του ήρωα, τον καθηγητή Πολ Ντενταλούς, ο οποίος φεύγοντας από το Τατζικιστάν θυμάται ανθρώπους και εικόνες που τον στιγμάτισαν. Από την παιδική του ηλικία, και τη μητέρα του, την εφηβεία και τον απαρηγόρητο χήρο πατέρα του, ως τους φίλους, το μέντορά του και φυσικά τον μεγάλο έρωτα της ζωής του. Η ενηλικίωση καταγράφεται με τον μοναδικό τρόπο του Ντεπλεσάν μέσα από όλα τα στάδια που μένουν χαραγμένα στη μνήμη. Η απώλεια και οι απογοητεύσεις δίνουν τη σκυτάλη στο ξύπνημα νέων συναισθημάτων και την ανακάλυψη του εαυτού μας.
Ο Αρνό Ντεπλεσάν –σκηνοθέτης, σεναριογράφος και διευθυντής φωτογραφίας- γεννήθηκε στο Ρουμπέ της Γαλλίας το 1960. Σπούδασε κινηματογράφο στη Σορβόννη και μετέπειτα στο ινστιτούτο IDHEC (σημερινή La Fémis) στο Παρίσι. Τη δεκαετία του ’80 εργάστηκε ως διευθυντής φωτογραφίας, και μεταξύ άλλων, υπέγραψε -μαζί με τον Άρη Σταύρου- τη Φωτογραφία του Νίκου Παπατάκη. Το 1991 πραγματοποίησε το κινηματογραφικό του ντεμπούτο, με την ταινία μεσαίου μήκους La Vie de Morts, φιλμ που τον καθιέρωσε για το ιδιαίτερο ύφος και τη θεματολογία που εκφράζεται μέσα από επαναλαμβανόμενα μοτίβα, φιλοσοφικές αναζητήσεις και την ανθρώπινη ιδιοσυγκρασία σε πρώτο πλάνο. Σε όλη την πορεία του, ο σκηνοθέτης δεν παραμένει συνεπής μόνο στη γλώσσα και το ύφος, αλλά και στους ηθοποιούς οι οποίοι ενσαρκώνουν διαχρονικά τους πληθωρικούς ήρωές του. Ο Ματιέ Αμαλρίκ, η Εμανουέλ Ντεβός και η Κατρίν Ντενέβ παραμένουν ανάμεσα στους σταθερούς συνεργάτες του Ντεπλεσάν.
Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του La Sentinelle (1992), ένα θρίλερ που ανατέμνει τον Ψυχρό Πόλεμο και τις πρακτικές του,  έφερε τον Ντεπλεσάν στο προσκήνιο μιας νέας γενιάς γάλλων κινηματογραφιστών που παρά τις επιρροές που δέχτηκαν από τη Νουβέλ Βαγκ, ανανέωσαν το γαλλικό σινεμά, καταθέτοντας τη δική τους προσωπική γραφή.
kings1.jpgΤο 1996, η δραματική κομεντί My Sex Life... or How I Got into an Argument (βραβείο Σεζάρ για ανερχόμενο ηθοποιό στον Ματιέ Αμαλρίκ) ακολουθεί τον νεαρό καθηγητή Πολ Ντενταλούς, έναν αμετανόητο ρομαντικό που λατρεύει τις γυναίκες. Ο Ντεπλεσάν δίνει χώρο στις αισθήσεις, προσπαθώντας να αιχμαλωτίσει μυρωδιές, ήχους, την αφή του ανθρώπινου σώματος, καθώς ο ήρωάς του δίνει διαρκείς μάχες με το γυναικείο φύλο.
Στο Kings and Queen (2004) η Εμανουέλ Ντεβός είναι η Νόρα και ο Ματιέ Αμαλρίκ ο Ισμαέλ. Έχουν χωρίσει κι ο Ντεπλεσάν παρακολουθεί σε παράλληλη δράση τις ζωές τους. Εκείνη αντιμετωπίζει την ασθένεια του πατέρα της, τις δυσκολίες του γιου της, την απομακρυσμένη αδερφή της. Εκείνος βρίσκεται εσώκλειστος σε ένα ψυχιατρείο ύστερα από παρέμβαση της οικογένειάς του. Η ταινία μέσα από μια παράδοξη πορεία γεμάτη σαρκασμό και χιούμορ, καταρρίπτει τους μύθους που χτίζουμε οι ίδιοι γύρω απ’ τη ζωή μας.
Στην ταινία A Christmas Tale (2008) ο Ντεπλεσάν στήνει ένα γαϊτανάκι χαρακτήρων και εξερευνά τις εξαιρετικά εύθραυστες, αλλά και ανθεκτικές οικογενειακές σχέσεις. Ο Ρότζερ Ίμπερτ είχε συνοψίσει σε μια φράση την καρδιά της ταινίας: «Το A Christmas Tale κάνει πατινάζ σε λεπτό πάγο, πάνω σε μια λίμνη γεμάτη ανθρώπους, φτάνει με ασφάλεια στην απέναντι άκρη και μοιράζεται ένα φλιτζάνι ζεστό κακάο και ζαχαρωτά με το Θάνατο».
Το 2013 ο σκηνοθέτης υπογράφει το Jimmy P: Psychotherapy of a Plains Indian, βασισμένο στην αληθινή ιστορία που καταγράφει στο βιβλίο του «Reality and dream: Psychotherapy of a Plains Indian» (1951) o γάλλος ανθρωπολόγος και ψυχαναλυτής Ζορζ Ντεβερό (το όνομά του διατρέχει τη φιλμογραφία του Ντεπλεσάν). Κεντρικός ήρωας είναι ο Ινδιάνος Τζίμι Πικάρντ, βετεράνος του ΄Β Παγκοσμίου Πολέμου, ο οποίος στη διάρκεια του εγκλεισμού του σε στρατιωτική ψυχιατρική κλινική το 1948 βρίσκει τη λύτρωση μέσα από την συνάντησή του με τον Ντεβερό. Εξαιρετικές ερμηνείες από τον Μπενίσιο Ντελ Τόρο (ως Τζίμι Π.) και τον Ματιέ Αμαλρίκ (Ντεβερό) σε μια διεισδυτική μελέτη χαρακτήρων.

(δ.τ.)