Οι ταινίες του Nicolas Klotz και της Elisabeth Perceval είναι έργα παγκόσμια. Αφενός, επειδή αποτελούν περιπλανήσεις σ’ ένα κόσμο ποικιλόμορφο. Αφετέρου, επειδή απορροφούν και καταγράφουν τις εμπειρίες και το πολιτισμικό υπόβαθρο των ανθρώπων που συναντούν και για τους οποίους αφηγούνται. Ο Klotz και η Perceval περιγράφουν τον κόσμο μας μέσα από τις αδικίες που πλήττουν τους πιο αδύναμους και τους πιο περιθωριοποιημένους σε αυτόν. Απαιτούν δικαιοσύνη και προσπαθούν να μετατρέψουν τη δική τους ευρωκεντρική άποψη σε έναν γενναιόδωρο, οικουμενικό ανθρωπισμό.
Με την πάροδο του χρόνου, λοιπόν, ανέπτυξαν μια μέθοδο τόσο για τη συγγραφή των σεναρίων, όσο και για το ίδιο το γύρισμα. Αυτή η μέθοδος επιτρέπει να αμφισβητηθεί η κινηματογραφική φόρμα καθώς και οι ανατροπές του σύγχρονου κόσμου μας. Οι ταινίες τους απεικονίζουν ανθρώπους που καθίστανται ευάλωτοι και κινδυνεύουν από την κοινωνική οργάνωση - από την ίδια την κοινωνία μέχρι τους κρατικούς θεσμούς που συχνά δεν τους υποστηρίζουν αλλά προσπαθούν να τους διαλύσουν. Η επανάσταση που επικαλείται το ζευγάρι δεν έγκειται στις προθέσεις αλλά στις εκφράσεις ενός τρόπου κινηματογράφησης που προάγει ταυτόχρονα την κινητοποίηση αλλά και μια αισθητική συνείδηση.
Ο Klotz και η Perceval προέρχονται έτσι από μια βαθιά πραγματιστική φιλοσοφική παράδοση στην οποία επίσης ανήκουν, για παράδειγμα, η Simon Weil, ο Robert Bresson και ο Jean-Luc Godard. Ένας πολιτικός όσο και ηθικός κινηματογράφος της εποχής μας, του οποίου η σκηνή των γυρισμάτων είναι ο κόσμος όλος.
Nicolas Klotz: "Όταν κινηματογραφώ, δεν σκέφτομαι ποτέ με όρους εικόνων. Αυτό δεν ανταποκρίνεται σε κάτι συγκεκριμένο όταν εργάζομαι. Μια εικόνα συνδέεται πάντα με τον τρόπο που μιλάμε γι' αυτήν, όχι με το πώς την κατασκευάζουμε. Κατά τη δουλειά, μιλάω για πλάνα, για φως, για τη θέση της κάμερας, για ηθοποιούς, για ενδυματολογία, για πραγματικούς χώρους... Όλες οι ερωτήσεις που κάνεις, απαιτούν πολύ χρόνο. Ενώ η Elisabeth γράφει, εγώ διαχειρίζομαι την επόμενη ταινία -αυτό απαιτεί χρόνο. Και αυτό είναι κάτι πολύ συγκεκριμένο: Ο χρόνος που χρειάζεται, τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται για να ξεκινήσεις το γράψιμο..." (http://elumiere.net/)
Σχόλια για ταινίες
Nouveau monde! (Le Monde à nouveau) New World! (The World Anew)
"Η πορεία του ντουέτου από το LA BLESSURE κορυφώνεται σε αυτή την ταινία "arrière-garde", η οποία σπάει τις χρονικές σχέσεις της ιστορίας, του κινηματογράφου και της αφήγησης, θέτοντας τους όρους ενός "νέου κινηματογράφου" για έναν "νέο κόσμο". Εδώ, ο κινηματογράφος γίνεται όχι μόνο ο αισθητηριακός δείκτης του σύγχρονου, αλλά και ένα μέσο πολιτικού και επιστημολογικού μετασχηματισμού." (Raquel Schefer)
L' héroïque lande - La frontière brûle
"Η Ζούγκλα είναι ο κόσμος του αύριο", δηλώνει ο Klotz. Πώς να κινηματογραφήσει κανείς μια περιοχή που συχνά αναπαρίσταται ως αφαίρεση, κρύβοντας τους ανθρώπους πίσω από την αυτάρεσκη θυματοποίηση;
Η ταινία L'HÉROÏQUE LANDE - LA FRONTIÈRE BRÛLE αρνείται τη ληστρική προσέγγιση της θεσμικής λογικής και αναζητά τη δυνατότητα μιας νέας κοινής χρήσης - η οποία είναι επίσης η δυνατότητα του κινηματογράφου. Η συντριπτική ισχύς αυτής της ριζικά ανθρώπινης χειρονομίας στέκεται απέναντι στον παρόντα χρόνο, απειλεί τη θυελλώδη ευκινησία της ζωής και τη διαχρονική υλικότητα του τοπίου." (Cíntia Gil)
La Blessure
"Το LA BLESSURE σκιαγραφεί μια ηθικοπολιτική και αισθητική χειρονομία. Η Perceval έγραψε το σενάριο αφού συνάντησε αιτούντες άσυλο και συγκέντρωσε τις μαρτυρίες τους. Βασιζόμενη στην παρατεταμένη διάρκεια κάθε πλάνα, την αναπαράσταση και αναδιήγηση αισθητηριακών εμπειριών και την ένταση μεταξύ ήχου και εικόνας, το τυπικό σύστημα του LA BLESSURE αντανακλά μια δεσμευμένη σχέση των κινηματογραφιστών. Μεταξύ ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας, μαρτυρίας και μυθοπλασίας, η αυστηρή αισθητική των συνόρων της ταινίας είναι το αποτέλεσμα της συν-αναπαράστασης- εξασφαλίζεται η αμοιβαιότητα μεταξύ του παρατηρητή και του παρατηρούμενου και η αμοιβαία αναδιαμόρφωση των ενεργειών τους." (Raquel Schefer)
La Question humaine
"Το LA QUESTION HUMAINE είναι μια φανταστική ταινία στην οποία το αόρατο ον που στοιχειώνει το παρόν είναι η ίδια η ιστορία: η Shoah και η απάνθρωπη τεχνοκρατικότητά της, μια μήτρα της διαχείρισης του ανθρώπου από τον προηγμένο καπιταλισμό. Αν η σχέση μεταξύ του σεναρίου της Perceval και της σκηνοθεσίας του Klotz παράγει μια τόσο ισχυρή εμπειρία, αυτό οφείλεται στο πώς αυτή η σχέση συμπίπτει με το κεντρικό θέμα της ταινίας: τη σχέση μεταξύ της χρήσης της γλώσσας και του τρόπου με τον οποίο χρησιμοποιούμε τα σώματα. (...) Το ιδιοφυές καστ - ο Michael Lonsdale, ο Jean-Pierre Kalfon και ο Lou Castel - είναι σε θέση να ενσαρκώσουν το στοιχειωμένο της ιστορίας και την ανάγκη να την υποδεχτούμε, επειδή οι ίδιοι έχουν περάσει από την ιστορία του κινηματογράφου. Στα πρόσωπά τους, η κριτική του τεχνικού ορθολογισμού αλλάζει σκηνή με σκηνή για να υμνήσει τις αρετές του να ακούς και της σκέψης. (Cyril Neyrat)
Ενδεικτική φιλμογραφία: PARIA (2000), LA BLESSURE (2004), LA QUESTION HUMAINE (2007), LOW LIFE (2011), L’HÉROÏQUE LANDE (2017), FUGITIF OÙ COURS-TU ? (2018), SAXIFRAGES, QUATRE NUITS BLANCHES (2021).
(δελτίο τύπου της Viennale 2023. Επιμέλεια Δ.Μ.)
