του Sam Mendes
(οι δηλώσεις του σκηνοθέτη)

Νομίζω ότι αυτό που μου τράβηξε την προσοχή ήταν η ιδέα να εκπαιδεύσω μια ομάδα ανδρών και μετά να τους ρίξω μέσα στον πόλεμο. Είναι ενδιαφέρον αυτό που συμβαίνει σ' αυτούς τους στρατιώτες ενώ περιμένουν να πολεμήσουν -αυτό είναι το κέντρο της ταινίας. Στρέφονται προς τον εαυτό τους, στρέφονται ο ένας στον άλλο, δημιουργούν τους δικούς τους πολέμους: είτε είναι ένας αγώνας με σκορπιούς, είτε ένας αγώνας ποδοσφαίρου με μάσκες οξυγόνου. Αυτές ήταν οι λεπτομέρειες από το βιβλίο που με έλκυσαν. Όλα ήταν πολύ ασυνήθιστα. Οι περισσότερες πολεμικές ταινίες εστιάζουν στις μάχες. Αυτή όμως είναι μια ιστορία που συμβαίνει όταν δεν υπάρχει μάχη, όταν οι ήρωες εκπαιδεύονται για να σκοτώσουν.

Για μένα αυτή η ταινία Jarhead ήταν μια αλλαγή. Πέταξα ότι είχα χρησιμοποιήσει στις ταινίες American Beauty και Road to Perdition. Δεν χρησιμοποίησα προσχέδια των πλάνων (storyboards), δεν δούλεψα με τον ίδιο τρόπο: αποφάσιζα τι θα κινηματογραφήσω όταν έφθανα σε κάθε σκηνή, τότε επέλεγα τις εικόνες. Ήθελα να κάνω μια ταινία με ένα πιο οργανικό τρόπο. Στην ταινία Road to Perdition με απασχολούσε περισσότερο το ύφος και έτσι δεν άφηνα τους ηθοποιούς να εκφραστούν όπως ήθελαν. Μ' αρέσει να θεωρώ τον εαυτό μου ως ένα σκηνοθέτη που προσαρμόζει το ύφος του ανάλογα με τις ανάγκες του υλικού. Οι εικόνες έχουν υπερεκταθεί στο φως και οι τελευταίες σκηνές έχουν σουρεαλιστικά χαρακτηριστικά όπως μια ταινία επιστημονικής φαντασίας. Όμως σ' αυτήν την ταινία άφησα τους ηθοποιούς μου να δημιουργήσουν.

Υπάρχουν μεγάλοι δάσκαλοι-σκηνοθέτες, μεγάλοι αμερικάνοι αφηγητές που είχαν πολεμήσει και είχαν περισσότερες εμπειρίες απ' ότι εγώ. Δεν είχα την εμπειρία του να είμαι πεζοναύτης ή να έχω πολεμήσει. Νομίζω ότι αυτό είναι μια βοήθεια, αλλά ορισμένες φορές μπορεί να είναι και εμπόδιο. Μπορεί να είναι βοήθεια επειδή εγώ μπορώ να παραμείνω αντικειμενικός, όπως ένας εξωτερικός παρατηρητής. Ορισμένες φορές μπορεί να είναι εμπόδιο επειδή δεν μιλώ την γλώσσα του πόλεμου και έτσι εξαρτώμαι από τους ηθοποιούς μου και από τους ειδικούς στρατιωτικούς συμβούλους. [Κατά την διάρκεια των γυρισμάτων] περιτριγυριζόμουν από ανθρώπους ειδικούς.

Υπάρχει ένα κύμα ταινιών που αντανακλούν το υπάρχον πολιτικό κλίμα ταινίες όπως The Constant Gardener και Good Night and Good Luck. Υπάρχουν πολλές ταινίες που συμμετέχουν κατά κάποιο τρόπο στην πολιτική συζήτηση. Αυτό δεν σημαίνει ότι η ταινία Jarhead είναι μια πολιτική ταινία. Ωστόσο πιστεύω ότι είναι σημαντικό σήμερα που υπάρχει μια πολιτική διαμάχη. Ο κόσμος κατανοεί σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό τι συμβαίνει στην Μέση Ανατολή.

Μια ταινία είναι καλή αν σε διασκεδάζει, αν σε συγκινεί, αν σε κάνει να ανατριχιάσεις. Δεν είναι καλή αν αυτή έχει ένα «μήνυμα». Αν αισθανόμουνα ότι γνώριζα τις απαντήσεις θα τις δημοσίευα στην εφημερίδα. Η ταινία έχει πολλά επίπεδα, δεν κρίνει, δείχνει όλες τις όψεις της ζωής ενός πεζοναύτη. Αισθάνθηκα ότι έκανα μια ταινία που επαφίεται στο κοινό να την κρίνει.

Η ταινία Jarhead θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι είναι μια αντιπολεμική ταινία, όμως αυτός ο χαρακτηρισμός εξαρτάται από αυτόν που την βλέπει. Θα ήθελα να θεωρηθεί ότι είναι ως ένας ύμνος στην ανθεκτικότητα, την προσαρμοστικότητα και την γενναιότητα των πεζοναυτών ενώ αντιμετωπίζουν το τίποτε. Αυτή είναι μια ειρωνεία των πραγμάτων, επειδή δεν υπάρχει μια τέλεια αντι-πολεμική ταινία. Αυτά που συγκινούν ένα φιλελεύθερο και θεωρεί ότι είναι εναντίον του πολέμου, για κάποιον άλλο μοιάζουν να είναι υπέρ του πολέμου, να δοξάζουν τον πόλεμο. Και αυτό ήταν ένα από τα σημεία εστίασης στο βιβλίο του Swofford, τα παράδοξα.

Μ' αυτήν έχω ολοκληρώσει μια τριλογία αμερικάνικων ταινιών. Η μια απ' αυτές είναι μια κωμωδία των προαστίων, η άλλη μια γκανγκστερική ταινία και τώρα μια πολεμική ταινία. Νομίζω ότι την επόμενη φορά θα κάνω κάτι πάνω σ' ένα θέμα παγκόσμιο ή θα ασχοληθώ με μια ιστορία που δεν θα είναι τόσο αμερικάνικη.

(Δηλώσεις στην ηλεκτρονική τοποθεσία http://www.cinecon.com/)