του Quentin Tarantino
(οι δηλώσεις του σκηνοθέτη)
jackie.jpg
Η ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Προσπαθώ να μην είμαι αναλυτικός στην διαδικασία συγγραφής του σεναρίου. Προσπαθώ απλώς να κατευθύνω τη ροή των λέξεων από το μυαλό μου στο χαρτί, να είμαι αυθόρμητος, να βγαίνουν από μέσα μου αυτά που γράφω. Για μένα το σημαντικότερο είναι η αλήθεια. Οταν γράφεις κάτι και βρίσκεσαι σ' ένα σημείο όπου οι χαρακτήρες σου θα μπορούσαν να πάνε είτε από 'δω είτε από 'κει, τότε δεν μπορείς να πεις ψέματα. Οι χαρακτήρες θα πρέπει να 'ναι έντιμοι με τον εαυτό τους. Και αυτό είναι κάτι που δεν το βλέπω συχνά στις ταινίες του Χόλιγουντ. Βλέπω συνέχεια χαρακτήρες ψεύδονται: "Δεν μπορούν οι ήρωες να το κάνουν αυτό γιατί μπορεί να κατευθύνει αλλού την ταινία ή αυτό μπορεί να μην αρέσει σε μια μερίδα του κοινού". Για μένα ένας χαρακτήρας δεν μπορεί να κάνει κάτι καλό ή κακό -μπορεί να κάνει μόνο κάτι που 'ναι αληθινό ή όχι. Οταν γράφεις, ξέρεις ότι κάθε σενάριο θα 'χει 4 με 6 βασικές σκηνές, τις οποίες θα πρέπει να κάνεις. Ομως είναι όλες οι ενδιάμεσες σκηνές τις οποίες θα πρέπει να γράψεις -εκεί είναι που οι χαρακτήρες σχηματίζονται. Ετσι τους ανακαλύπτεις, εκεί ζουν. Ετσι νομίζω ότι γράφουν και οι μυθιστοριογράφοι.

Η ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
[Όταν γράφεις το σενάριο] Αν δώσει βάρος στη δομή του σεναρίου, τότε ξέρεις από την πρώτη πράξη τι πρόκειται να συμβεί. Δεν το κάνω αυτό. Δεν μ' ενδιαφέρει αυτός ο τρόπος δουλειάς. Είναι η φωνή σου που 'ναι σημαντική και δεν βλέπω κανένα λόγο γιατί ένα σενάριο να μην περιέχει την φωνή σου.
jackie2.jpg
ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΛΕΞΕΙΣ
Χρησιμοποιώ πολύ την επανάληψη λέξεων στο διάλογο. Νομίζω ότι στους διαλόγους μου υπάρχει μουσική ή ποίηση. Η επανάληψη συγκεκριμένων λέξεων βοηθά για να 'χει ρυθμό ο διάλογος. Αυτό συμβαίνει και το χρησιμοποιώ, αναζητώντας τον ρυθμό της σκηνής.

ΝΕΓΡΟΙ ΚΑΙ ΜΑΥΡΟΙ
Δεν υπάρχει καμία λέξη που θα πρέπει να βρίσκεται φυλακισμένη στη φυλακή των λέξεων. Αν όμως κάνω αυτό που λες - δηλαδή να χρησιμοποιώ την λέξη "νέγρος" (nigger) για να δημιουργήσω ένταση στο διάλογο- θα 'μουν ψεύτης. Θα έριχνα μια λέξη για να δημιουργήσω κατάσταση. Λοιπόν αυτό το κάνεις συνέχεια. Πετάς λέξεις για να δημιουργήσεις γέλιο και πετάς μια λέξη για να δημιουργήσεις κατάσταση -όμως αυτή η λέξη δεν είναι κάτι που ο χαρακτήρας δεν θα έλεγε. Στο Pulp Fiction η λέξη "nigger" (σ.τ.μ. η λέξη νέγρος, συνοδεύεται από αρνητικές σημασίες στην Αμερική) λέγεται αρκετές φορές από αρκετούς διαφορετικούς ανθρώπους και έχει διαφορετική σημασία κάθε φορά. Η σημασία της έχει σχέση με το πλαίσιο στο οποίο χρησιμοποιείται. Οταν οι Richard Pryor και Eddie Murphy κάνουν τις κωμωδίες τους και λένε τη λέξη "nigger" τότε δεν προσβάλλεται κανένας γιατί αυτοί είναι νέγροι. Αναγνωρίζεις σε τι πλαίσιο την χρησιμοποιούν. Ο τρόπος που ο Samuel Jackson ως Jules λέει nigger στο Pulp Fiction, δεν είναι ίδιος με τον τρόπο που ο Eric Stoltz ως Lance τη λέει, όπως δεν είναι ίδιος με τον τρόπο που ο Ving Rhames ως Marcellus τη λεει.
qtarant1.jpg
ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗ
Δεν θέλω ο κόσμος να με θεωρήσει δεδομένο. Δεν θέλω να σπαταλήσω αυτά που 'χω να προσφέρω. Οταν παρακολουθείς κάτι που ο David Mamet έγραψε τότε ξέρεις ότι ακούς το διάλογο του David Mamet. Θέλω να προσπαθήσω να το αποφύγω αυτό. Θέλω ο κόσμος να 'ρχεται να βλέπει τη νέα μου ταινία, όχι την επόμενη μου ταινία. Θέλω κάθε ταινία να 'χει μια ζωή από μόνη της και όταν τη βλέπεις, με μια συγκεκριμένη οπτική, τότε όλα να ταιριάζουν. Δεν θέλω να γίνω σαν τον Woody Allen ή τον John Sayles, όπου η μια τους ταινία διαχέεται με την άλλη. Αυτοί κάνουν αυτό ακριβώς που θέλουν και δεν τους κατακρίνω. Απλώς εγώ θέλω να κάνω κάτι άλλο.

ΦΟΒΟΣ
Γιατί θα έπρεπε να φοβάμαι; Κάνεις την δουλειά σου και αυτό είναι σημαντικό. Ακούγεται μεγαλόστομο, αλλά έχω οικοδομήσει όλη τη καριέρα μου, γύρω από το τι θα συμβεί όταν γεράσω και δεν θα μπορώ να κάνω κάτι. Δεν έχει σχέση η καριέρα μου με την στιγμή. Δεν κάνω ταινίες για το τώρα -κάνω ταινίες για 40 χρόνια από τώρα.

ΤΑΙΝΙΕΣ
Οταν γύριζα τη Jackie Brown έβλεπα στο laser disk το Carlito's Way (Brian De Palma). Ο διευθυντής φωτογραφίας και εγώ βλέπαμε το Hickey and Bogg που σκηνοθέτησε ο Robert Culp και γυρίστηκε στην δεκαετία του 70 -είναι πραγματικά μια καλή ταινία. Και μετά βλέπαμε το They All Laughed του Peter Bogdanovich -νομίζω ότι είναι αριστούργημα. Συλλαμβάνει την εικόνα μιας παραμυθένιας Νέας Υόρκης. Κάνει τη Νέα Υόρκη να μοιάζει με το Παρίσι στην δεκαετία του 20. Σε κάνει να θες να ζήσεις εκεί. Και μετά βλέπαμε το Straight Time, μια από τις καλύτερες αστυνομικές ταινίες για το Λος Αντζελες. Ομως ήθελα το Jackie Brown να είναι κάτι παραπάνω απ' αυτή την ταινία. Το Straight Time είναι πολύ άγριο.

(αποσπάσματα από συνεντεύξεις του Quentin Tarantino στο Sight & Sound και στους New York Times. Απόδοση Δημήτρης Μπάμπας)