του David O. Russell
(οι δηλώσεις του σκηνοθέτη)

ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ
Ένα μεγάλο κομμάτι της ταινίας Three Kings για μένα ήταν η αποκάλυψη τού τι πραγματικά συνέβη κατά την διάρκεια του Πόλεμου του Κόλπου. Ήξερα ότι υπήρχαν πολλά στοιχεία που οδηγούσαν στο συμπέρασμα ότι η αληθινή εικόνα του πόλεμου είχε καλυφθεί από τις σημαίες και τα πατριωτικά λάβαρα. Θεώρησα σκανδαλώδες το γεγονός ότι τίποτε δεν είχε ειπωθεί γι' αυτό. Πολλοί στρατιώτες που είχαν ζήσει τα γεγονότα, και με τους οποίους μίλησα είχαν, στο τέλος του πολέμου, την πεποίθηση ότι υπήρχε πολύ υποκρισία.
Και αργότερα, όταν συνέχισα την έρευνα, βρήκα ότι κάποια από τα γεγονότα για τα οποία τα media μας είχαν προειδοποιήσει πριν τον πόλεμο, συνέβησαν πράγματι χωρίς αληθινά να τα έχουμε αντιληφθεί.
Η εικόνα που είχε ο καθένας μας για τον πόλεμο προερχόταν από εικόνες από υπολογιστές, οι οποίες και είχαν από-ανθρωποποιήσει το γεγονός. Ήθελα λοιπόν να δείξω πώς είναι να ζεις όταν υπάρχει συναγερμός για χημικά αέρια και όταν ήξερες ότι στην ατμόσφαιρα υπήρχαν διάφορα χημικά αέρια. Ήθελα να δείξω πως ήταν όταν συναντούσες τους Ιρακινούς κατά πρόσωπο και πως ήταν όταν αντίκριζες όλα αυτά τα λάφυρα του πολέμου με το Κουβέιτ. Το να πληροφορήσω, μ' αυτήν την ταινία, ήταν για μένα ένα ισχυρό κίνητρο.

ΒΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ
Αυτή είναι μια ταινία που βασίζεται στην πληροφόρηση -επίσης βασίζεται και σε ιδέες. Και μια απ' αυτές τις ιδέες είναι να ξανά ευαισθητοποιηθούμε απέναντι στην βία. Ακριβώς γι' αυτό υπάρχουν μόνο λίγες σφαίρες -σ' αντίθεση με τις πολλές σφαίρες άλλων ταινιών. Αρχικά η ιστορία ήταν τοποθετημένη χρονικά την περίοδο του πολέμου. Το ότι διαδραματίζεται τελικά μετά την λήξη του πολέμου, μου έδωσε την δυνατότητα να έχω όσο το δυνατόν λιγότερες σφαίρες.
Μια σφαίρα είναι πολύ σημαντική, για την ζωή οποιουδήποτε. Γι' αυτό ήθελα να κατεβάσω την ταχύτητα, για να αισθανθεί ο θεατής ότι κάθε σφαίρα που δέχεσαι μετρά. Ποτέ δεν μελέτησα τις ταινίες του Peckinpah, αλλά είδα την The Wild Bunch πριν πολλά χρόνια [σ.τ.μ. ταινία που έχει κατακριθεί για τις βίαιες σκηνές της]. Δεν μπορείς να αντισταθείς σ' αυτές τις ταινίες -είναι μέρος του πολιτισμού μας- εισβάλλουν στο ασυνείδητο μας.
Υπήρχαν στιγμές, κατά την διάρκεια της προετοιμασίας της ταινίας, που σκέφθηκα ότι θα μπορούσα να αφηγηθώ την ιστορία, σαν την ταινία MASH [σ.τ.μ. ταινία του Robert Altman]: να αφήσω τον παραλογισμό του πολέμου να οδηγήσει όλη την ταινία. Ωστόσο από την αρχή είχα υπ' όψιν μου έναν άλλο διαφορετικό τόνο -και ο παραλογισμός του πολέμου απλώς προέκυψε στην πορεία.

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ
Αποφάσισα να ρισκάρω οπτικά, γι' αυτό και αρκετή από την έρευνα που έκανα στράφηκε στον οπτικό τομέα. Δεν διάβασα απλώς βιβλία και εφημερίδες - παρακολούθησα ταινίες ενός Ρώσου σκηνοθέτη που έκανε το The Cranes Are Flying και το I Am Cuba [του Mikhail Kalatozov]. Έκανα αρκετά προσχέδια [storyboard], απλώς για να δω τι μπορούσα να υλοποιήσω. Αλλά ήθελα να έχει η ταινία μια δημοσιογραφική προσέγγιση -γι' αυτό χρησιμοποίησα κάμερα στο χέρι και Steadicam. Ήθελα η ταινία να είναι όσο το δυνατό πιο "κινητική", ήθελα να είναι "χύμα".
Το φωτογραφικό άλμπουμ Just Another War [του φωτογράφου Kenneth Jareke] ήταν πολύ εντυπωσιακό. Υπήρχε και ένα άλλο βιβλίο, το Telex Iran του Gilles Peres, που είχε μια απίστευτη συλλογή φωτογραφιών της περιόδου της Ιρανικής Επανάστασης: παρουσίαζε μια κατάσταση χάους με χρήση του βάθους πεδίου -άνθρωποί μεγάλοι σε πρώτο πλάνο, στο προσκήνιο και αρκετοί άλλοι πολύ μακριά.
Και οι Los Angeles Times είχαν κάθε μέρα φωτογραφίες του πολέμου στην πρώτη σελίδα. Εκεί μπορούσες να δεις παράξενες εικόνες: εκεί είδα τον Bart Simpson [ήρωας κόμικς] στην καρότσα ενός φορτηγού. Εκεί μπορούσες να δεις φανταστικές εικόνες στρατιωτών να ξεγυμνώνονται στην μέση του πουθενά. Εκεί μπορούσες να δεις ένα παράξενο ξεπλυμένο χρώμα Xerox. Ήταν ο πρώτος πόλεμος στον οποίο οι εφημερίδες είχαν έγχρωμες φωτογραφίες. Προσπαθήσαμε να αναπαράγουμε αυτό το παράξενο χρώμα των εφημερίδων, χρησιμοποιώντας Ektachrome -αυτό στο οποίο τα χρώματα είναι πολύ ξεπλυμένα- και την επεξεργασία αποχρωματισμού που αφήνει ένα στρώμα ασημιού στο φιλμ έτσι που όταν τα χρώμα ανακατεύονται να δίνουν ένα σκληρό και ακατέργαστό αποτέλεσμα.
Ο διευθυντής φωτογραφίας μου, ο Tom Sigel, είχε στο παρελθόν κινηματογραφήσει ορισμένα ντοκιμαντέρ στην Κεντρική Αμερική -κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 80, όταν ο εμφύλιος πόλεμος είχε διαλύσει όλες αυτές της χώρες- μεταξύ των οποίων και τα El Salvador: Another Vietnam, Guatemala: When the Mountains Tremble. Βρισκόταν στο κέντρο των συγκρούσεων και ήξερε πως είναι να ζεις σε τέτοιες συνθήκες. Κατανοούσε λοιπόν πολύ καλά γιατί ακριβώς μιλούσα. Και επίσης ήταν κάποιος που με ευχαρίστηση έλεγε: "Ας δούμε τις επιλογές έχουμε για την επεξεργασία και ας δοκιμάσουμε κάποιες απ' αυτές γι να δούμε τι αποτέλεσμα έχουν".

ΟΙ ΑΝΤΙΦΑΤΙΚΕΣ ΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ
Μ' ενδιαφέρει αυτό που είναι πραγματικό. Και αυτό που είναι πραγματικό βρίσκεται συνήθως σε κατάσταση σύγχυσης, είναι σύνθετο, υπάρχουν αντιφάσεις. Πήγα στην Κεντρική Αμερική το 1982 και για να ζήσω την περιπέτεια και γιατί μ' είχε συνεπάρει η επανάσταση των Σαντινίστας. Όταν έφθασα εκεί βρήκα ένα παράξενο κοκτέιλ: συνάντησα Σαντινίστας που ήταν καθάρματα και ανθρώπους απολιτικούς που μ' άρεσαν. Ήταν για μένα, περισσότερο απ' ότι περίμενα, μια σύνθετη εμπειρία. Ήταν η κατάσταση ενδιαφέρουσα -λαμβανομένου υπ' όψιν και της σύγχυσης που ο αμερικάνικος πολιτισμός προκαλούσε και πως διαφορετικοί άνθρωποι τον αντιλαμβανόταν με διαφορετικούς τρόπους.
Νομίζω ότι οι εμπειρίες στην Κεντρική Αμερική είναι αυτές που μ' ώθησαν στο κατασκευάσω ένα περιβάλλον στο οποίο η Αμερική παρουσιάζεται από την μία πλευρά μ' ένα τρόπο [θετικό], και από την άλλη η παρουσία της κριτικάρεται. Όταν είσαι στο κέντρο μίας κατάστασης δεν υπάρχει μια καθαρή "άσπρο -μαύρο" εκδοχή για τα πράγματα. Σ' αυτό που καταλήγεις είναι μια σύγκρουση: ανάμεσα στην ανθρώπινη φύση και σε ιδεολογικές σχηματοποιήσεις.

[αποσπάσματα από συνέντευξη του σκηνοθέτη στον Michael Sragow. Δημοσιεύτηκε στο ηλεκτρονικό περιοδικό salon.com 13/1/2000. Απόδοση Δημήτρης Μπάμπας]