του Tim Burton
(σχόλια του σκηνοθέτη)

ΤΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ
Πολλοί μου έχουν πει ότι πρέπει να "κληρονόμησα" κάποια τραύματα από την παιδική ηλικία μου. Ότι, δηλαδή, η εφηβεία μου άφησε σημάδια ανεξίτηλα, τα οποία μέχρι σήμερα με επηρεάζουν και με κάνουν να λειτουργώ "αλλόκοτα". Φυσικά υπάρχουν πάνω μου κάποια ψήγματα δυστυχίας ή και μοναξιάς αλλά αυτό δεν είναι τίποτα ιδιαίτερο. Δε συμβαίνει, άλλωστε, μόνο σε μένα. Μικρός πάντως ήμουν πολύ αισιόδοξος. Όσο για τους χαρακτηρισμούς του "ιδιαίτερου", "ιδιόρρυθμου" ή "σκοτεινού" που μου έχουν κατά καιρούς προσδώσει, νομίζω ότι είναι υπερβολικοί. Σε ότι αφορά τώρα το σινεμά, είναι απλώς το "όχημα" εκείνο που βοηθά να ξαλαφρώσω από τις απογοητεύσεις μου, χωρίς να οριοθετώ τη φαντασία μου.

Η ΕΠΙΡΡΟΗ ΤΩΝ ΤΑΙΝΙΩΝ ΤΡΟΜΟΥ
Εγώ δεν έκοψα ποτέ κανενός το κεφάλι…. Είναι αλήθεια ότι από μικρός προτιμούσα να βλέπω φιλμ τρόμου παρά να ακούω παραμύθια ή ιστορίες. Πριν ακόμη ψελλίσω τις πρώτες μου λέξεις παρακολουθούσα τέτοιου είδους ταινίες στην τηλεόρασης. Ίσως αυτό συνετέλεσε στην αδιαφορία με την οποία αντιμετωπίζω μέχρι σήμερα το φόβο. Ποτέ στη ζωή μου δεν φοβήθηκα. Μάλιστα, μπορώ να πω ότι τα κινηματογραφικά τέρατα τα "αναγνωρίζω" και ενίοτε τα οικτίρω. Για παράδειγμα, να σας πω ότι η στιγμή όπου βλέπουμε τον Φρανκενστάιν στην οθόνη χαμένο και μπερδεμένο, θεωρώ ότι είναι πιο ανθρώπινη στιγμή του φιλμ. Όλα αυτά τα έργα επιδρούν θετικά πάνω μου. Λειτουργούν όπως ακριβώς η κάθαρση. Αυτά εξάλλου λειτούργησαν και ως αφορμή για να στραφώ από νωρίς στην τέχνη του κινηματογράφου.

ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ
Ήταν μάλλον η κεντρική ιδέα, το πλαίσιο των ταινιών της εταιρείας Hammer που μου προκάλεσε το ενδιαφέρον: Το να ξαναγυρίσουμε πίσω στις πιο όμορφες ταινίες τρόμου, στις σέξι και ζοφερές ταινίες τρόμου. Μ' αρέσουν όλες οι ταινίες της εταιρείας Hammer, όμως είναι η ταινία Horror of Dracula [σ.τ.μ. σε σκηνοθεσία του Terence Fisher, 1958], η πρώτη αυτή στην οποία θα στεκόμουνα. Στην ιστορία του διηγήματος [σ.τ.μ. του Washington Irving] βρήκα την ευκαιρία να κάνω μια ταινία στο ύφος των παλιών ταινιών της εταιρείας Hammer [σ.τ.μ βρετανική εταιρεία παραγωγής ταινιών διάσημη για το ύφος που είχαν οι ταινίες τρόμου της] ή του Roger Corman [σ.τ.μ. σκηνοθέτης και παραγωγός B-movies, γνωστός για τις διασκευές του πάνω στον Εντγκαρ Αλαν Πόε] ή του Vincent Price [σ.τ.μ. ηθοποιός ταινιών τρόμου] ή του Mario Bava [σ.τ.μ. Ιταλός σκηνοθέτης ] σαν την ιταλική ταινία Black Sunday[σ.τ.μ. του Mario Bava, ιταλ. τίτλος La Maschera del Demonio, 1960]: όλες αυτές οι όμορφες ταινίες τρόμου μου πρόσφεραν ένα φανταστικό σύμπαν και ήταν αυτό το σύμπαν που με ενέπνευσε για να γυρίσω αυτήν την ταινία.

CHRISTOPHER LEE
Ήταν μια από τις πιο όμορφες εμπειρίες της ζωής μου. Όταν συνάντησα τον Christopher Lee και κάθισα δίπλα του, οι δύο ώρες που μείναμε μαζί μου φάνηκαν σαν ένα δευτερόλεπτο. Αισθάνθηκα σαν να ήμουν υπνωτισμένος από τον Dracula, ότι συζητούσα με τον Dracula. Είναι πολύ όμορφα όταν συναντάς όλα αυτά τα πρόσωπα, από τα οποία έχεις επηρεαστεί και διαπιστώνεις ότι είναι όμορφοι άνθρωποι. Για κάποιους λόγους οι ήρωες και οι κακοί των ταινιών τρόμου είναι οι πιο ωραίοι άνθρωποι.

ΑΚΕΦΑΛΟΣ ΚΑΒΑΛΑΡΗΣ
Με γοήτευσε η εικόνα του Ακέφαλου Καβαλάρη: είναι φοβερή εικόνα. Μια εικόνα που κατά κάποιον τρόπο αντιπροσωπεύει το υποσυνείδητο. Και νομίζω ότι σήμερα δεν βλέπεις πολλές ταινίες στις οποίες οι πρωταγωνιστές είναι χωρίς κεφάλι. Παρόλο που δεν είχα διαβάσει το διήγημα ήξερα κατά κάποιον τρόπο την ιστορία: μου έκαιγε τα σωθικά, την ψυχή και την συνείδηση μου. Είχα δει την ταινία κινούμενων σχεδίων της Disney. Δεν είχα διαβάσει, σαν παιδί, το διήγημα: το είχα δει. Και σ' αυτό με είχε συνεπάρει η δύναμη του ακέφαλου ήρωα - όπως πολύ συχνά αισθάνομαι και εγώ.

ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΑ
Όταν ήμουν μικρός εκεί ήταν το μέρος που αισθανόμουνα ήρεμος, άνετος. Είχα έμμονες ιδέες με τον θάνατο όπως πολλά παιδιά.

ΤΑ ΓΥΡΙΣΜΑΤΑ
Οι πιο δύσκολες στιγμές [στην διαδικασία κατασκευής μίας ταινίας] αλλά και οι πιο αγαπημένες μου είναι όταν είμαι στο πλατώ: εκεί είναι που κάνεις τα πάντα. Υπάρχει εκεί μια τόσο καλή ατμόσφαιρα.

ΤΑΙΝΙΑ "ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΔΙΑ ΑΝΗΛΙΚΟΥΣ":
Είναι μια αποφαση που πράγματι δεν κατανοώ. Όταν, μάλιστα, την ίδια ώρα στο Χόλιγουντ " αποκεφαλίζουν " και " αποκεφαλίζονται" δεκάδες καθημερινά. Και μετά πάλι δεν καταλαβαίνω με ποιόν τρόπο τόσο το Sleepy Hollow όσο και οι άλλες ταινίες που μ' αρέσει να παρακολουθώ, μπορούν να βλάψουν τις παιδικές ψυχές; Παραδέχομαι ότι ζούμε σε περίεργες εποχές όπου η βία έχει τη μονοκρατορία, ωστόσο από τη άλλη πλευρά είναι περισσότερο επικίνδυνο όταν δεν δίνουμε διεξόδους στους νέους προκειμένου να εξωτερικεύουν τα άγχη. Εγώ τι κάνω; Απλώς εξωτερικεύω τις σκέψεις και τις αμφιβολίες μου, οι οποίες εάν τύχουν σωστής χρήσης μπορούν ακόμη και να βοηθήσουν κάποιον.

ΤΖΟΝΙ ΝΤΕΠ
Αισθάνομαι ελεύθερος όταν συνεργάζομαι με ανθρώπους που έχουν την ικανότητα να μεταμορφώνονται, που δεν σκέφτονται την εμφάνιση τους και είναι έτοιμοι να πειραματιστούν με κάθε τι. Ο Τζόνι είναι, κατά τη γνώμη μου, σπουδαίος ηθοποιός. Όταν τον βλέπω να παίζει μου έρχεται στο νου ο Μπάστερ Κίτον και οι μεγάλοι του βωβού κινηματογράφου. Και αυτή τη φορά η συνεργασία μας στέφθηκε με επιτυχία. Μ' αρέσει ο τρόπος που "μπλοφάρει" μπροστά από την κάμερα, σαν να τα ξέρει όλα, χωρίς όμως τούτο να είναι εμφανές, άρα προκλητικό.

[αποσπάσματα από συνεντεύξεις του Tim Burton στο ιταλικό περιοδικό L' Espresso, στην εφημερίδα Guardian, 17/12/1999 και δηλώσεις του στο Yahoo! Chat 31/10/1999]