του Stanley Kubrick

Ενα υπερσύγχρονο επανδρωμένο διαστημόπλοιο διασχίζει τους γαλαξίες και ακολουθεί μια πορεία προς το Δία. Ολα του τα συστήματα ελέγχονται από έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή, που αναλαμβάνει να εξουδετερώσει το πλήρωμα και να αναλάβει τη διακυβέρνηση του διαστημοπλοίου. Μαγευτική ταινία μ' ένα υπέροχο ταξίδι στο απέραντο Διάστημα. Ο μελλοντικός άνθρωπος για τον σκηνοθέτη θα είναι ένα σοφό μωρό. Το ταξίδι στ' άστρα γίνεται πιο εντυπωσιακό μέσα και από τα εντυπωσιακά ειδικά εφέ. Η ταινία ήταν υποψήφια για τέσσερα Οσκαρ και κέρδισε μόνο αυτό των ειδικών εφέ. 
Η ιστορία εστιάζει σε μια σειρά επαφών μεταξύ των ανθρώπων και μυστηριωδών μαύρων μονολίθων, οι οποίοι φαίνεται να επηρεάζουν την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους. Το έτος 2001, ένας παρόμοιος μονόλιθος ανακαλύπτεται στη Σελήνη και, μέσω αυτού, άλλος ένας σε τροχιά γύρω από το Δία. Το αμερικανικό σκάφος Ντισκάβερι 1 στέλνεται για να τον εξερευνήσει και ο αστροναύτης Ντέιβιντ Μπόουμαν, τελευταίος επιζών του πληρώματος, θα προσπαθήσει να ανακαλύψει τη φύση του μονολίθου.
Η ταινία περιστρέφεται γύρω από θέματα όπως η ανθρώπινη εξέλιξη, η τεχνητή νοημοσύνη και η εξωγήινη ζωή. Επίσης, είναι αξιοσημείωτη για την επιστημονική ακρίβεια των λεπτομερειών του σεναρίου, τα πρωτοποριακά (για την εποχή τους) ειδικά εφέ, τη χρήση του ήχου ως αφηγηματικού μέσου και την εξαιρετικά λιτή χρήση διαλόγου. Χαρακτηριστικές είναι επίσης και οι σεκάνς με μουσική επένδυση κομμάτια όπως ο "Γαλάζιος Δούναβης" του Γιόχαν Στράους και το "Τάδε έφη Ζαρατούστρα" του Ρίχαρντ.

Ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ μετά τα γυρίσματα της ταινίας "S.O.S. Πεντάγωνο Καλεί Μόσχα" εντυπωσιάστηκε από την πιθανότητα της εξωγήινης ζωής και έτσι αποφάσισε να γυρίσει μια καλή ταινία επιστημονικής φαντασίας Ψάχνοντας για έναν κατάλληλο συνεργάτη στις ταινίες επιστημονικής φαντασίας,ο Κιούμπρικ συμβουλεύτηκε από μια αμοιβαία γνωριμία, προσωπικό στην Columbia Pictures, τον Ρότζερ Κάρας, να συναντήσει τον γνωστό, τότε, συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας, τον Άρθουρ Κλαρκ.
Στράους. Η ταινία βραβεύτηκε με Όσκαρ καλύτερων οπτικών εφέ, που είναι και το μοναδικό που έλαβε ποτέ ο Κιούμπρικ.
Στις 29 Ιουνίου του 2018, μια σπάνια τηλεφωνική συνέντευξη του Κιούμπρικ ήρθε στο φως της δημοσιότητας, που ρίχνει φως το περίεργο τέλος της ταινίας που για 50 χρόνια απασχόλησε κριτικούς και αναλυτές. Σύμφωνα με αυτή, ο αστροναύτης Ντέιβιντ Μπόουμαν έχει απαχθεί από οντότητες θεϊκές ή ενεργειακές, χωρίς σχήμα ή μορφή και στην ουσία πειραματίζονται μαζί του. Αν και ο σκηνοθέτης αναφέρει πως δεν του αρέσει να μιλάει για το έργο του, καθώς έτσι χάνεται η μαγεία του αυθεντικού συναισθήματος που θα προκαλέσει στον θεατή, καταλήγει πως αυτό το τέλος είναι η απεικόνιση ενός αστρικού ζωολογικού κήπου, που συμπεριφέρονται στον Μπόουμαν όπως οι άνθρωποι στα ζώα. Έτσι και ο ίδιος ο αστροναύτης εξελίσσεται περισσότερο σε σχέση με τους ανθρώπους πίσω στην γη.
Τα γυρίσματα της ταινίας ξεκίνησαν στις 29 Δεκεμβρίου 1965 στην Σκηνή Η, στο Στούντιο Σέπερτον (Shepperton), στην Αγγλία. Τα γυρίσματα των ηθοποιών ολοκληρώθηκαν τον Σεπτέμβριο του 1967, και από τον Ιούνιο του 1966 έως και τον Μάρτιο του 1968 ο σκηνοθέτης δούλεψε κυρίως τα ειδικά εφέ της ταινίας.

(Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια)