του Curtis Harrington

ΠΩΣ ΞΕΚΙΝΗΣΑΝ ΟΛΑ (ή ΑΠΟ ΤΗ ΡΩΣΙΑ ΜΕ ΑΓΑΠΗ !) …
Βρισκόμαστε στα μέσα της δεκαετίας του 60. Ένα από τα επικερδέστερα στούντιο στον κόσμο, είναι η γνωστή AIP (American International Pictures). Υπό τον Roger Corman, γνωρίζει πρωτοφανή επιτυχία σε ότι κι αν κυκλοφορήσει. Το ‘Βαρύ Πυροβολικό’ της εταιρίας είναι φυσικά οι ταινίες τρόμου και Ε.Φ. οι οποίες εκείνη την εποχή ήταν ιδιαίτερα δημοφιλείς (εξάλλου πότε δεν ήταν ;).
Ο Corman φημιζόταν για τη δυνατότητά του, να δημιουργεί ταινίες χαμηλού προϋπολογισμού, που όμως επέστρεφαν τα λεφτά τους με το παραπάνω στις εισπράξεις. Εφευρίσκοντας συνεχώς νέους τρόπους για να μειώσει το κόστος της κάθε ταινίας, αποφάσισε να αγοράσει τα δικαιώματα μιας Ρώσικης ταινίας Ε.Φ. που σίγουρα (λόγω του γενικότερου πολιτικού πνεύματος της εποχής) κανένας δεν θα είχε δει ή γνώριζε καν την ύπαρξή της. Ορισμένες πηγές αναφέρουν ότι η ταινία αυτή ήταν η Niebo Zowiet. Αυτό είτε είναι εσφαλμένο, είτε πρόκειται για εναλλακτικό τίτλο της ταινίας την οποία όντως αγόρασε ο Corman: Planeta Burg ή Ο πλανήτης των Καταιγίδων (Planet of Storms). Δίνονται διάφορες χρονολογίες παραγωγής για αυτή την ταινία. Το σίγουρο όμως είναι ότι μιλάμε για το διάστημα 1959-1962. Στάθηκε εμπορική επιτυχία στη Σοβιετική Ένωση, είχε αρκετά καλά ειδικά εφέ για την εποχή, ήταν ίσως η σημαντικότερη ταινία Ε.Φ. στη ιστορία του Σοβιετικού Κινηματογράφου, και μερικοί μάλιστα, υποστηρίζουν ότι επηρέασε τον Stanley Kubrick όσον αφορά το 2001 – A Space Odyssey. Εννοείται ότι το μόνο που κράτησε το αμερικάνικο στούντιο, ήταν οι σκηνές με τα ειδικά εφέ. Οι σκηνές αυτές έγιναν κατά κάποιον τρόπο cult, μιάς και απετέλεσαν τον κορμό πολλών Sci-Fi B-movies όπως τα Voyage to a Prehistoric Planet κ’ Voyage to the Planet of Prehistoric Women.
Το καθήκον της σκηνοθεσίας αλλά και της συγγραφής ενός σεναρίου με σκοπό να δεθούν οι σκηνές του Planeta Burg, και να δημιουργηθεί μια νέα ταινία ανατέθηκε στον Curtis Harrington.

ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΗ ΠΑΡΕΛΑΣΗ ΗΘΟΠΟΙΩΝ
Το πιο αξιόλογο σημείο της ταινίας είναι σίγουρα το κάστ. Βετεράνοι ηθοποιοί, ανερχόμενα αστέρια και cult φυσιογνωμίες συγκροτούν μια πραγματική παρέλαση. Οι βετεράνοι εκπροσωπούνται απ’τον φανερά γερασμένο τότε, Basil Rathbone (στον τελευταίο του ρόλο, ένα χρόνο πριν το θάνατό του), που υποδύεται τον Dr. Farraday. Δύο ηθοποιοί που έμελλαν να γίνουν αστέρια, κάνουν μία από τις πρώτες τους εμφανίσεις ως αστροναύτες: Dennis Hopper και John Saxon. Ηρωίδα είναι η Judi Meredith ενώ αξιομνημόνευτη είναι η παρουσία του Forest J. Ackerman στο ρόλο του βοηθού του Dr. Farraday. Για τους μη-ενημερωμένους, ο Ackerman ήταν εκδότης του ‘Famous Monsters of Filmland’, του σημαντικότερου και πιο αγαπημένου περιοδικού τρόμου και Ε.Φ. που κυκλοφόρησε ποτέ. Διαθέτει τη μεγαλύτερη συλλογή αντικειμένων σχετικά με τον κινηματογράφο του φανταστικού στον κόσμο, και έχει υποδυθεί δεκάδες μικρούς ρόλους σε ταινίες του είδους. Την παράσταση βεβαίως κλέβει η Florence Marly στο ρόλο της βασίλισσας του τίτλου. Δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι ένα μεγάλο μέρος της τρομακτικής (για την εποχή της πάντα) αύρας που διαθέτει η ταινία, οφείλεται στην παρουσία της. Ιδίως το σατανικό της χαμόγελο, σε συνδυασμό με το διαπεραστικό της βλέμμα της καθιστούν σίγουρα ξεχωριστή.

ΣΥΝΟΨΗ ΠΛΟΚΗΣ
Βρισκόμαστε στο (όχι και τόσο) μακρινό 1990. Ο Δρ. Farraday λαμβάνει μηνύματα από το διάστημα σχετικά με την επερχόμενη (φιλική ;) επίσκεψη μιάς ομάδας εξωγήινων. Το σκάφος τους όμως παθαίνει κάποιο ατύχημα και πέφτει στον πλανήτη Άρη. Από εκεί το εξωγήινο σκάφος εκπέμπει S.O.S. στη γη, και έτσι μια αποστολή ξεκινά για τη διάσωσή τους. Μοναδική επιζώσα είναι μια εξωγήινη με πράσινο δέρμα και απαράδεκτη κόμμωση (σας προειδοποίησα ότι ο προϋπολογισμός της ταινίας είναι μικρός !).
Στην αρχή του ταξιδιού της επιστροφής στη γη, όλα μοιάζουν ήρεμα. Μόνο που η εν λόγω βασίλισσα αρνείται πεισματικά να φάει το φαγητό που της προσφέρεται. Αν οι αστροναύτες γνώριζαν τον τίτλο της ταινίας ίσως να καταλάβαιναν τι θα προτιμούσε ! Υπεύθυνος για την φροντίδα της, τίθεται ο Dennis Hopper, τον οποίο όμως τελικά φροντίζει η ίδια, με το να του πιεί το αίμα. Μόλις το υπόλοιπο πλήρωμα αντιλαμβάνεται τις περίεργες γαστρονομικές προτιμήσεις της, επικρατεί διχογνωμία. Ο John Saxon υπεραμύνεται της εξόντωσής της, ενώ ο επικεφαλής της αποστολής (βρισκόμενος προφανώς στον κόσμο του), αναφερόμενος σε δήθεν ‘ανάγκη για πρόοδο της επιστήμης’ και ‘διαπλανητικής διπλωματίας’ προτείνει να μεταφερθεί ζωντανή στη γη.
Αρχικά όλα πάνε καλά μιάς και στο πλοίο υπάρχει μια σημαντική ποσότητα πλάσματος, σύντομα όμως τα πλάσμα τελειώνει και η πεινασμένη βασίλισσα στρέφεται σε πιο βάρβαρες μεθόδους σίτισής της. Επόμενο θύμα της είναι βεβαίως ο ψευτοπροοδευτικός αρχηγός. Ο δε Saxon, μη έχοντας προλάβει να υιοθετήσει τον macho χαρακτήρα που τον χαρακτήριζε στις μεταγενέστερες ταινίες του, πέφτει κι αυτός θύμα. Τελευταία όμως στιγμή σώζεται από την Judi Meredith, η οποία απλώς γρατζουνάει την πλάτη της βασίλισσας (ναι, καλά διαβάσατε !).
Και τότε το εξής απίθανο λαμβάνει χώρα: Η βασίλισσα αποδεικνύεται αιμοφιλική και πεθαίνει από ακατάσχετη αιμορραγία ! Πιο πιθανό μου φάνηκε να πιστέψω την ύπαρξη πράσινων εξωγήινων, παρά αυτό το ασύληπτο σεναριακό εύρημα ! Η ταινία όμως δεν τελειώνει εδώ. Πλησιάζοντας στη γη, το πλήρωμα ανακαλύπτει ότι το σκάφος έχει πλημμυρίσει από εξωγήινα αυγά (στην πραγματικότητα μικρά μπαλόνια, πασπαλισμένα με κόκκινο ζελέ !). Έχοντας πλέον φτάσει, o Saxon προειδοποιεί τον Δρ. Farraday να τα καταστρέψει γιατί είναι θανάσιμα. Επαναλαμβάνοντας όμως λάθη του παρελθόντος, ο Farraday προτιμάει να τα κρατήσει για μελέτη ‘χάριν της προόδου’ κ.λ.π. Αχ, αυτοί οι δόκτορες !

ΚΡΙΤΙΚΗ
Η σκηνοθεσία χαρακτηρίζεται οπωσδήποτε προσεγμένη και τα πλάνα αρκετά στυλιζαρισμένα. Θα λέγαμε ότι o Harrington εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο τα πενιχρά μέσα που διέθετε και έδωσε μια ταινία που θεωρείται cult από μια μερίδα κοινού. Η συχνή χρήση παστέλ φωτισμών, ιδιαίτερα στις σκηνές αγωνίας, φέρνουν αμέσως στο νου των μυημένων, τη σκηνοθετική τεχνοτροπία του ιταλού ‘μαέστρο’ Μάριο Μπάβα. Χαρακτηριστική της ικανότητας του Harrington, είναι η σκηνή όπου οι αστροναύτες ανακαλύπτουν τη βασίλισσα, και η απειλητική της σκιά κάνει την ξαφνική εμφάνισή της στον τοίχο. Παρ’όλο που το πρώτο μισό της ταινίας, θα λέγαμε ότι ‘τραβάει’, η εμφάνιση της βασίλισσας δίνει την απαραίτητη ώθηση. Αν και το όλο παρουσιαστικό της δε βοηθάει, στις σκηνές που επιτίθεται για να τραφεί, στα χέρια του Harrington μετατρέπεται σε μια ακρως απειλητική και συνάμα τρομακτική φιγούρα. Τα ειδικά εφέ (χρησιμοποιώ τον όρο με τη χαλαρή έννοια του), φαίνονται στις μέρες μας τουλάχιστον παιδαριώδη, αλλά αποτελούν κλασικό παράδειγμα του πώς γυρίζονταν οι ταινίες Ε.Φ. στη δεκαετία του 60. Οι περιβόητες ‘Σοβιετικές’ σκηνές, αν και δεν πείθουν με την αληθοφάνειά τους, είναι αρκετά εφευρετικές και κινηματογραφημένες με έναν σουρεαλιστικό τρόπο, σχεδόν σαν παραμύθι.

ΑΛΛΕΣ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ
Η ταινία είναι φυσικά έγχρωμη, και έχει διάρκεια περίπου 1:18’. Γυρίστηκε το 1966 και κυκλοφορεί και με τον εναλλακτικό τίτλο Planet of Blood. Γυρίστηκε σε μία περίοδο 7 ½ ημερών με προυπολογισμό 65.000$. Λέγεται ότι στάθηκε έμπνευση για τη δημιουργία του κατά πολύ γνωστότερου Alien. Ως production manager φέρεται ο Gary Kurtz, ο οποίος αργότερα ενεπλάκη και στο γνωστό σε όλους Star Wars.

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ
Ο Curtis Harrington γεννήθηκε το 1928 στο Λος Άντζελες. Κατά τις δεκαετίες 40’-50’ γύρισε πολλά πειραματικά φιλμάκια και ταινίες μικρού μήκους. Η πρώτη του πραγματική ταινία ήταν το Night Tide με τον Dennis Hopper το 1963. Έγινε γνωστός κυρίως χάριν των ταινιών τρόμου που γύρισε, με γνωστότερες τις What’s the matter with Helen?, Who slew Auntie Rew?, The Killing Kind κ.α. H μοναδική άλλη ταινία Ε.Φ. στο ενεργητικό του, ήταν το Voyage to a Prehistoric Planet (βλέπε άνω). Κατάφερε να ξεχωρίσει απ’την πλειάδα των ‘μικρών’ σκηνοθετών που εμφανίστηκαν κατά κόρον τη δεκαετία του 60. Τα έργα του χαρακτηρίζονται από αρκετά καλή σκηνοθεσία και έχει αποκτήσει περιορισμένη cult φήμη.

Κωνσταντίνος Κυρίμης [Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.]