(Το Μυστικό της Βέρα Ντρέικ)
του Mike Leigh
(οι δηλώσεις του σκηνοθέτη)
leigh1.jpg

Οι περισσότερες από τις ταινίες μου έχουν διαπραγματεύονται το θέμα 'γονείς-παιδιά': το να έχεις παιδιά, να μην έχεις, να τα θέλεις, να μην τα θέλεις...
Σε αυτήν την ταινία, που διαδραματίζεται σε μία εποχή που οι εκτρώσεις ήταν παράνομες στην Αγγλία, ήθελα να δείξω την φόρτισή των γυναικών όταν καλούνται να αντιμετωπίσουν τη διακοπή μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης σαν αναγκαίο κακό. Η Vera Drake (Βέρα Ντρέικ) είναι ένας θετικός άνθρωπος, που αγαπά τη ζωή. Ωστόσο, στον ελεύθερο χρόνο της, κάνει εκτρώσεις σε γυναίκες που θεωρεί ότι το χρειάζονται. Ποτέ δεν το κάνει για χρήματα- το μοναδικό της κίνητρο είναι η προσφορά βοήθειας σε ανθρώπους που την έχουν πραγματικά ανάγκη...
(...)  Σ'  αυτόν τον πυκνοκατοικημένο και ασύδοτο κόσμο που ζούμε, το θέμα των εκτρώσεων είναι κορυφαίο. Τοποθετώντας χρονικά την ταινία στο 1950, έγινε δυνατό να θέσω το ζήτημα με λεπτό τρόπο. Χωρίς να το μετατρέψω σε ωμή προπαγάνδα. Εξάλλου, δουλειά μου είναι να θέτω ερωτήματα, όχι να βγάζω εύκολα και επιφανειακά συμπεράσματα.
leigh2.jpg
(...) H οικογένεια είναι το θέμα μου, καθώς αποτελεί τον μικρόκοσμο της κοινωνίας. Ωστόσο, όλες μου οι ταινίες είναι πολιτικές, ιδίως 'Το Μυστικό της Vera Drake', καθώς αναφέρεται στην ιστορία μίας προσωπικότητας έκπτωτης από την κοινωνία και το σύστημα. Ασφαλώς, δεν ασχολούμαι με την πολιτική αυτόνομα. Δεν ακούς πολιτικά επιχειρήματα και δεν βλέπεις πολιτικούς στην ταινία. Πρόκειται για το απόσταγμα μίας κινηματογραφικής, οικουμενικής μεταφοράς και, βέβαια, άλλες πτυχές του άμεσου κόσμου των χαρακτήρων δεν θα αφορούσαν κανέναν.
(...) [Η ηρωίδα ] Δεν κατέληξε συνειδητά, από τη μία στιγμή στην άλλη, σε αυτήν την επιλογή. Αυτή η απόφαση ωρίμαζε μέσα της για πολλά χρόνια. Η ίδια δεν βλέπει καν τον εαυτό της σαν κάποια που κάνει εκτρώσεις σε γυναίκες. Απλώς, θεωρεί ότι τις βοηθά. Η Ιμέλντα Στάντον κι εγώ ανησυχήσαμε μήπως φαινόταν περίεργο να είναι τόσο μυστικοπαθής. Αλλά έτσι γινόταν με εκατοντάδες γυναίκες... Ερευνήσαμε το θέμα πολύ. Το έκαναν, επειδή έπρεπε να το κάνουν.
(...) Οι γυναίκες που επισκέπτεται δεν γνωρίζουν ποια είναι. Απλώς πηγαίνει, κάνει τη δουλειά της και φεύγει. Όπως έχω αναφέρει, εκατοντάδες γυναίκες το έχουν κάνει σε χιλιάδες άλλες γυναίκες. Η Βέρα χρησιμοποιεί μία σκληρή αλλά συνήθως αξιόπιστη μέθοδο. Απολυμαίνει τα πάντα σχολαστικά, ωστόσο το ενδεχόμενο μόλυνσης δεν εκμηδενίζεται εντελώς, όπως και σε άλλες εγχειρήσεις.
(...) Ο νόμος είχε ένα παραθυράκι που επέτρεπε την έκτρωση, αν μπορούσε να αποδειχτεί ότι η γυναίκα βρισκόταν σε άμεσο σωματικό κίνδυνο, εξαιτίας της διαταραγμένης ψυχολογικής της κατάστασης. Όμως, ένα κορίτσι από τα εργατικά στρώματα δεν θα μπορούσε να το ήξερε αυτό αλλά ούτε και να έχει πρόσβαση σε ένα τόσο ακριβό σύστημα, που ευνοεί τις κοινωνικές διακρίσεις. Θεώρησα σημαντικό να αντιπαραβάλλω τις δύο αυτές κουλτούρες, καθώς οποιαδήποτε μπορεί να μείνει έγκυος, ανεξαρτήτως κοινωνικού στρώματος.
(...)Η ταινία δεν είναι, μια νοσταλγική αναπόληση εκείνης της δεκαετίας. Απλώς, τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια ήταν ο κατάλληλος καμβάς για την αφήγηση της ιστορίας. Είναι αλήθεια ότι οι άνθρωποι έδειχναν πιο γερασμένοι εκείνα τα χρόνια. Μεγάλωσα στον βιομηχανικό Βορά της Αγγλίας και θυμάμαι πώς έμοιαζε η εργατική τάξη. Σκληρή ζωή, ελλιπές φαγητό, ελάχιστα καλλυντικά. Ακόμα και τα παιδιά ντύνονταν σαν μεσήλικες... Αυτά που συνέβαιναν το 1950 αντιστοιχούσαν ακόμα στην προπολεμική εποχή. Μαζί με την ομάδα με την οποία συνεργάζομαι καιρό, δημιουργήσαμε αυτή την σκοτεινή, μονοχρωματική ατμόσφαιρα. Παρά την έμφυτη αισιοδοξία και θετική σκέψη της Βέρα, η ατμόσφαιρα της ταινίας είναι σίγουρα πιο μελαγχολική.

(αποσπάσματα από δηλώσεις στις σημειώσεις για την παραγωγή)