(Η οδύσσεια του κύριου Λαζαρέσκου)
του Cristi Puiu
Ο κύριος Lazarescu είναι ένας 62χρόνος μηχανικός που ζει μόνος του στο Βουκουρέστι παρέα με τις γάτες του. Η γυναίκα έχει πεθάνει, η κόρη του ζει στο Καναδά και ο μοναδικός του συγγενής η αδελφή του ζει σε μια πόλη χιλιόμετρα μακριά. Ο κύριος Lazarescu πάσχει από έλκος στομάχου και παρόλη την ασθένεια του τού αρέσει να πίνει. Ένα πρωί θα ξυπνήσει κάνοντας εμετό και έχοντας έντονους πονοκεφάλους. Ανήμπορος να αντιμετωπίσει την αδιαθεσία του που όλο και επιδεινώνεται θα καλέσει ασθενοφόρο. Όταν αυτό έρθει ο ήρωας είναι σε άσχημη κατάσταση. Συνοδευόμενος από μια νοσοκόμα και έχοντας ένα εγκεφαλικό σε εξέλιξη, ο κύριος Lazarescu θα περιπλανηθεί σ’ όλες τις νοσοκομειακές μονάδες του Βουκουρεστίου αναζητώντας ένα κρεβάτι για νοσηλεία και ένα γιατρό να τον αναλάβει.
Δεύτερη ταινία του Cristi Puiu, γνωστού στο κοινό του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης από την πρώτη του Γερή Μπάζα, εντυπωσίασε κοινό και κριτικούς στις Κάννες όταν προβλήθηκε και βραβεύτηκε στο τμήμα Un Certain Reyard.
Παρόλο το σαφή κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο διαδραματίζεται –ένας φτωχός και ανήμπορος ηλικιωμένος αναζητεί μάταια νοσηλεία– η ταινία δεν αποτελεί μια κοινωνική κριτική, μια διαμαρτυρία για ένα απάνθρωπο (;) νοσηλευτικό σύστημα. Αυτό που παρακολουθεί ουσιαστικά ο θεατής είναι ο θάνατος εν δράσει: καθώς η αφήγηση προχωρά ο ηλικιωμένος σιγά –σιγά χάνει την επαφή με την πραγματικότητα. Παράλληλα η αποκάλυψη ότι εκτός του εγκεφαλικού πάσχει από καρκίνο γεμίζει τον θεατή με απαισιόδοξες σκέψεις για την εξέλιξη.
Η αδιάφορη επαγγελματικότητα με την οποία τον υποδέχονται στα διάφορα νοσοκομεία ενέχει μια υπαρξιακή διάσταση. Η μοναχική του ζωή, η απουσία οποιουδήποτε κοντινού του προσώπου απλώς επιτείνει τα προηγούμενα. Εδώ έχουμε να κάνουμε με τη μοναξιά μιας ανθρώπινης ψυχής που εγκαταλείπει σιγά- σιγά τα εγκόσμια. Όπως σημειώνει σε μια κριτική του ο Quintin η ταινία είναι «ένα είδος ταινίας δρόμου με πρωταγωνιστή ένα ασθενοφόρο».
Η νοσοκόμος Mioara (στον ρόλο η ηθοποιός του Michael Haneke, Luminta Gheorghiv) δεν είναι παρά μια ψυχοπομπός που συνοδεύει την ψυχή στο τελευταίο της ταξίδι. Η κατάληξη αυτού του ταξιδιού, το δωμάτιο όπου προετοιμάζεται ο ήρωας για την εγχείρηση που προσωρινά θα του παρατείνει την ζωή, είναι απροσδόκητα ήρεμο, ένα απάνεμο λιμάνι μετά από μια τρικυμία ή απλώς το τέλος μιας μακράς και περιπετειώδους νύχτας…
Δημήτρης Μπάμπας