(Ο δρόμος για το Koktebel)
των Boris Khlebnikov & Alexei Popogrebsky

Διατρέχοντας τις αχανείς εκτάσεις της Ρωσίας για να καταλήξει στη θάλασσα, η ταινία στο κέντρο της έχει πάντα την σχέση ανάμεσα σ’ ένα πατέρα και τον 11χρονο γιο του.
Ο θάνατος βρίσκεται στην αφετηρία της αφήγησης. Χωρίς εργασία και έχοντας χάσει την σύζυγο του, ένας μηχανικός εγκαταλείπει την Μόσχα. Παρέα με τον 11χρονο γιο του κατευθύνεται στην Κριμαία, στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας, στο Koktebel όπου βρίσκεται η αδελφή του. Το ταξίδι είναι δύσκολο: καθώς δεν υπάρχουν χρήματα ή κάποιο μέσο μεταφοράς είναι έρμαια της τύχης. Με τα πόδια ή το τραίνο, αντιμέτωποι με εμπόδια, επιβιώνουν κάνοντας περιστασιακές δουλειές. Οι συναντήσεις που έχουν κατά την διάρκεια αυτού του ταξιδιού άλλοτε αποδεικνύονται επικίνδυνες και άλλοτε ευχάριστες. Όπως στην περίπτωση μιας νεαρής γιατρού που τους προσφέρει φιλοξενία, προς απογοήτευση του νεαρού αγοριού που θεωρεί αυτή την χειρονομία έκφραση ερωτικών συναισθημάτων προς τον πατέρα του.
Το ταξίδι των δύο κεντρικών χαρακτήρων θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια διαδρομή προς την λύτρωση. Το πένθος και η θλίψη είναι αβάσταχτα έτσι το ταξίδι είναι ο δρόμος προς την ελευθερία και την κάθαρση από την μελαγχολία. Σ’ αυτήν την ταινία το τοπίο διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο προσδίδοντας πολλές φορές μια ποιητική ή άλλες φορές μεταφορική διάσταση στην αφήγηση. Χωρίς την έντονη δραματουργία που συναντάμε σε ταινίες όπως η Επιστροφή, η σχέση πατέρα –γιου παρόλα αυτά βρίσκεται στο κέντρο. Ο λυρισμός, τα μακρινά πλάνα που θυμίζουν τις ταινίες του αμερικανού Terrence Malick (Badlands), μια αίσθηση μελαγχολίας και ματαιότητας τυπικά ρωσικής, η εναλλαγή ανάμεσα στην κίνηση και την ακινησία και η ονειρική ατμόσφαιρα αποτελούν καθοριστικές συντεταγμένες της ταινίας. Όπως σε κάθε ταινία δρόμου έτσι και εδώ σημασία δεν έχει ο προορισμός αλλά το ίδιο το ταξίδι και τα συναισθήματα που αυτό γεννά.
Δ.Μ.

Ο Peter Hames σημειώνει για την ταινία Roads to Koktebel στον κατάλογο του Φεστιβάλ του Λονδίνου: "Μετά τον θάνατο της γυναίκας του και την απώλεια του διαμερίσματός του ένας μηχανικός αεροδυναμικής αποφασίζει παρέα με τον γιο του να διασχίσει την Ρωσία για να φθάσει στην αδελφή του Marina που ζει στο Koktebel στην Κριμαία. Κατευθύνονται προς τον νότο, είτε με τραίνο είτε με τα πόδια, ψάχνωντας καθ' οδόν για διάφορες παράξενες δουλειές. Συναντούν διάφορους τύπους, όπως ένα διανοητικά διαταραγμένο άνδρα  που που τους προσλαμβάνει να φτάξουν την στέγη του. Μια μοναχική θεραπεύτρια η Xenia τούς φιλοξενεί και όταν ο άνδρας προσκολλάται σ' αυτήν, το αγόρι συνχίζει το ταξίδι μόνο του αναζητώντας την θάλλασσα που επιθυμεί να επισκεφθεί.
Όμορφα σκηνοθετημένη από τους πρωτεμφανιζόμενους Boris Khlebnikov και  Alexei Popogrebsky, αυτή η απλή αφήγηση ενός ταξιδιού αποδίδεται με δύναμη μέσω της χρήσης ασυνηθιστών υποκειμενικών λήψεων και μιας εικονοποιίας και παρατήρησης που είναι αυθεντικά ποιητική. Η χρήση αφηρημένων σχεδίων και λήψεων απο ψηλά, η με φαντασία προσφυγή σε αναμνήσεις, φωτογραφίες και παλαιά βιβλία, το ζωντάνεμα ελπίδων και   ονείρων και το θέμα των πουλιών και της πτήσης, υπονοεί μια φανταστική πραγματικότητα". 
Ενώ το περιοδικό Variety μεταξύ άλλων επισημαίνει: "Μια απλή ιστορία.... που γίνεται μία  σύνθεση γεμάτη λυρισμό, ονειρική ατμόσφαιρα , θυμίζοντας τις σκηνοθεσίες στην δεκαετία  του 70 του Terrence Malick (Badlands), όπως την χρήση μακρινών πανοραμικών πλανών και των γκρο πλαν της φύσης και τις εναλλαγές μεταξύ κίνησης και ηρεμίας και γαλήνης".
Η ταινία θεωρήθηκε από την FIPRESCI ως "η αποκάλυψη της χρονιάς" και προβλήθηκε τιμής ένεκεν στο φεστιβάλ Καννών. Στο σκεπτικό της βράβευσης αναφέρεται ότι "το βραβείο απονέμεται για το βάθος και την πολυμορφία των χαρακτήρων, το πλούσιο χιούμορ, την διακριτική συνύφανσης πνευματικότητας, το έξυπνο σενάριο και την ωριμότητα της κλασικής σκηνοθεσίας". Πολυβραβευμένη σε διάφορα φεστιβάλ μεταξύ των οποίων και της Μόσχας και του Karlovy Vary, η ταινία δημιούργησε ιδιαίτερη αίσθηση και οι σκηνοθέτες της Boris Khlebniky και Alexei Popogrebsky θεωρήθηκαν μαζί με τον Andrey Zvyaginstev της ταινίας Επιστροφή, ως οι μεγάλες ελπίδες του ρώσικου σινεμά.

(δ.τ.)