του Emanuele Crialese

"Είχε στο βλέμμα ένα φως χαμογελαστό. Προσωποποιεί το ρίζωμα στη γη. Κατά την άποψη μου είναι η μοναδική Ιταλίδα ηθοποιός που είναι πιστευτή σ' ένα ρόλο πολύ δύσκολο", o Emanuele Crialese εξηγεί γιατί επέλεξε την Ελληνοιταλίδα Valeria Golino για τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία Respiro. Η ταινία προβλήθηκε στην εβδομάδα κριτικής του Φεστιβάλ των Κανών 2002 και βραβεύτηκε από το Canal+.
Έχει στο κέντρο μία οικογένεια ψαράδων σ' ένα μικρό χωριό της Σικελίας, και εστιάζει στα πρόσωπα ενός ευαίσθητου εφήβου και της νεαρής και με ιδιαίτερες ικανότητες μητέρας του.
Είναι η δεύτερη ταινία του Emanuele Crialese, ο οποίος γεννήθηκε στην Ρώμη το 1965. Η πρώτη του Once We Were Strangers, μία ανεξάρτητη ρομαντική κωμωδία για τον έρωτα ενός παράνομου Ιταλού μετανάστη και μιας Αμερικανίδας, προβλήθηκε στο Sundance. Οι δεσμοί του με τις ΗΠΑ οφείλονται στο ότι σπούδασε κινηματογράφο στην Νέα Υόρκη.
Στις γραμμές που ακολουθούν εξηγείτην αφετηρία της δημιουργίας της ταινίας και περιγράφει τον πυρήνα της:  "Έκανα την πρώτη μου ταινία στην Νέα Υόρκη και ύστερα απ' αυτήν ήθελα πραγματικά να κάνω ένα διάλειμμα, να ζήσω μια διαφορετική εμπειρία με διαφορετικούς ανθρώπους. Δεν ήθελα πια να περιτριγυρίζομαι από ανθρώπους του κινηματογράφου. Ήθελα να ζήσω πιο απλά, έτσι διάλεξα αυτό το νησί (Λαμπεντούζα) απλώς και μόνο γιατί μια φίλη είχε εκεί ένα σπίτι.
Έμεινα στο σπίτι του και υποτίθεται ότι η διαμονή μου θα διαρκούσε ένα μήνα -όμως στο τέλος έμεινα 8 μήνες. Πραγματικά εμπνεύστηκα και μου προκάλεσε δέος η ζωή αυτών των ανθρώπων, σ' αυτή την μικρή κοινότητα: ο τρόπος που ο ένας εξαρτάται από τον άλλο ήταν τελείως διαφορετικός από το στυλ ζωής που είχα γνωρίσει στην Νέα Υόρκη. Άρχισα να κρατώ σημειώσεις, να κινηματογραφώ τα παιδιά.
Τα παιδιά ήταν στην αρχή η κύρια έμπνευση -πόσο διαφορετικά είναι από τα δικά μας παιδιά, απ' αυτά που ζουν μέσα στα σπίτια και βλέπουν όλη την ώρα τηλεόραση- αυτά τα παιδιά δεν μπορείς να τα βάλεις μπροστά στην τηλεόραση γιατί δεν τα ενδιαφέρει. Έχουν ένα ολόκληρο νησί δικό τους.
Άρχισα να ακούω την ιστορία αυτής της γυναίκας, η οποία γρήγορα κατάλαβα ότι ήταν ένας επινοημένος μύθος, δηλαδή αυτή η γυναίκα δεν υπήρξε ποτέ. Ήταν κάποια που επινόησε η κοινότητα. Αναρωτήθηκα γιατί η κοινότητα χρειαζόταν αυτόν τον μύθο. Η ταινία είναι κατά ένα μέρος μια απάντηση σ' αυτό το ερώτημα.
Επίσης μ' ενδιέφερε πολύ αυτός ο ρόλος, γιατί είναι σημαντικός στο πλαίσιο μιας κοινότητας -είναι ο ρόλος του μαύρου πρόβατου ή του εχθρού. Παρατήρησα ότι είχαν ανάγκη κάποιο για να τον δείχνουν με το δάχτυλο.
Τα ανθρώπινα όντα έχουν την τάση να επινοούν εχθρούς, κάποιον που να είναι πολύ διαφορετικός απ' αυτούς. Η διαφορά μάς αποπροσανατολίζει και θέλουμε όλοι να ταιριάζουν με το κανονικό περιβάλλον. Θέλουμε αυτό το πρόσωπο να είναι σαν και εμάς γιατί μας τρομάζει, γιατί δεν μπορούμε να το ελέγξουμε, είναι ένα πρόσωπο απρόβλεπτο.
Μ' αυτόν τον εχθρό έχουμε δύο επιλογές: ή τον κάνουμε σαν και εμάς ή τον εξοντώνουμε. Όμως τότε δεν έχουμε εχθρό και έτσι είμαστε πάλι σε απελπιστική αναζήτηση κάποιου εχθρού. Γιατί; Επειδή ο εχθρός κάνει την κοινότητα να αισθάνεται δυνατότερη -η απειλή βρίσκεται έξω απ' αυτή, όχι μέσα σ' αυτήν.
Το μαύρο πρόβατο βοηθά την κοινότητα να εξελιχθεί: μόνο μέσα από την αποδοχή της διαφοράς μπορούμε να προοδεύσουμε -επειδή η διαφορά φέρνει νέα ενέργεια, φέρνει νέα ζωή στην κοινωνία, σε μια κοινότητα. Και στο τέλος της ταινίας, στο τελευταίο πλάνο-όταν είμαστε στο νερό πρέπει να επιπλεύσουμε διαφορετικά θα πέσουμε στο νερό. Όταν επιπλέουμε όλοι είμαστε το ίδιο. Το πιο σημαντικό είναι να είσαι μαζί με τους άλλους. "

(αποσπάσματα απο συνέντευξη στο http://www.themoviechicks.com/)