(Η εποχή των ψευδαισθήσεων)
του Svetozar Ristovski
mirage.jpg

Μια ταινία για την εξάλειψη κάθε ελπίδας, την απελπισία και την απόγνωση.
Ο 13χρονος Marko ζει στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Η ζωή του είναι δύσκολη: ο πατέρας του είναι μέθυσος, η μητέρα του αδιάφορη, οι οικογενειακοί καυγάδες συχνοί. Ούτε όμως και στο σχολείο τα πράγματα είναι καλύτερα: μια συμμορία μαθητών συνεχώς ενοχλεί τον Marko. Μοναδικό του καταφύγιο και παρηγοριά σ’ αυτήν την άσχημη κατάσταση είναι το γράψιμο: ονειρεύεται τη διαφυγή του, συμμετέχοντας σ’ ένα ποιητικό διαγωνισμό. Το θέμα είναι ένας ύμνος για την χώρα του και το έπαθλο ένα ταξίδι στο Παρίσι. Ο Marko ενθαρρύνεται να συμμετέχει από τον δάσκαλο του. Ο Marko γνωρίζεται και γίνεται φίλος μ’ ένα τυχοδιώκτη και μυείται σε μια άλλη ζωή. Οι προσδοκίες του για τον διαγωνισμό θα καταρρεύσουν, όταν ο Marko, εξαναγκαζόμενος, θα συμμετείχε στο βανδαλισμό του σχολείου. Ενστερνιζόμενος το νέο στυλ ζωής του αποφασίζει να αναζητήσει την εκδίκηση για τις αδικίες και τις προδοσίες που έχει υποστεί. Ο Marko παίρνει την ζωή στα χέρια του...
Πρώτη ταινία του σκηνοθέτη, το Mirage είναι ένας αντικατοπτρισμός της διάχυτης δυσαρέσκειας, του μηδενισμού, της εκτεταμένης απορύθμισης και της ηθικής έκπτωσης, που μαστίζουν τη γειτονική χώρα. Ο μικρός ήρωας, παθητικός παρατηρητής στην αρχή, οδηγείται μέσα από μια σειρά περιστατικά στην απογύμνωση, την ταπείνωση και τον εξευτελισμό. Κάθε αυταπάτη που έχει, κάθε ελπίδα που τρέφει διαγράφονται και συνθλίβονται από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα κοινωνικής παρακμής. Η απογοήτευση του και η απελπισία σημαδεύει το πρόσωπο του. Η ρήση του Νίτσε, που ανοίγει την ταινία -«Η ελπίδα είναι το χειρότερο των κακών επειδή παρατείνει τις οδύνες του ανθρώπου»-, δίνει τον τόνο σ’ αυτή τη σκοτεινή ιστορία: ο Marko βυθίζεται στο τέλμα ακριβώς επειδή δεν έχει από πού να πιαστεί. Η πορεία του ήρωα θα πρέπει να ειδωθεί ως μια μεταφορά της κοινωνικής κατάστασης, που ταλανίζει τη γειτονική χώρα εδώ και πάνω από 10 χρόνια. Όπως σημειώνει και ο σκηνοθέτης, μόνο η δράση μπορεί να αλλάξει τα πράγματα.

Ο Svetozar Ristovski, σκηνοθέτης της ταινίας Mirage, δηλώνει: «Η ταινία Mirage, ταξιδεύει προς τα πίσω στην παιδική μου ηλικία και ταυτόχρονα προς το μέλλον. Η ευθύνη προς την επόμενη γενιά είναι ισοδύναμη με την ευθύνη μας προς το μέλλον. Είναι μια ταινία για την ευαίσθητη, τρυφερή ηλικία και επίσης είναι μια ταινία γι’ ένα σημείο καμπής.
Παρατηρώντας τα πρώτα δέκα χρόνια της μετασοσιαλιστικής και μεταγιουγκοσλαβικής μετάβασης στη Μακεδονία, η μεγαλύτερη μου έγνοια δεν ήταν ούτε η φτώχεια, ούτε οι εμφύλιοι πόλεμοι, αλλά το πως όλα αυτά βασανίζουν και κατατρύχουν τους αθώους, τα παιδιά.
Το να συνδυάσεις στη δουλειά τους επαγγελματίες και ερασιτέχνες ηθοποιούς είναι δύσκολο, γιατί είναι σαν να προσπαθείς να συνδυάσεις στη μουσική κλασικά όργανα με παραδοσιακά. Ίσως το αποτέλεσμα ακούγεται μοναδικό, αλλά μπορεί να ακουστεί και πολύ άσχημα. Παρόλα αυτά το να δουλεύεις με παιδιά με ενέπνευσε επειδή συνήθως αυτά είναι πολύ ευαίσθητα και ειλικρινή. Απολαμβάνω το γύρισμα και αυτά έφεραν στο συνεργείο πολύ θετική ενέργεια. Για τα παιδιά η όλη διαδικασία έμοιαζε σαν ένα μεγάλο παιχνίδι και το διασκέδαζαν. Επίσης τα βρήκα ότι είναι πολύ έξυπνα και γι’ αυτό η εργασία μαζί τους άξιζε αληθινά τον κόπο».

Δ.Μ.