(Κάτω από τον ίδιο ουρανό)
του Krassimir Krumov

Το ακριβό συναισθηματικό κόστος της μετανάστευσης επιχειρεί να αποτιμήσει αυτή η ταινία από τη Βουλγαρία.
Κεντρικό πρόσωπο της αφήγησης είναι η Rufie μια 16χρονη κοπέλα, μουσουλμανικής καταγωγής. Ζει με τη γιαγιά της σε απομακρυσμένο οικισμό στα βουνά. Μια μακρινή απουσία ρίχνει βαριά τη σκιά της στην Rufie: ο πατέρας της λείπει εδώ και τέσσερα χρόνια στην Τουρκία. Αυτή η απουσία είναι τραυματική για την νεαρή κοπέλα. Κλείνεται στον εαυτό της, αισθάνεται εγκαταλελειμμένη και σιγά –σιγά απομονώνεται από τον περίγυρο της. Όταν διαδοθούν στο χωριό φήμες ότι ο πατέρας της έχει παντρευτεί και δεν πρόκειται να επιστρέψει, τότε η Rufie αποφασίζει να πάει η ίδια στην Τουρκία για να τον αναζητήσει. Όμως το ταξίδι είναι μια δοκιμασία, σωματική και συναισθηματική, για την νεαρή κοπέλα. Καλείται να διασχίσει τα χιονισμένα βουνά και να περάσει παράνομα τα σύνορα. Έχοντας κόψει τα μαλλιά της η Rufie θα βρεθεί στην κορυφογραμμή, μεταμφιεσμένη σε αγόρι, έτοιμη να περάσει στην άλλη πλευρά των συνόρων, αναζητώντας ένα πρόσωπο που στοιχειώνει την ύπαρξη της.
Σχεδιάζοντας στο πρώτο μέρος το πορτραίτο μιας δύσκολης εφηβείας, η σκηνοθεσία προετοιμάζει τον θεατή για το συγκλονιστικό δεύτερο μέρος: τη διάβαση των συνόρων. Το απομονωμένο από τον πολιτισμό χωριό, η κλειστή μουσουλμανική κοινότητα, η απουσία μιας προστατευτική ανδρικής παρουσίας, η εσωστρέφεια της νεαρής κοπέλας: είναι οι ουσιαστικοί παράγοντες που καθορίζουν το πρώτο μέρος της αφήγησης. Αν και σ’ αυτό το τμήμα μπορούμε να αναγνωρίσουμε ένα ευπρόσδεκτο φολκλορικό βλέμμα, στο δεύτερο μέρος η ταινία αλλάζει ύφος και βυθίζει την νεαρή πρωταγωνίστριά της (και μαζί της τους θεατές) στις αγωνίες και στις εντάσεις της παράνομης μετανάστευσης. Η διάβαση του ορεινού όγκου, ο αέρας, το χιόνι και το κρύο δεν συνιστούν μόνο σωματικές δοκιμασίες αλλά κυρίως είναι ψυχικές: είναι το ακριβό αντίτιμο που καταβάλει ο παράνομος μετανάστης, είναι ο πόνος του αποχωρισμού από τα αγαπημένα πρόσωπα, είναι νοσταλγία (με την αρχαία σημασία του όρου).
Η ταινία έχει γυριστεί με ψηφιακή κάμερα αλλά η επεξεργασία των χρωματικών τόνων δίνει στην εικόνα μια κινηματογραφική ποιότητα.
Δ.Μ.