(Πως ο Χάρι έγινε δένδρο)
του Goran Paskaljevic
(οι δηλώσεις του σκηνοθέτη)
ΧΙΟΥΜΟΡ ΚΑΙ ΤΡΑΓΩΔΙΑ
Στην αρχή σκέφθηκα να τοποθετήσω αυτή την ιστορία - που είναι κινέζική ωστόσο όμως και παγκόσμια - στη Σερβία. Παρόλα αυτά, και αφού δεν μπορούσα τότε να επιστρέψω στην πατρίδα μου, σκέφθηκα τη Γαλλία, όπου έχω ζήσει κάποια χρόνια. Μετά την Ιταλία, την οποία γνωρίζω πολύ καλά. Τελικά επέλεξα την Ιρλανδία, γιατί είναι η χώρα του Beckett, όπου, όπως και στην ιστορία της ταινίας, η τραγωδία αναμειγνύεται με το χιούμορ, αυτό που συχνά είναι σοβαρό γίνεται παράλογο, σχεδόν γκροτέσκο. Αισθάνομαι ότι η απόφαση μου είναι σωστή.
Η ταινία κυμαίνεται μεταξύ κωμωδίας και τραγωδίας, όμως όταν μάθαμε τα νέα (της πτώσης του καθεστώτος Μιλόσεβιτς) το κλίμα έγινε πολύ πιο ελαφρύ, αστείο, πλήρες θετικής ενέργειας. Επειδή θα επιστρέφαμε πίσω, σε μια ελεύθερη χώρα, στο σπίτι μας.
ΓΥΡΙΣΜΑΤΑ
Για μένα η ταινία είναι πάνω απ' όλα. Και μετά, το οτιδήποτε άλλο. Από τη στιγμή που βρίσκομαι "μέσα" στην ταινία, τότε αυτή είναι τα πάντα για μένα.
Η ζωή είναι απλώς ένα δευτερόλεπτο της αιωνιότητας. Γι' αυτό πρέπει να γίνεται καλή χρήση του χρόνου. Κάνε αυτά που πιστεύεις.
Αυτή δεν είναι μία χολιγουντιανή ταινία, αν και χρησιμοποιήσαμε αμερικάνικες τεχνικές, για να αφηγηθούμε την ιστορία. Είναι μια απλή ιστορία, που χρησιμοποιεί τεχνικά στοιχεία για να αποφύγει τις περιπλοκές και για να είναι η αφήγηση απλή.
Χρησιμοποιήσαμε steadicam, συνεχώς, επειδή αυτό ήταν σημαντικό στις κανονικές σκηνές. Δουλέψαμε, όχι με συνηθισμένο τρόπο, και κινηματογραφήσαμε την τελευταία σκηνή πρώτη. Με τη steadicam έχεις την αίσθηση της συνέχειας: είναι πιο εκφραστικό, πιο κοντά στην ανθρώπινη αντίληψη, στα αληθινά ρευστά και δυναμικά. Αυτός ο τρόπος λήψης μου επέτρεψε να κάνω μια περίπλοκη σκηνή σε μία λήψη, σ' ένα πλάνο, και να συλλάβω τα συναισθήματα και τα αισθήματα, που εμπλουτίζουν τη λογικής της αφήγησης. Δουλέψαμε με το σύστημα avid ενώ ακόμα κάναμε γυρίσματα.
ΕΘΝΙΚΟΤΗΤΑ
Αυτή είναι μια Ιρλανδέζικη ιστορία, αλλά επίσης είναι και πολύ παγκόσμια. Είναι γεμάτη από την αίσθηση της ζωής, από την αίσθηση της αφήγησης. Ο Colm Meaney (σ.τ.μ. πρωταγωνιστής της ταινίας, ο Χάρι) είναι ένα αληθινό κωμικό ταλέντο και πιστεύω ότι θα εκπλήξει τους θεατές. Υποδύεται ένα τρελό χαρακτήρα στην ταινία: ο τρόπος που προσεγγίζει τη κωμική παράνοια είναι σχεδόν Σεξπηρικός.
Υπάρχουν τόσες πολλές ομοιότητες ανάμεσα στους δύο λαούς -Σέρβους και Ιρλανδούς- που με εξέπληξαν. Οι Ιρλανδοί και οι Σέρβοι έχουν εμμονή με το παρελθόν. Πρέπει να μάθουμε να βλέπουμε το μέλλον.
(απόδοση Δημήτρης Μπάμπας. Δήλωση στο κατάλογο του φεστιβάλ Βενετίας 2001 και στα production notes).