του Leos Carax
(η κριτική του Θόδωρου Σούμα)
H Annette, η τελευταία ταινία του Λεός Καράξ είναι ένα μαγικό, ποιητικό μιούζικαλ, μια μπαρόκ ποπ όπερα με εντυπωσιακή, γοητευτική, μοναδική σκηνοθεσία ενός εκκεντρικού, παρορμητικού, εστέτ, εφευρετικού, άνισου και νάρκισσου Γάλλου σκηνοθέτη, που τα τελευταία του φιλμ είναι πιο ώριμα από τις πρώτες του ποιητικές κι ερωτικές, κινηματογραφικές αναζητήσεις. Έκανε την εμφάνισή του το 1984, με την ιδιότυπη ερωτική μεγάλου μήκους Boy meets girl. Το 1986 γυρίζει το ιδιοσυγκρασιακό, ερωτικό, τρόπον τινά νεονουάρ, Mauvais sang (ελλην. τίτλος Η δική μας νύχτα). Οι εραστές της γέφυρας, του 1991, είναι άλλη μια ποιητική ιστορία τρελού έρωτα του Καράξ. Η μεγαλομανία του Καράξ τον οδηγεί σε ακριβές παραγωγές που σκοντάφτουν σε προβλήματα εκτέλεσης και υπέρβασης του προϋπολογισμού, κατά συνέπεια δυσκολεύεται να ξαναβρεί παραγωγούς. Γι' αυτό σκηνοθετεί επεισόδια σπονδυλωτών ταινιών, στις φτιαγμένες από πολλούς σκηνοθέτες, μεγάλου μήκους Tokyo! του 2008, και 42 One Dream Rush, 2009. Στα τελευταία του έργα ( το αινιγματικό, σούπερ ατμοσφαιρικό, παράλογο και σαγηνευτικό Holly motors, 2012, και η Annette, 2021) η σκηνοθεσία του έχει απογειωθεί και ωριμάσει, προσεγγίζει την τελειότητα.
Πρόκειται για τη δραματική ιστορία του τραγικού έρωτα ενός ζεύγους καλλιτεχνών που οξύνεται όταν γεννιέται η κόρη τους, ένα παιδί θαύμα. Η μυθοπλασία της Annette αφηγείται τον έρωτα με άσχημο τέλος του σκοτεινού, πικρόχολου, ειρωνικού επιθετικού stand up κωμικού Χένρι ΜακΧένρι (ο ζοφερός και σύνθετος Άνταμ Ντράιβερ) προς τη χαρισματική, εξαίσια αοιδό Αν (Μαριόν Κοτιγιάρ), έρωτας που έχει ως αποτέλεσμα τη γέννηση από τα δύο καλλιτεχνικά τέρατα ενός μωρού-τέρατος, μιας κούκλας με εκπληκτική φωνή που βγαίνει αμέσως στη σκηνή... Ίσως ο χαρακτήρας του Χένρι παραπέμπει εν μέρει σε μια διαθλασμένη αυτοπροσωπογραφία του καταραμένου καλλιτέχνη (του οποίου η γυναίκα, η πρωταγωνίστρια του Pola X, 1999, αυτοκτόνησε λίγο μακρύτερα από το σπίτι τους) και η μυθοπλασία είναι μια ιστορία πένθους. Το σενάριο της Annette δεν είναι εξίσου σπουδαίο με τη σκηνοθεσία αλλά μάλλον στοιχειώδες, σαν ένα σενάριο χολιγουντιανού μιούζικαλ. Σχολιάζει τον κόσμο των καλλιτεχνών και της τέχνης, και έχει μια τροπή προς το φανταστικό, όπως πολλά χολιγουντιανά μιούζικαλ. Αγγίζει ορισμένα μεγάλα ή επίκαιρα θέματα όπως τον έρωτα που φθείρεται και πεθαίνει, τον εγωκεντρισμό, την εκκεντρικότητα και την αλαζονεία του καλλιτέχνη, την άνοδό του προς τη δόξα και τη πτώση του στην αφάνεια, το κόστος της διασημότητας και το αδηφάγο κοινό, την αγάπη και την κακία, τη γυναικοκτονία και τους απόηχους του #MeToo. Το φιλμ είναι μια κατάβαση στην κόλαση, ηλεκτρισμένο, μυστηριακό και ζοφερό έως το έπακρο, με εικόνες και ήχους που σε εκπλήσσουν διαρκώς! Ο Καράξ δουλεύει επίμονα τόσο πολύ τις φόρμες του και τη θεαματική κατασκευή του, που ορισμένες φορές δεν σε συγκινεί.
Τα τραγούδια των Αμερικανών The Sparks, ροκ γκρουπ των αδελφών Μάελ, λυρικά και υποβλητικά, συμβάλλουν στη δημιουργία της υπερκόσμιας, μαγικής και μεγαλειώδους ατμόσφαιρας που χτίζει ψηφίδα ψηφίδα, ο Καράξ, με εργαλεία του όλα τα κινηματογραφικά μέσα, από τα σπέσιαλ εφέ, τους φωτισμούς, τα ντεκόρ και τα κουστούμια έως τους περίφημους ηθοποιούς του και τα πλούσια χρώματα, που τα χειρίζεται όλα σαν ταχυδακτυλουργός, με φοβερή πλαστικότητα, φαντασία κι εκφραστικότητα.