του Andrey Zvyaginstev
(τα σχόλια του σκηνοθέτη)

Από το λύκειο ήξερα ότι ήθελα να ασχοληθώ με το θέατρο και να γίνω ηθοποιός. Πήγα σε μια σχολή ηθοποιίας στην Σιβηρία όμως εκεί δεν υπήρχε μέλλον -και εγώ ήμουν γεμάτος φιλοδοξίες. Έτσι γράφθηκα στο τμήμα υποκριτικής της Κρατικής Σχολής Θεάτρου στη Μόσχα. Μετά συνέχισα με πειραματικό θέατρο και έπαιξα σε θεατρικά εργαστήρια.
Το 1993 ήταν μια άσχημη χρόνια για την μετά -την Περεστρόικα- Ρωσία και είχα δυσκολίες στο να βρίσκω εργασία. Έτσι ανέλαβα μια εργασία, το γύρισμα μιας διαφήμισης για ένα κατάστημα επίπλων. Έμαθα την τέχνη μ' αυτό τον τρόπο, κατανόησα έτσι την διαδικασία των γυρισμάτων, της κινηματογράφησης. Μ' είχε συγκλονίσει η ταινία του Antonioni L' Aventura και έβλεπα συνέχεια ταινίες της δεκαετίας του 60, όπως ο Ρόκο και τα αδέλφια του (Luchino Visconti) και ταινίες του Ρομέρ. Μ' ανακάλυψε ο παραγωγός μου Dimitri Lesnevsky ο οποίος είναι ένας από τους συνιδρυτές του ρωσικού τηλεοπτικού δικτύου Ren-TV. Τον θεωρώ ως τον νονό μου. Με προσέλαβε να σκηνοθετήσω τρία επεισόδια μιας ρωσικής τηλεοπτικής σειράς με τίτλο Μαύρο δωμάτιο. Ύστερα μου ζήτησε να κάνω μια ταινία από το σενάριο του The Return, το οποίο το μετέτρεψα.
Ήταν μια ταινία κινηματογραφικού είδους, ένα θρίλερ. Ήθελα να δώσω στους θεατές μια αίσθηση του χρόνου που περνά και έτσι προσέθεσα τον διαχωρισμό σε επτά ημέρες. Στο αρχικό σενάριο το κιβώτιο του πατέρα ήταν ένα αντικείμενο που εποφθαλμιούσαν ληστές και στο τέλος οι θεατές μάθαιναν το περιεχόμενο του. Οι μηχανισμοί της αφήγησης κυριαρχούσαν πάνω στο καθαρό δράμα. Ο Lesnevsky μ' άφησε να κάνω ότι ήθελα με το σενάριο.
Έκανα δοκιμαστικά για έξι μήνες στη Αγία Πετρούπολη και στην Μόσχα. Ανησυχούσα για το αγόρι που υποδύεται τον ρόλο του Andrey. Είχε ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα και γι' αυτό δεν μπορούσε να συγκεντρωθεί -έτσι πήρα ένα ρίσκο επιλέγοντας τον για τον ρόλο. Για τον πατέρα βρήκα έναν παράξενο ηθοποιό που δεν είχε δουλέψει γιατί ντρέπονταν όταν ανέβαινε στη θεατρική σκηνή. Αυτό μας έφερε κοντά. Είχα παλέψει να ξεπεράσω ένα παρόμοιο συναίσθημα και γι' αυτό δεν είχα καταφέρει να κάνω καριέρα στο θέατρο.
(…...) Ο Tarkovsky μ' έχει επηρεάσει με τον τρόπο που χειρίζεται τον ρυθμό και την ροή του χρόνου. Ένας ονειρικός ρυθμός. Ο Bresson συνέκρινε το φιλμ με τον κινηματογράφο. Το φιλμ δείχνει. Ο κινηματογράφος ενσταλλάσει κάτι σε σένα. Ο Tarkovsky ήξερε να ενσταλλάσει. Το φιλμ διασκέδαζει, με διαφορετικές οπτικές γωνίες, γρήγορες κινήσεις σαν ένα διαφημιστικό. Όμως σκηνοθέτες όπως ο Wim Wenders αφήνουν τον εαυτό τους να παρατηρήσει κάτι για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να αλλάξουν οπτική γωνία και σ' αφήνουν να το κάνεις και συ αυτό μαζί τους. Προσελκύσουν τους θεατές στο κινηματογραφικό κάδρο, με στοχασμό και χωρίς βιασύνη.
(...…) Υπάρχουν καταστάσεις, ερωτήματα χωρίς απαντήσεις και δεν υπάρχει κανένας για να τα εξηγήσει. Είτε τα αισθάνεσαι και τα συναισθάνεσαι είτε όχι. Ορισμένες φορές τα παρατάμε και συνεχίζουμε. Είναι φυσιολογικό. Δεν μπορώ να κάνω πολλά για να βοηθήσω τους θεατές που δεν καταλαβαίνουν κάτι στην ταινία. Είναι σαν να λεω σε κάποιον κάτι που ήδη αυτός βλέπει από μόνος του. η τέχνη δεν έχει κάποιου είδους οδηγίες για να την κατανοήσεις. Είναι αυθύπαρκτη. Το πιο σημαντικό για μένα είναι η εικόνα όχι η σκέψη.
(…...) Όταν γύριζα την ταινία δεν αντιμετώπιζα την ιστορία ως μια που έχει σχέση με την κοινωνική ζωή ή την καθημερινότητα. Σ' ένα μεγάλο βαθμό η ταινία είναι ένα προσηλωμένο μυθολογικό βλέμμα στην ανθρώπινη ζωή. Αυτό είναι προφανώς αυτό που θα ήθελα το κοινό να έχει στο μυαλό του πριν μπει στην αίθουσα προβολής. Ορκίστηκα ότι δεν θα μιλήσω για το τι εγώ βλέπω στην ταινία. Θέλω να αφήσω τον θεατή αντιμέτωπο με την ταινία χωρίς να παρεμβάλλεται το σχόλιο του σκηνοθέτη.
(...…) Αν κάποιος παρακολουθήσει αυτή την ταινία από την οπτική της καθημερινής ζωής, τότε αυτό είναι λάθος γιατί η ταινία είναι κάτι πολύ ευρύτερο και το μυστήριο της ταινίας δεν θα αποκαλυφθεί. Δεν θα έπρεπε κάποιος να μιλά φωναχτά για τα ιερά και σημαντικά μηνύματα γιατί από την στιγμή που θα αρχίσει να φλυαρεί γι' αυτά οτιδήποτε μαγικό και ιερό υπάρχει θα εξατμιστεί αμέσως. Αυτό προσπάθησα να κάνω στην ταινία μου.
[Αν ήθελα να δώσω μια μικρή περιγραφή της ταινίας] θα μπορούσα να πω ότι αυτή αφορά την μεταφυσική ενσάρκωση της κίνησης της ψυχής από την Μητέρα στον Πατέρα.

(δηλώσεις του Andrey Zvyaginstev στις σημειώσεις για την παραγωγή και στο indiewire.com).