του Νίκου Λυγγούρη

"Ο χρόνος είναι ένα παιδί που παίζει με πεσσούς"
Ηράκλειτος

Γοητευτικός διάλογος δύο πολιτισμών μέσα από τις σελίδες του ημερολογίου ενός «πολιτιστικού ανταποκριτή», το δοκιμιακό αυτό ντοκιμαντέρ του Νίκου Λυγγούρη συνιστά όχι μόνο ένα προσωπικό αλλά  και ένα ευρύτερα οικουμενικό κινηματογραφικό project.
Κρατώντας για τον εαυτό του το ρόλο του εξωτερικού αφηγητή σε πρώτο πρόσωπο και με ένα βαθύ εξομολογητικό λόγο που συνοδεύεται από αλλεπάλληλες φιλοσοφικές παραπομπές και προσωπικούς αναστοχασμούς, ο σκηνοθέτης διατρέχει μέσα από πλάνα τραβηγμένα στο Βερολίνο και στη δυτική Κρήτη την πολιτισμική ιστορία της Ευρώπης και κυρίως αυτή των διαρκώς μεταβαλλόμενων σχέσεων Ελλάδας-Γερμανίας. Ορμώμενος από μια προσωπική διαπίστωση-έκπληξη, όντας μόνιμος κάτοικος του Βερολίνου, επιχειρεί μια κατάδυση στο αξιακό σύστημα και στο χαρακτήρα των δύο λαών, σε μια ιστορία ταυτίσεων και αποκλίσεων δύο κόσμων εμφανώς διαφορετικών. Οξυδερκής παρατηρητής αλλά και εύστοχος σχολιαστής αντιπαραθέτει έτσι στις απλές, ευανάγνωστες, καθημερινές σκηνές του δρόμου που καταγράφει στη διάρκεια των τελευταίων χρόνων –κυρίως του 2015- ένα πιο σύνθετο προσωπικό σχόλιο, καταστάλαγμα του προσωπικού βιώματος αλλά και μιας επίπονης και πολυεπίπεδης φιλοσοφικής αναζήτησης.
Στη δαιδαλώδη αυτή διαδρομή ο Λυγγούρης παραθέτει με ειλικρίνεια και θάρρος τη λίστα των γερμανών «αγίων» του, τις εμμονές του, τις αγωνίες και τους προβληματισμούς του, τις αναθεωρήσεις αλλά και τις υπενθυμίσεις προς εαυτόν. Στόχος του δεν είναι η κοινότοπη αντιπαράθεση βορρά- νότου αλλά η παρατήρηση των δύο περιοχών ως διαφορετικών εκφάνσεων της ανθρώπινης κατάστασης. Εγχείρημα φιλόδοξο και καθόλου εύκολο, που παρά την πολυπλοκότητά του το φέρνει σε πέρας με επιτυχία, χάρη στην ευαισθησία, τη βαθιά γνώση αλλά κυρίως τη διανοητική τόλμη που τον χαρακτηρίζει. Συνεκτικός δεσμός των χαλαρά αφηγούμενων επεισοδίων του παραμένει πάντα η υπενθύμιση ότι το θέμα του πρέπει να είναι η λήθη και όχι η μνήμη. Μια λήθη όμως «που να μην απωθεί και να μην αφανίζει το αντικείμενο της» αλλά να το συντηρεί αυτούσιο για τις μελλοντικές γενιές. Μια λήθη αιρετική αλλά απαραίτητη για την επούλωση των ιστορικών πληγών.
Σε έναν μελλοντικό κόσμο στον οποίο θα έχει επιβληθεί το βασίλειο αυτής της λήθης και της μη-ιστορίας και στον οποίο οι τρόμοι του περασμένου αιώνα και τα οδυνηρά βιώματα του παρελθόντος θα έχουν εξορκιστεί  στο δικό τους βασίλειο, «στη χώρα των μύθων και των παιχνιδιών», ο Λυγγούρης ονειρεύεται την ουτοπική κοινωνία. Μια κοινωνία «εναγκαλισμού των αναμνήσεων» στην οποία σύμφωνα με την προσφιλή του κβαντική φυσική ο Φάρος των Χανίων θα φέγγει στο Βερολίνο και η στήλη της Νίκης του Βερολίνου θα στέλνει το δικό της φως  στο λιμάνι των Χανίων. Μόνο τότε  θα μπορέσει ο κόσμος να ξεκινήσει ελεύθερα και από την αρχή.         

της Καλλιόπης Πουτούρογλου  [Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.]