του Τζώρτζη Γρηγοράκη
(σχόλιο: Μαρία Γαβαλά)

Για το «Digger», 2020, του Τζώρτζη Γρηγοράκη. Χαμόγελα από το εσωτερικό κινηματογραφικό μέτωπο. Το άλογο και η εντούρο: τα εμβλήματα δύο αντίπαλων στρατοπέδων, δύο διαφορετικών κόσμων (εκείνου της άθικτης φυσικότητας, κι εκείνου της αναιδούς εισβολής της τεχνολογίας ή ενός βάναυσου αναπτυξιακού προγράμματος). Πρόσημα (συν, πλην) όμως, και σύγκρουσης μεταξύ δύο παρόμοιων ιδιοσυγκρασιών, ενός πατέρα κι ενός γιου (που πέρα απ’ το κοινό χαρακτηριστικό της ξεροκεφαλιάς, εξαρτώνται άμεσα ο ένας από τον άλλο, με τους πολύ ισχυρούς, αφυπνισμένους, δεσμούς αίματος να έχουν το πάνω χέρι, κάτι που θα εμποδίσει την τελική, ισοπεδωτική, μεταξύ τους διάσταση και ρήξη). Η έντονη αντιπαράθεση διαδραματίζεται σε δύο ταμπλώ: με φόντο έναν τραχύ, ορεινό, βόρειο, τόπο, ασύλληπτης φυσικής ομορφιάς, συναισθηματικής προσκόλλησης και ταύτισης με τον χώρο, και από την άλλη με υπόβαθρο την οικονομική ανάγκη (αλλέως, οικονομικό συμφέρον). Και τα δύο ταμπλώ, το πρώτο κινηματογραφημένο με ευαίσθητη και ελεγχόμενη φυσιολατρική διάθεση, και το δεύτερο με προσεκτική διατύπωση, μέσω του σεναρίου, παρά τα φανερά, επί μέρους, σεναριακά ολισθήματα (ένας υπερβάλλων τόνος από πλευράς σκληρής νατουραλιστικής προσέγγισης ή μια «οικολογική ρητορεία», που θα μπορούσαν να απουσιάζουν χωρίς να χαθεί κάτι ουσιαστικό από τις συναφείς σημασίες). Κι ο ρόλος του θηριόμορφου και καταστροφικού (όσο και λειτουργικού, χρήσιμου εργαλείου) εκσκαφέα; Εκτός απ’ το να χαρίζει τον τίτλο, επεμβαίνει με πολύ ευφάνταστο τρόπο (ένα από τα ατού της ταινίας, τόσο στο παραστατικό μέρος της, όσο και στο επίπεδο των σημασιών της), ενεργώντας ως διαμεσολαβητής, διασώστης όσο και ασφαλιστική δικλίδα, ως ειρηνοποιός ή τέλος ως πανίσχυρη συμφιλιωτική δύναμη. Αλήθεια, μπορούν να συμβαδίσουν τόσο ανόμοιες μεταξύ τους έννοιες, με απώτερο ζητούμενο προοδευτικούς ή ουμανιστικούς σκοπούς, και όχι μόνο το ανθρώπινο συμφέρον ή την καταστροφή; Ιδού το μεγάλο, το μετέωρο ερώτημα (μέγα προσόν αυτό, η νηφαλιότητα κατά την επεξεργασία σκέψης και ιδεολογιών, μέσα από την ευρύτητα που προσφέρει η τέχνη, σε αντίθεση με την τυποποιημένη στενομυαλιά και τη μισαλλοδοξία της πολιτικής), και ευτυχώς που το «Digger» του Τζώρτζη Γρηγοράκη δεν προτείνει μεγαλόστομες λύσεις και δεν βγάζει προπαγανδιστικά συμπεράσματα. Επομένως, περιμένουμε όλοι (φαντάζομαι) με μεγάλο ενδιαφέρον τη συνέχεια, το επόμενο βήμα αυτού του τόσο προικισμένου κινηματογραφιστή. Είθε…

(Πρώτη δημοσίευση ανάρτηση στο facebook)