ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΝΗΜΗΣ/EJERCICIOS DE MEMORIA/MEMORY EXERCISES, Paz ENCINA
Από 1954 έως το 1989, στην Παραγουάη επιβλήθηκε μία από τις μακροβιότερες δικτατορίες της Λατινικής Αμερικής. Διήρκεσε 35 χρόνια. Ο Αγουστίν Γκοϊμπουρού, ο πιο σημαντικός πολιτικός αντίπαλος του καθεστώτος Στρέσνερ, εξαφανίστηκε το 1976 στο Παρανά της Αργεντινής, όπου είχε εξοριστεί. 35 χρόνια αργότερα, οι μικροί Ροχέλιο, Ρολάντο και Γιασμίν, τα τρία του παιδιά, επιστρέφουν στον τόπο της εξορίας. Μια ενδόμυχη άσκηση μνήμης, που αφηγείται την ιστορία μιας ολόκληρης χώρας τις τελευταίες δεκαετίες.



ΤΟ ΣΟΟΥ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ/THE WAR SHOW, Andreas DALSGAARD & Obaidah ZYTOON
Η ραδιοφωνική παραγωγός Ομπαϊντά Ζαϊτούν έπαιζε απαγορευμένη μουσική στο ραδιόφωνο όταν ξέσπασε η Αραβική Άνοιξη το 2011. Μαζί με μια ομάδα φίλων καλλιτεχνών και ακτιβιστών, ξεκίνησαν να κινηματογραφούν τις ζωές τους και τα γεγονότα γύρω τους. Αλλά καθώς η βίαιη απάντηση του καθεστώτος οδήγεί τη χώρα σ’ έναν αιματηρό εμφύλιο, οι ελπίδες τους για ένα καλύτερο μέλλον δοκιμάζονται. Η Ομπαϊντά αφήνει τη Δαμασκό για να ταξιδέψει σ’ ολόκληρη τη χώρα μέχρι την καρδιά της εξέγερσης στη Χομς, και στη βόρεια Συρία, όπου γίνεται μάρτυρας της ανόδου του εξτρεμισμού.

ΔΕΛΤΑ, ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΙΣ ΑΚΤΕΣ/DELTAS, RETOURS AUX RIVAGES/DELTAS, BACK TO SHORES, Charlie PETERSMANN
Η θάλασσα... Η Μεσόγειος που ενώνει και χωρίζει. Στη μία ακτή βρίσκεται ο Ιμπραΐμα, ένας νεαρός Σενεγαλέζος που ζει παράνομα στην Ταγγέρη και τρέμει για το ταξίδι του στην Ευρώπη. Στην απέναντι ακτή ζει ο Αγκοστίνιο, ψαράς εδώ και σαράντα χρόνια, που πρέπει να φύγει για την Ολλανδία για να συναντήσει την οικογένειά του. Δύο παρόμοιες ιστορίες μετανάστευσης για την ανάγκη και τη δυσκολία του να βρει κανείς τη θέση του στον κόσμο σε καιρούς κρίσης. Ένα ονειρικό ντοκιμαντέρ για τον εφιάλτη της μετανάστευσης και τα ρευστά σύνορα της Ευρώπης.

78/52, Alexandre O. PHILIPPE
Αναλύοντας τον Χίτσκοκ: Η κουρτίνα ανοίγει και μια από τις πιο εμβληματικές σκηνές του παγκόσμιου σινεμά αποκαλύπτεται. Το 78/52 του Αλεξάντρ Ο. Φιλίπ (ΗΠΑ) αναλύει τη θρυλική σκηνή στο ντους από το φιλμ Ψυχώ του Άλφρεντ Χίτσκοκ και διεισδύει στο μυαλό μιας ευφυίας που ενέπνευσε –και τρόμαξε- τον κόσμο όσο λίγοι.
Μια πρωτόγνωρη ματιά στην εμβληματική σκηνή της ταινίας Ψυχώ του Άλφρεντ Χίτσκοκ που εκτυλίσσεται στο ντους, στον «άνθρωπο πίσω από την κουρτίνα» και στο φόνο επί της οθόνης που άλλαξε ριζικά την πορεία του παγκόσμιου κινηματογράφου. Αυτό το απολαυστικό, πανέξυπνο ντοκιμαντέρ, το πρώτο στην ιστορία που αφιερώνεται στην ανάλυση μίας και μόνο σκηνής, δεν θα αγαπηθεί μόνο από σινεφίλ, αλλά από όλους όσοι αγαπούν τις κρυφές λεπτομέρειες και τους ξέφρενους συνειρμούς, και διαβάζουν πίσω από τις λέξεις και ανάμεσα από τα (52) cut.

76 ΛΕΠΤΑ ΚΑΙ 15 ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΑ ΜΕ ΤΟΝ ΑΜΠΑΣ ΚΙΑΡΟΣΤΑΜΙ/76 DAGHIGHEH VA 15 SANIEH BA ABBAS KIAROSTAMI/76 MINUTES AND 15 SECONDS WITH ABBAS KIAROSTAMI, Seifollah SAMADIAN
Το πορτρέτο ενός καλλιτέχνη, του οποίου η ασυνήθιστη προσέγγιση στην τέχνη τον καθιέρωσε ως έναν από τους πιο ένθερμους θαυμαστές της ίδιας της ζωής. Το ντοκιμαντέρ μοιράζεται μαζί μας 76 λεπτά και 15 δευτερόλεπτα από τη ζωή και το έργο του Κιαροστάμι που δεν ήρθαν ποτέ στο φως της δημοσιότητας, σε ανάμνηση των 76 χρόνων και των 15 ημερών που διήρκεσε το δημιουργικό του ταξίδι. Βλέπουμε πλάνα που επιλέχθηκαν από εκατοντάδες ώρες υλικού που γυρίστηκε κατά τη διάρκεια 25 ετών φιλίας, μέσα και έξω από το Ιράν, σε διάφορες περιστάσεις –φεστιβάλ κινηματογράφου, φωτογραφήσεις, καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, εργαστήρια– καθώς και κάποιες μοναδικές στιγμές της καθημερινής του ζωής.


Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΒΕΡΟΛΙΝΟΥ/DIALOGUE OF BERLIN, Νίκος Λυγγούρης
Ένα κινηματογραφικό δοκίμιο που αποτελείται από κομμάτια ντοκιμαντέρ, μυθοπλασίας και φιλοσοφικού στοχασμού, με θέμα το πολύπλοκο αλληλεπιδραστικό παιχνίδι μεταξύ των πολιτισμών του ευρωπαϊκού βορρά και νότου που έχει τη μορφή ενός πέρα-δώθε μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδας. Ένα ταξίδι μέσα από το λαβύρινθο της νεώτερης ευρωπαϊκής ιστορίας, κατά τη διάρκεια του οποίου εθνογραφία, ιστοριογραφία, πολιτισμός, καθημερινότητα, πολιτική και προσωπικά βιώματα αναμειγνύονται σε καινούργιους συνδυασμούς.

ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ Ο ΝΕΓΡΟΣ ΣΟΥ/I AM NOT YOUR NEGRO, Raoul PECK
Με μια αφήγηση που αποτελείται εξ ολοκλήρου από τα λόγια του συγγραφέα Τζέιμς Μπόλντουϊν (1924- 1987), από προσωπικές του εμφανίσεις και από το κείμενο του τελευταίου του βιβλίου, Remember This House, που έμεινε ημιτελές, το ντοκιμαντέρ αυτό που βρέθηκε υποψήφιο για Όσκαρ είναι η επιτομή του «black power». Μιλώντας για τους τραγικούς θανάτους των ηγετών του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα Μάλκομ Εξ, Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και Μέντγκαρ Έβερς, καταδεικνύει το πώς η εικόνα (και η πραγματικότητα) των μαύρων στη σημερινή Αμερική είναι κατασκευασμένη και επιβεβλημένη.

ΣΙΝΕΜΑ ΝΟΒΟ/CINEMA NOVO, Erik ROCHA
Ένα ποιητικό δοκίμιο που εξερευνά ένα από τα πιο σημαντικά κινηματογραφικά ρεύματα της Λατινικής Αμερικής, μέσα από τις σκέψεις των βασικών δημιουργών του και αποσπάσματα του έργου τους. Η ταινία βυθίζεται στη δημιουργική περιπέτεια μιας γενιάς κινηματογραφιστών που εφηύραν έναν καινούργιο τρόπο να κάνουν σινεμά στη Βραζιλία –με πολιτική άποψη, συνδυάζοντας την τέχνη με την επανάσταση– και οραματίστηκαν ένα είδος κινηματογράφου που θα έβγαινε στο δρόμο μαζί με το λαό της Βραζιλίας.

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑ ΑΦΡΙΚΗΣ/CAHIER AFRICAIN, Heidi SPECOGNA
Όλα ξεκίνησαν μ’ ένα μικρό σχολικό τετράδιο ασκήσεων. Στις σελίδες του καταγράφονταν οι γενναίες μαρτυρίες 300 Κεντροαφρικανών γυναικών, που περιγράφουν τα εγκλήματα πολέμου που διέπραξαν εις βάρος τους Κονγκολέζοι μισθοφόροι στον απόηχο της ένοπλης σύρραξης, από τον Οκτώβριο του 2002 έως τον Μάρτιο του 2003. Κι ενώ στη Χάγη η εκδίκαση των εγκλημάτων είναι ακόμη σε εξέλιξη, ξεσπά ο επόμενος πόλεμος στη Δημοκρατία της Κεντρικής Αφρικής. Χάρη σε εκτενή έρευνα και μακροχρόνια παρατήρηση, το προσωπικό αυτό ντοκιμαντέρ συνοδεύει τις πρωταγωνίστριές του καθώς υφίστανται μια λαίλαπα βίας, θανάτου και εκδίωξης.

ΖΑΑΤΑΡΙ ΝΤΖΙΝ/ZAATARI DJINN, Catherine VAN CAMPEN
Ένα εξαιρετικά τρυφερό ντοκιμαντέρ για το ψυχικό σθένος των παιδιών μάς μεταφέρει καταμεσής της ερήμου στην Ιορδανία, όπου στήθηκαν μερικές σκηνές για μερικές εκατοντάδες πρόσφυγες από τη Συρία. Και τότε, αστραπιαία, με αυτοσχέδια παραπήγματα και καραβάνια, γεννιέται η Ζααταρί, μια νέα πόλη με πληθυσμό που αποτελείται κατά 80% από παιδιά. Μέσα από τα μάτια τεσσάρων παιδιών, βλέπουμε και νιώθουμε τι σημαίνει να μεγαλώνεις σ’ ένα τέτοιο μέρος, με ελάχιστες προοπτικές και εφόδια, αλλά με τεράστιο περιθώριο για όνειρα.


ΣΑΦΑΡΙ/SAFARI, Ulrich SEIDL
Κάπου στην Αφρική. Στις απέραντες, άγριες εκτάσεις όπου βόσκουν χιλιάδες αντιλόπες, ζέβρες, γκνου και άλλα πλάσματα, άλλοι πάνε διακοπές. Γερμανοί και Αυστριακοί τουρίστες-κυνηγοί διασχίζουν τη σαβάνα, στήνουν καραούλι, παραμονεύουν τη λεία τους. Πυροβολούν, αφήνουν ένα λυγμό ενθουσιασμού και ποζάρουν μπροστά στα ζώα που σκότωσαν. Μια ταξιδιωτική ταινία με θέμα το φόνο, μια ταινία για την ανθρώπινη φύση που μόνο ο Ούλριχ Ζάιντλ θα μπορούσε να γυρίσει.

ΜΙΦΟΥΝΕ, Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΣΑΜΟΥΡΑΪ/MIFUNE, THE LAST SAMURAI, Steven OKAZAKI
Ένα πορτρέτο του Τοσίρο Μιφούνε, του πιο εμβληματικού ηθοποιού του ιαπωνικού σινεμά. Ακριβώς όπως οι Τζον Φορντ και Τζον Ουέιν ανύψωσαν το ουέστερν σε μια μυθολογία που εξερευνά την ανθρώπινη πλευρά της βίαιης επέκτασης της Αμερικής, έτσι και ο Κουροσάουα μαζί με τον Μιφούνε μεταμόρφωσαν τις chanbara –τις περιπέτειες εποχής με ξιφομαχίες– σε αφηγήματα που εξερευνούν την ατομική συνείδηση απέναντι στην καταπίεση της ιαπωνικής κοινωνίας. Μια ταινία για τη γένεση ενός ειδώλου και ενός νέου είδους σινεμά, που έχει κάτι από τη στοχαστικότητα και τη στωική δύναμη ενός σαμουράι.

ΟΙ ΕΠΟΙΚΟΙ/HAMITNAHLIM/THE SETTLERS, Shimon DOTAN
Η πρώτη ταινία του είδους της που συνθέτει μια ολοκληρωμένη εικόνα των Ισραηλινών εποίκων που ζουν στα κατεχόμενα εδάφη της Δυτικής Όχθης. Μια ιστορική επισκόπηση, μια γεωπολιτική μελέτη και μαζί μια ευαίσθητη ματιά σ’ αυτές τις αμφιλεγόμενες κοινότητες που βρίσκονται στο επίκεντρο των πιο δύσκολων προκλήσεων που αντιμετωπίζει το Ισραήλ και η διεθνής κοινότητα σήμερα, καθώς οι Παλαιστίνιοι και οι Ισραηλινοί ξεκινούν πάλι το διάλογο.

ΓΡΑΦΟΝΤΑΣ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ/NEVESHTAN BAR SHAHR/WRITING ON THE CITY, Keywan KARIMI
Οι τοίχοι είναι τόποι ιδιαίτερης σημασίας. Υψώνονται στις πόλεις και φέρουν πρόσωπα, ονόματα, σλόγκαν, ποιήματα και ύμνους. Διαβάζουμε τους τοίχους για ν’ ανακαλύψουμε τα όνειρα των κατοίκων, των ισχυρών και των αδύναμων. Οι δυσαρεστημένοι βγαίνουν τη νύχτα για να γράψουν κάτι σ’ έναν τοίχο. Οι τοίχοι μάς θυμίζουν συνταγματικές και ισλαμικές επαναστάσεις, το πάθος για την ελευθερία ή την καταπιεσμένη οργή των φυλακών. Ένα ντοκιμαντέρ για την εξέλιξη του γκράφιτι στην Τεχεράνη, που δείχνει πως κανένας τοίχος του αστικού τοπίου δεν είναι άγραφος, ακόμα κι αν είναι λευκός: φέρει ίχνη από μαρκαδόρους και σπρέι, αλλά και τα σημάδια της σύγχρονης Ιστορίας.


(δ.τ.)