(μια συνέντευξη τύπου)
ramin-bahrani-2.jpg

Γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Βόρεια Καρολίνα, ενώ στη συνέχεια σπούδασα στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης. Στη συνέχεια, το 1998, αποφάσισα να πάω στο Ιράν για πρώτη φορά στη ζωή μου. Είχα προγραμματίσει να μείνω εκεί για έξι εβδομάδες, αλλά κατέληξα να μείνω για σχεδόν τρία χρόνια. Ήταν μια σπουδαία εμπειρία. Πολύ διαφορετική από το να μεγαλώνεις στη Καρολίνα. Στο Ιράν, σε κάθε περίσταση -στο σπίτι, στην εργασία, στα μέσα μεταφοράς- βλέπεις μια ένωση ανθρώπων με εντελώς διαφορετικές ιδέες, κοινωνικό, οικονομικό και ιδεολογικό υπόβαθρο, να συζητούν, να διαφωνούν και να συμβιώνουν. Αυτό συμβαίνει όλο και λιγότερο στην Αμερική. Εκεί συνήθως οι άνθρωποι που είναι ομοϊδεάτες βρίσκονται μαζί. Η εμπειρία μου στο Ιράν με βοήθησε πολύ, γιατί όταν επέστρεψα στην Αμερική είδα τα πράγματα με έναν νέο, διαφορετικό τρόπο.
(...) Δεν παρακολουθώ τις νέες ταινίες από το Ιράν. Οι ταινίες που συνήθως βλέπω είναι... ηλικίας 25 έως 75 ετών. Φυσικά, στα φεστιβάλ σου προτείνουν να δεις την πρώτη ή τη δεύτερη ταινία ενός δημιουργού, να δεις κάτι νέο. Δεν είναι ότι δεν μου αρέσουν ή ότι δεν εκτιμώ τους νέους κινηματογραφιστές, απλά εγώ προτιμώ να κοιτάζω προς τα πίσω.

Πρόσφατα συνειδητοποίησα ότι δύο από τις μικρού μήκους ταινίες μου, το Πλαστική σακούλα και Ο πόλεμος της Λεμονάδας έχουν σχεδόν το ίδιο τέλος. Νομίζω ότι έκανα την ίδια ταινία. Και ότι διαρκώς γυρίζω την ίδια ταινία.

Νομίζω ότι ο καθένας σε αυτή την αίθουσα θα μπορούσε να πάρει τον τηλεφωνικό κατάλογο και με ακρίβεια να περιγράψει τα στοιχεία του: ονόματα, διευθύνσεις, αριθμούς. Θα μπορούσε να είναι αντικειμενικά ορθή η αφήγηση και βαρετή ταυτόχρονα. Και να μη μου λέει τίποτα για τη ζωή. Ένας σκηνοθέτης λοιπόν πρέπει να κοιτάζει τη ζωή και να τη φαντάζεται εκ νέου.

[Πολιτικές αναγνώσεις στις ταινίες] Σίγουρα μπορούν να ‘’διαβαστούν’’ πολιτικά. Ως προς αυτό, βλέπω και ξαναβλέπω όλες τις ταινίες του Ντέιβιντ Λιντς. Συχνά αναρωτιέμαι τι είναι αυτό που εκείνος κάνει σωστά κι εγώ δεν μπορούσα να το κάνω. Πώς μπορεί να συνδυάσει αυτά τα όνειρα και τους εφιάλτες με την πολιτική; Προσωπικά, μου αρέσει η κοινωνία. Οι περισσότεροι από τους συγγραφείς τους οποίους διάβαζα μεγαλώνοντας –ο Ντοστογιέφσκι, ο Κάφκα, ο Στάινμπεκ, ακόμη κι ο Φόκνερ- φαίνεται επίσης να δείχνουν ενδιαφέρον για την κοινωνία.

Νομίζω ότι η ελπίδα κάθε σκηνοθέτη είναι να κάνει μια ταινία που να έχει αντίκτυπο στο κοινό, για να δημιουργήσει μια αλλαγή, ακόμη κι αν ο ίδιος δεν ξέρει τι ακριβώς είναι. Η ίδια η ταινία συχνά σχετίζεται με την αναζήτηση για κάτι άγνωστο και όχι με την ανάγκη να δώσει κάποιες απαντήσεις. Έχω δει πολλές ταινίες που είχαν αντίκτυπο στη ζωή μου, στο πώς βλέπω τον κόσμο, και το ίδιο συμβαίνει και με τη λογοτεχνία. Σε κάθε περίπτωση νομίζω ότι η καλή τέχνη δημιουργεί αλλαγή. Πάντα σκέφτομαι το αγόρι στην ταινία Chop Shop, που είναι τόσο δυνατό και αποφασισμένο. Μερικές φορές, λοιπόν, όταν πιάνω τον εαυτό μου να βρίσκεται σε κατάθλιψη ή να γκρινιάζει, του λέω απλά ‘’σκάσε και συνέχισε’.

Τα πράγματα είναι πάντα δύσκολα. Ο κύριος λόγος για τον οποίο είμαι σε θέση να κάνω ταινίες είναι η ψηφιακή κάμερα. Δεν είναι πλέον δύσκολο να γυρίσεις μία ταινία. Είναι πιο δύσκολο, όμως, να κάνεις μια ταινία που έχει ένα βαθύτερο νόημα,  που έχει κάτι διαφορετικό.

Η βασική ένταση μεταξύ της ελεύθερης βούλησης και του πεπρωμένου συνδέεται με τις ιδέες της πνευματικότητας και του μυστηρίου. Νομίζω ότι με παρόμοιο τρόπο βλέπω τα πράγματα και στη ζωή μου. Και μιλώντας για επιρροές από την ιρανική κουλτούρα, υπάρχει ένα ποίημα του Ρουμί που λέει: ‘’Είμαι το ραβδί και είσαι η μπάλα. Όπου κι αν σε χτυπήσω πρέπει να πας. Όπου κι αν πας πρέπει να σε ακολουθήσω’’. Από την άποψη αυτή με ενδιαφέρει πολύ το σινεμά του Κισλόφσκι, το μυστήριο στις ταινίες του. Πιστεύω ότι ο Δεκάλογος είναι ένα από τα μεγαλύτερα κινηματογραφικά επιτεύγματα όλων των εποχών.

(αποσπάσματα από συνέντευξη τύπου παραχώρησε την Τρίτη 4 Νοεμβρίου 2014, στο πλαίσιο του 55ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης)