Προκλητικός, ιδιαίτερος, ασυμβίβαστος, μαχητικός, πολυτάλαντος… Ο Apichatpong Weerasethakul (Ουερασεθακούλ), σκηνοθέτης, σεναριογράφος, παραγωγός και εικαστικός καλλιτέχνης, είναι ένας από τους σπουδαιότερους δημιουργούς της τελευταίας δεκαετίας.
Δουλεύοντας έξω από τα στενά πουριτανικά όρια της ταϊλανδέζικης κινηματογραφίας, ο Ουερασεθακούλ έχει σκηνοθετήσει αρκετές ταινίες μεγάλου και μικρού μήκους, προκαλώντας πάντα αίσθηση. Κι αυτό γιατί οι ταινίες του είναι πρωτότυπες, περίτεχνες, μυστηριώδεις, με μη συμβατικές αφηγηματικές δομές και θέματα που εξερευνούν τα μύχια όνειρα, την ανθρώπινη φύση, λεπτά ζητήματα σεξουαλικότητας ενώ καταλύουν και τη Δυτική, «τουριστική» αντίληψη για την Ταϊλάνδη, κάνοντας έναν κινηματογράφο φρέσκο και αληθινό. Ίσως πολύ αληθινό για τις Αρχές της Ταϊλάνδης, αφού ο Ουερασεθακούλ, παρόλο που έχει αναλάβει πρότζεκτ από το ίδιο το Υπουργείο Πολιτισμού της Ταϊλάνδης και έχει βραβευτεί από αυτό, έχει ταυτόχρονα δεχτεί και έντονη λογοκρισία, σε μια προσπάθεια του κράτους να καταπνίξει την ελευθερία των έργων του.
Παράλληλα με τις ταινίες του, ο Ουερασεθακούλ είναι γνωστός και για τη βιντεοτέχνη του, όπου με πολλές του δημιουργίες έχει λάβει μέρος σε πολλά καλλιτεχνικά πρότζεκτ σε διάφορα φεστιβάλ.

Γεννήθηκε το 1970 στην Ταϊλάνδη. Σπούδασε αρχιτεκτονική και έκανε την πρώτη του μικρού μήκους ταινία BULLET, το 1993. Πήρε μάστερ καλών τεχνών στο Σικάγο το 1997.
Ο δραστήριος Ουερασεθακούλ το 1999 έφτιαξε τη δική του εταιρεία παραγωγής, KICK THE MACHINE, για να παράγει τις δικές του ταινίες αλλά και να στηρίξει άλλους ανεξάρτητους σκηνοθέτες και πειραματικά κινηματογραφικά έργα.
Η πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους «MYSTERIOUS OBJECT AT NOON», αναμειγνύει ντοκιμαντέρ και κινηματογραφική αφήγηση, με ένα πολύ εντυπωσιακό σουρεαλιστικό αποτέλεσμα.
Το 2002 έρχεται και η διεθνής αναγνώριση, με την ταινία «ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΔΙΚΟΣ ΣΟΥ», που απέσπασε το βραβείο «Ένα Κάποιο Βλέμμα» στις Κάννες και τον Χρυσό Αλέξανδρο στο 43ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Στην χώρα του όμως η ταινία λογοκρίθηκε καθώς θεωρήθηκε ότι προσεγγίζει το ερωτικό θέμα με τολμηρό τρόπο.
Το 2004, συνεχίζει την επιτυχημένη του διεθνή καριέρα, όταν με την ταινία του «ΤΡΟΠΙΚΗ ΑΣΘΕΝΕΙΑ», παίρνει μια ακόμη μεγαλύτερη διάκριση, το Βραβείο Επιτροπής στο Φεστιβάλ των Καννών. Όμως και πάλι, ο Ουερασεθακούλ αντιμετώπισε δυσκολίες στη χώρα του, καθώς το ευαίσθητο θέμα της και το εξεζητημένο κινηματογραφικό της ύφος, έκαναν τις επίσημες πολιτιστικές αρχές να μην στηρίξουν την ταινία.
Παρ’ όλα αυτά, κανείς δεν μπορούσε να αμφισβητήσει το ταλέντο του Ουερασεθακούλ και, έτσι, το 2005, ο σκηνοθέτης έγινε σύμβουλος στην κινηματογραφική παραγωγή TSUNAMI DIGITAL SHORT FILMS. Αυτή θα γύριζε, με ανάθεση του Υπουργείου Πολιτισμού της Ταϊλάνδης, 13 ταινίες μικρού μήκους για τον μεγάλο σεισμό του 2004 στον Ινδικό ωκεανό και το τσουνάμι που χτύπησε την Ταϊλάνδη. Την ίδια χρονιά, το Υπουργείο Πολιτισμού τον τίμησε με το βραβείο Silpathorn, που δίνεται κάθε χρόνο σε καλλιτέχνες από διάφορους τομείς.
Το 2006, ο Ουερασεθακούλ έκανε την ταινία «ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΚΑΙ ΕΝΑΣ ΑΙΩΝΑΣ», που του είχε ανατεθεί από ένα φεστιβάλ στη Βιέννη, για τα 250 χρόνια από τη γέννηση του Μότσαρτ. Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Βενετίας και προβλήθηκε και σε άλλα διεθνή φεστιβάλ.
Όμως, στην Ταϊλάνδη, είχε για άλλη μια φορά πρόβλημα με τη λογοκρισία. Ενώ αρχικά είχε οριστεί ημερομηνία κυκλοφορίας, στη συνέχεια αναβλήθηκε επ’ αόριστον από το Ταϊλανδέζικο Συμβούλιο Λογοκρισίας, που απαιτούσε να αφαιρεθούν τέσσερις σκηνές. Ο Ουερασεθακούλ αρνήθηκε να ξαναμοντάρει το φιλμ και δήλωσε ότι θα το απέσυρε από την εγχώρια κυκλοφορία. Εξήγησε τους λόγους, σε ένα άρθρο στην εφημερίδα Bangkok Post: «Εγώ, ως σκηνοθέτης, φέρομαι στα έργα μου, σαν να είναι γιοι και κόρες μου. Δεν με νοιάζει αν ο κόσμος τους αγαπά ή τους απεχθάνεται, αρκεί να τους έχω εγώ δημιουργήσει με τις καλύτερες προθέσεις μου και προσπάθειές μου. Αν αυτά τα «τέκνα» μου δεν μπορούν να ζήσουν στην ίδια τους τη χώρα για οποιοδήποτε λόγο, ας τα αφήσουν ήσυχα. Δεν υπάρχει λόγος να τα ακρωτηριάζουμε επειδή φοβόμαστε το σύστημα. Αλλιώς δεν υπάρχει λόγος να συνεχίζει κανείς να κάνει τέχνη». Οι λογοκριτές όμως αρνήθηκαν να του επιστρέψουν τις κόπιες μέχρι να γίνουν οι περικοπές που ζητούσαν. Και αργότερα, η ταινία προβλήθηκε δύο φορές σε ιδιωτικά προγραμματισμένες προβολές στην Μπανγκόκ.
Η λογοκρισία ταινιών στη χώρα του προέκυψε από ένα περιοριστικό αξιολογικό σύστημα, που είχε δημιουργήσει η χούντα, και που έδινε τη δύναμη στην κυβέρνηση να λογοκρίνει και να απαγορεύει ταινίες, που θεωρούσε ότι «υπονομεύουν ή διασπούν την κοινωνική τάξη και την ηθική ευπρέπεια ή που μπορεί να έχουν αντίκτυπο στην εθνική ασφάλεια ή την περηφάνια του έθνους».
Για να δείξει την αντίθεσή του σε αυτό το νόμο, που ψηφίστηκε τελικά πλήρως το 2007, ο Ουερασεθακούλ, μαζί με άλλους σκηνοθέτες διαμαρτυρήθηκαν με πλακάτ έξω από τη βουλή, και ίδρυσαν το Κίνημα Ελεύθερου Ταϊλανδέζικου Σινεμά. «Διαφωνούμε με το δικαίωμα της πολιτείας να απαγορεύει ταινίες» δήλωσε ο Ουερασεθακούλ. Υπάρχουν ήδη άλλοι νόμοι που καλύπτουν πιθανά παραπτώματα των σκηνοθετών». Ο σκηνοθέτης συνεχίζει ακόμα τον αγώνα του για ελευθερία καλλιτεχνικής έκφρασης.
Στο μεταξύ, έχει πάρει μια θέση ανάμεσα στους εφτά σημαντικότερους σκηνοθέτες της δεκαετίας, σύμφωνα με το «Sight and Sound». Και όχι τυχαία, καθώς οι ταινίες του, «ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΚΑΙ ΕΝΑΣ ΑΙΩΝΑΣ» και «ΤΡΟΠΙΚΗ ΑΣΘΕΝΕΙΑ», συγκαταλέγονται σε πλήθος από λίστες κριτικών με τις καλύτερες ταινίες των τελευταίων δέκα ετών. Το 2008 ο Ουερασεθακούλ ήταν μέλος της Κριτικής Επιτροπής του φεστιβάλ των Καννών ενώ η πιο πρόσφατη ταινία του, «UNCLE BOONMEE WHO CAN RECALL HIS PAST LIVES» κέρδισε φέτος το Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες και αποτελεί και την επίσημη υποψηφιότητα της χώρας για Καλύτερη Ξενόγλωσση Ταινία στα 83α Όσκαρ.

(πηγή δελτίο τύπου)