του Clint Eastwood
(οι δηλώσεις του σκηνοθέτη)

Η ΒΙΑ
Διάβασα μια σύνοψη του βιβλίου και μου άρεσε η ιδέα. Στο παρελθόν μου άρεσαν τα αστυνομικά βιβλία του Denis Lehane. Όμως αυτό ήταν τελείως διαφορετικό από τα προηγούμενα, όπως εγώ το έβλεπα. Η ιστορία από την αφετηρία της και όπως την προσέγγιζε ο Denis Lehane ήταν σαν μια αμερικανοποιημένη ελληνική ή σεξπηρική τραγωδία, επειδή υπάρχει αυτό το στοιχείο του ηθικού διφορούμενου.
Πάντα με γοήτευε κλοπή ή απώλεια της αθωότητας. Είναι το πιο αποτρόπαιο έγκλημα και σίγουρα που ένα επισύρει την θανατική ποινή έγκλημα. Νομίζω ότι οποιοδήποτε έγκλημα με θύμα παιδί είναι πολύ έντονο στη σκέψη μου. Έτσι αυτό ήταν που με έλκυσε στην ιστορία -το γεγονός ότι επιστρέφει στην ενηλικίωση και σε γεγονότα που περιστρέφονται γύρω απ' αυτή. Μ' άρεσε η ιστορία και σκέφθηκα ότι έπρεπε να την κάνω ταινία. Δεν ήθελα σκοπίμως να βρω κάτι που να ταιριάζει με την ταινία Unforgiven. Ωστόσο, υποθέτω ότι, χωρίς να το σκέφτομαι τόσο έντονα, μ' ενδιαφέρουν οι επιπτώσεις της βίας και τα αποτελέσματα της τόσο στον θύτη όσο επίσης και στο θύμα.
Οι χαρακτήρες ζουν σε μια συνοικία της Βοστόνης όπου μένουν υπάλληλοι, όμως το συμβάν (στο οποίο βασίζεται η ταινία) θα μπορούσε να συμβεί σε οποιοδήποτε κοινωνική ομάδα, όπως επίσης θα μπορούσε να είχε γίνει και σε κάποια άλλη κοινωνία επίσης.

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ
Νομίζω ότι ο σκοπός της καλής ηθοποιίας είναι τα λόγια που λεει ο ηθοποιός να κάνει να ακουστούν στα αυτιά του κοινού σαν να ειπώθηκαν για πρώτη φορά. Και αν ως σκηνοθέτης καταφέρω έναν ηθοποιό να το πετύχει αυτό, τότε δεν θα μου άρεσε να συμβεί στις πρόβες. Πολλοί με κοροϊδεύουν για το ότι δεν κάνω περισσότερες από τρεις λήψεις σε κάθε σκηνή, ωστόσο κάνω ότι χρειάζεται για να έχω αυτό που θέλω. Ορισμένες κάτι σπουδαίο συμβαίνει στις πρόβες και εκεί δεν υπάρχει σε λειτουργία μια κάμερα. Για μένα θα πρέπει να έχεις την κάμερα σε λειτουργία και έτοιμη να καταγράψει αυτό που συμβαίνει.
Πολύ συχνά δεν λεω την λέξη "action" (δράση) (σ.τ.μ. λέξη σύνθημα με την οποία ο σκηνοθέτης διατάζει ηθοποιούς και συνεργείο να ξεκινήσουν το γύρισμα μιας σκηνής). Λεω ότι χρειάζεται ανάλογα με το τι διάθεση θα πρέπει να υπάρχει -αν χρειάζεται οι ηθοποιοί να είναι χαλαροί ή αν υπάρχουν στο φόντο άνθρωποι που χρειάζονται κάποιου είδους "δράση". Στα αλήθεια είναι παράλογο να λες "δράση" όταν δεν υπάρχει κάποια δράση. "Συνήθως λεω "πάμε" ή "στοπ".
Το γεγονός οι τέσσερις κεντρικοί ηθοποιοί έχουν όλοι σκηνοθετήσει ταινίες είναι στην πραγματικότητα ένα πλεονέκτημα. Πάντα πίστευα ότι κάθε ηθοποιός θα πρέπει σε κάποια φάση της ζωής του να σκηνοθετήσει μια ταινία και κάθε σκηνοθέτης θα πρέπει να γίνει ηθοποιός. Μ' αυτό τον τρόπο οι πάντες κατανοούν πώς λειτουργεί όλη η διαδικασία. Ακούς για ηθοποιούς που καθυστερούν στα γυρίσματα και άλλα τέτοια, αυτό ποτέ δεν θα το δεις να συμβαίνει με ηθοποιό που έχει σκηνοθετήσει, επειδή αυτός κατανοεί όλα τα προβλήματα της παραγωγής. Η συνεργασία μαζί τους ήταν υπέροχη. Κατανοούσαν την γλώσσα και έτσι υπήρχε πολύ λίγη συζήτηση.

Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟ ΣΤΥΛ
Μεγάλωσα έχοντας ένα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για την μουσική: σπούδασα σοβαρά για μερικά χρόνια αλλά τελικά τα παράτησα. Ωστόσο νομίζω ότι κάθε ταινία έχει τον ρυθμό της. Στην περίπτωση αυτής της ταινίας έχει δύο ρυθμούς: τον ρυθμό των Kevin Bacon/ Laurence Fishburne και τον ρυθμό που έχουν ο Tim και Sean, η Marca Gay και Laura Limney. Έτσι αυτό που συνέβη ήταν η ανάμειξη αυτών των ρυθμών, καθώς οι ιστορίες τους συγκλίνουν και συγχωνεύονται.
Αν πας σε μια πρόβα θα παρατηρήσεις ότι οι μουσικοί μπορεί να καθίσουν και να παίξουν αμέσως και ο καθένας ξέρει τι να κάνει. Φυσικά μπορούν να διαβάσουν την μουσική, όμως ο μαέστρος μπορεί να διευθετήσει λίγα πράγματα. Αυτό μπορείς να το πάρεις και να το μεταφέρεις στην σκηνοθεσία του κινηματογράφου.
Η μουσική jazz και το γουέστερν φαίνεται ότι είναι πρωτότυπα αμερικάνικα είδη. Μ' αρέσουν και τα δύο. Όταν ήμουν παιδί πάντα μ' άρεσε η μουσική. Αργότερα όταν από σύμπτωση μπήκα στα γουέστερν κάνοντας το Rawhide (σ.τ.μ. τηλεοπτική σειρά στην οποία πρωταγωνιστούσε ο Clint Eastwood και εξαιτίας της έγινε έκανε σταρ) άρχισα να δίνω περισσότερη προσοχή σ' αυτά. Μεγάλωσα βλέποντας γουέστερν στους κινηματογράφους και παρά πολύ απολαμβάνοντας τα. Ξαφνικά ήμουν μέσα σ' αυτά και αυτό μ' άρεσε.
Δεν γνωρίζω από πού προέρχεται το σκηνοθετικό μου ύφος. Μάλλον από το γεγονός ότι σ' όλη μου την ζωή έβλεπα ταινίες, έπαιζα σε ταινίες, σκηνοθετούσα ταινίες. Στο Rawhide είχα πολλούς σκηνοθέτες που ήταν διάσημοι και που είχαν κάνει καλές κινηματογραφικές δουλειές και τώρα ήταν στη τηλεόραση. Και αργότερα εργάστηκα για τρεις ταινίες με τον Sergio Leone. Εργάστηκα με τον Vittorio de Sica, σε μια μικρού μήκους ταινία και μετά φυσικά με τον Don Siegel (σ.τ.μ. σκηνοθέτης της ταινίας Dirty Harry). Ήταν μια μεγάλη επιρροή για μένα.
Ένα από τα αστεία που συμβαίνουν όταν κάνεις ταινίες είναι ότι πάντα μαθαίνεις κάτι νέο σ' αυτήν. Όταν έρθει η μέρα όπου δεν θα μάθω κάτι ή δεν θα θυμάμαι αυτό που έμαθα ή απλώς δεν θα το απολαμβάνω αυτό που κάνω, τότε θα είναι η στιγμή να αποσυρθώ. Όμως ένας από τους λόγους που συνεχίζω να εργάζομαι είναι ότι μ' αρέσει η εμπειρία να βλέπω την ζωή να δημιουργείται μπροστά μου.

(δηλώσεις του Clint Eastwood στην ηλεκτρονική τοποθεσία του BBC)