του Paul Greengrass

Η ταινία United 93 του Paul Greengrass προσεγγίζει ένα πρόσφατο τραυματικό συμβάν της αμερικάνικης κοινωνίας: την κατάληψη από αεροπειρατές της πτήσης 93 των United Airlines και τη συντριβή του αεροπλάνου στην Πενσυλβάνια. Το περιστατικό συνέβη την 11η Σεπτεμβρίου, το αεροπλάνο ήταν το 4ο που ’χε καταληφθεί εκείνη την ημέρα και σύμφωνα με τις αμερικάνικες δυνάμεις ασφαλείας οι αεροπειρατές σκόπευαν να το κατευθύνουν στο Λευκό Οίκο.
Οι συντελεστές της ταινίας βασίστηκαν στις επίσημες καταγραφές των συνθηκών της πτήση αλλά και σε πάνω από 100 μαρτυρίες από τους φίλους και συγγενείς των 40 θυμάτων, επίσης πήραν συνεντεύξεις από στρατιώτες, ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας και πολίτες που υπήρξαν μάρτυρες των τραγικών περιστατικών εκείνης της ημέρας.
Η αφήγηση παρακολουθεί τα γεγονότα με χρονολογική σειρά και αυτή η αναπαράσταση ενός πρόσφατους τραγικού γεγονότος θέτει επί τάπητος μια σειρά ζητήματα. «Υπάρχουν πολλοί διαφορετικά τρόποι για να μιλήσει κάποιος σχετικά με τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου», εξηγεί ο σκηνοθέτης της ταινίας Paul Greengrass. «Η τηλεόραση έδειξε τις εικόνες, οι δημοσιογράφοι πρόσφεραν μια πρώτη ανάγνωση των γεγονότων, οι ιστορικοί εμβαθύνουν. Ένας σκηνοθέτης επίσης έχει ένα ρόλο να παίξει. Οι ταινίες δεν έχουν σκοπό μόνο να μας κάνουν να γελάμε ή να μας μεταφέρουν σ’ ένα φανταστικό κόσμο. Εστιάζοντας σε κάποια συγκεκριμένα γεγονότα, ένα σκηνοθέτης μπορεί να δει κάτι πέρα από τα προφανή και να αγγίξει τη βαθύτερη ουσία της κοινωνίας. Η ταινία United 93 έγινε μέσα απ’ αυτήν την οπτική».
Ένας από τους συγγενείς των θυμάτων της πτήσης η Gordie Felt αναφέρεται στα συναισθήματα που προκαλεί η αναπαράσταση αυτού του γεγονότος. «Πολλοί από μας στην αρχή ήταν σκεπτικοί και επιφυλακτικοί, φοβούμενοι ότι αυτή η ταινία θα εκμεταλλεύονταν τη μνήμη των αγαπημένων μας. Όμως ο Paul και η ομάδα του πολύ γρήγορα μας έδειξαν ότι ήθελαν να αποτελέσουμε μέρος της ταινίας: ήθελαν να ακούσουν τις ιστορίες μας. Έκαναν πολύ καλή δουλειά πλέκοντας τις ιστορίες μέσα στην ύφανση της ταινία. Σίγουρα κέρδισε τον σεβασμό των οικογενειών».
Ο Paul Greengrass εξηγεί σε συνέντευξη τύπου στο φεστιβάλ Καννών (2006): «Όπως έχω δηλώσει και για τις ταινίες μου τις σχετικές με τις ταραχές στη Βόρεια Ιρλανδία, αν θέλεις να κατανοήσεις την αλήθεια που υπάρχει σε μια κατάσταση πήγαινε και μίλα με τους ανθρώπους που τους επηρεάζει άμεσα. Αυτό που θα ανακαλύψεις συχνά είναι το αντίθετο απ’ αυτό που νομίζεις ότι θα βρεις. Σπάνια βρίσκεις πικρά συναισθήματα ή τη δίψα για εκδίκηση. Φυσικά υπάρχει ο θυμός και η θλίψη όμως τελικά υπάρχει αξιοπρέπεια και το γεγονός ότι αυτοί οι άνθρωποι ξεκινούν ένα ταξίδι αναζητώντας το νόημα». Και συνεχίζει «Φυσικά δεν μπορούμε να ξέρουμε τα πάντα σχετικά με το συμβάν. Μέρος της γοητείας που περιβάλλει αυτά τα γεγονότα οφείλεται στο ότι είναι αδιευκρίνιστα και παρόλα αυτά γνωρίζουμε αρκετά για να τα σκιαγραφήσουμε. Γνωρίζουμε πολλές λεπτομέρειες αυτών των γεγονότων, από τα τηλεφωνήματα που έγιναν, από τα 30 λεπτά που είναι καταγεγραμμένα στο μαύρο κουτί του αεροπλάνου, από τις λεπτομέρειες αυτήν που συνέβησαν στα άλλα αεροπλάνα. Όμως πάνω απ’ όλα από την κατανόηση των προσωπικοτήτων των ανθρώπων που αναμείχθηκαν σ’ αυτά. Τελικά δεν έχω καμιά αμφιβολία ότι η ταινία είναι ρεαλιστική και αντιμάχεται τις θεωρίες συνομωσίας που έγιναν ευρέως πιστευτές για το γεγονός».