του David O. Russell

Μια ρομαντική κομεντί, πιστή στις καλύτερες παραδόσεις του είδους, η ταινία του David O. Russell - Three Kings (1999), I ♥ Huckabees (2004), The Fighter (2010)-, χαρακτηρίζεται από στοιχεία ρεαλισμού, παρόλο που ανήκει σ’ ένα είδος που εκ φύσεως πεισματικά τον αποστρέφεται.
Κεντρικός χαρακτήρας της ταινίας είναι ένας νεαρός άνδρας, ο Pat (τον υποδύεται ο Bradley Cooper), άρρωστος από διπολική διαταραχή (ή μανιοκατάθλιψη). Η αδυναμία του να ελέγξει, αλλά και να συμβιβαστεί με την ασθένεια του, έχει σαν αποτέλεσμα τη διάλυση του γάμου του και την καταστροφή της προσωπική του ζωής. Καθώς προσπαθεί να σταθεί ξανά στα πόδια του, συναντά μια νεαρή γυναίκα, την Tiffany (την υποδύεται η Jennifer Lawrence), που μόλις έχει βγει από ένα βαρύ πένθος, που την έχει σημαδέψει ψυχικά.
Από την πρώτη ύλη -χαρακτήρες, πλοκή-, που η σκηνοθεσία είχε να διαχειριστεί, γίνονται αμέσως φανεροί οι κίνδυνοι, οι δυσκολίες και οι παγίδες του εγχειρήματος. Ωστόσο ο σκηνοθέτης αντιμετωπίζει αυτό το υλικό μ’ ένα τρόπο ιδιαίτερο. Καταρχήν, τονίζει το ρεαλιστικό πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύσσεται η αφήγηση –τόπος και οικογενειακό περιβάλλον. Στη συνέχεια, επικεντρώνεται στον κεντρικό χαρακτήρα, παρακολουθώντας τον στην πορεία του, καθώς αναζητά μια νέα ισορροπία στη ζωή, και σκιαγραφώντας τις σχέσεις του με τον περίγυρο μ’ ένα τρόπο ανάλαφρο: Ότι τον χαρακτηρίζει είναι η αισιοδοξία και ένα θετικό πνεύμα. Η ταινία αρνείται να υιοθετήσει τη χολιγουντιανή αντίληψη, περί ουδετερότητας και ρεαλισμού στην αφήγηση -δηλαδή την τριτοπρόσωπη αφήγηση-, κυριαρχείται από εκρήξεις μιας υποκειμενικής οπτικής (με τη συχνή χρήση ευρυγώνιου φακού): ο αφηγηματικός ρυθμός, η αφηγηματική οπτική, εντέλει όλα υποτάσσονται στην οπτική του ήρωα. Είναι εξαιτίας αυτού του υποκειμενισμού, όπου ακόμα και αρνητικά φορτισμένα συμβάντα και γεγονότα, ερμηνεύονται μ’ ένα θετικό πνεύμα. Ακριβώς λόγω των προηγουμένων, οι όποιες αρνητικές και απαισιόδοξες φορτίσεις, που ιστορία και χαρακτήρες φέρουν, απομακρύνονται.
Ότι προωθεί την αφήγηση -και οδηγεί τον ήρωα προς τη νέα ισορροπία- είναι η ερωτική ιστορία της ταινίας. Η διαδικασία της επούλωσης των τραυμάτων -συναισθηματικών και ψυχικών- συμπίπτει και για τους δύο ήρωες με τη διαδικασία της ερωτικής προσέγγισης, μέσω της σωματικής εγγύτητας που ο χορός προσφέρει. Κινηματογραφημένη ως μια ρομαντική κομεντί, η συνάντηση των δύο "κατεστραμμένων από τη ζωή" -και γι’ αυτό συμπαθητικών- ηρώων κορυφώνεται, ως συνήθως, σε μια σκηνή διαγωνισμού χορού, γεμάτη σημασίες τόσο για τους ήρωες όσο και για τους θεατές. Εδώ, σ' αυτό το κινηματογραφικό είδος, ακόμα και η ήττα μπορεί να είναι μια νίκη: αρκεί να διεκδικήσεις με επιμονή το όνειρο μιας ζωής, αρκεί να αντιμετωπίσεις την πραγματικότητα -όσο άσχημη και να είναι-, αρκεί να αναμετρηθείς με τους δαίμονες.
Για το είδος της ρομαντικής κομεντί -κεντρικό σε μια βιομηχανία ονείρων, όπως είναι το Χόλιγουντ- αυτό είναι το αποκορύφωμα της ρεαλιστικής οπτικής.

Δημήτρης Μπάμπας