του James Cameron
(Οι δηλώσεις του σκηνοθέτη)
ΚΑΤΑΔΥΣΗ ΣΤΟ ΝΑΥΑΓΙΟ
Ηταν σαν να πηγαίνεις για προσκύνημα στην Μέκκα και να γίνεσαι πιστός. Πήγα εκεί με πολύ συγκεκριμένους σκοπούς και αυτή η εμπειρία μου έδωσε δυο πράγματα. Το πρώτο ήταν "καν' το σωστά". Κάναμε γυρίσματα στο πραγματικό πλοίο και το οτιδήποτε θα γυρίζαμε από 'κει και πέρα θα έπρεπε να 'χει την ίδια αίσθηση ρεαλισμού. Αυτό εμπότισε τον καθένα που δούλευε στον τμήμα των σκηνικών με την ίδια αίσθηση υπευθυνότητας, για την ακρίβεια της αναπαράστασης. Και αυτή [η αίσθηση υπευθυνότητας] επίσης εφαρμόστηκε και στο τι είδους βάρκες θα έπλεαν, σε ποία χρονική στιγμή, ποιοι αξιωματικοί ήταν εκεί. Επίσης επηρεάστηκε απ' αυτήν και η συνολική διευθέτηση της σκηνής του ναυαγίου.
Αλλά υπήρχε ακόμα ένα επίπεδο αντιδράσεων σε σχέση με το πραγματικό ναυάγιο, το οποίο δεν ήταν απλώς μια ιστορία ή ένα δράμα, ήταν ένα γεγονός που συνέβη σε πραγματικούς ανθρώπους οι οποίοι πέθαναν πραγματικά. Δουλεύοντας γύρω από τον ναυάγιο για αρκετό χρόνο, το μήνυμα που έπαιρνες αφορούσε την προφανή θλίψη και αδικία. Σκεφτόσουν "Πιθανόν να μην υπάρξουν αρκετοί σκηνοθέτες που θα πάνε στον Τιτανικό. Ισως δεν υπάρξει κανένας. Ισως ένας ντοκυμαντερίστας".
Ετσι δημιουργήθηκε μια ισχυρή αίσθηση υπευθυνότητας, η οποία επέβαλε να καλύψεις σωστά το συναισθηματικό μήνυμα από το ναυάγιο - να το κάνεις επίσης και αυτό σωστά.
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ
Αυτό είναι το δυσκολότερο τμήμα όταν κάνεις μια μεγάλη "τεχνική" ταινία, γιατί όσο περισσότερο την προετοιμάζει πριν από τα γυρίσματα τόσο το καλύτερο. Και όσες περισσότερες αποφάσεις παίρνεις πριν φτάσεις στο πλατό, τόσο καλύτερα. Ομως θα πρέπει να μείνεις ανοικτός για τις στιγμές που ανακαλύπτεις κάτι νέο. Θα πρέπει να 'χεις ανοικτή τη καρδιά σου στην μαγεία.
Το πρώτο πράγμα που θα κάνω όταν θα φθάσω στο πλατό είναι να ζητήσω να 'ναι μόνο οι ηθοποιοί: "Λοιπόν, θέλω στο πλατό να 'ναι μόνο οι ηθοποιοί". Θα διώξω όλο το συνεργείο, ακόμα και αν έχουν δουλειά. Θα μείνω στο πλατό ψάχνοντας. Ποια θα 'ναι η διαφορά αν αυτή [η ηθοποιός] μπει από την πόρτα πριν απ' αυτόν [τον ηθοποιό]; Πως θα βαδίσει μέσα στο δωμάτιο και πώς αυτό θα επηρεάσει την σύνθεση της σκηνής; Λειτουργεί η σκηνή έτσι; 'Η λειτουργεί καλύτερα με την ίδιο διάλογο, με τους ηθοποιοούς να 'ναι στις άκρες του δωματίου (μακριά ο ένας από τον άλλο);
Κάποιες απαντήσεις σ' αυτές τις ερωτήσεις τις ξέρεις από τις πρόβες. αλλά δεν είσαι πραγματικά σίγουρος αν δεν τις δεις στο πλατό με τους ηθοποιούς να φοράνε τα κουστούμια του ρόλου τους.
ΛΑΪΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Ο μεγαλύτερος συμβιβασμός που υπάρχει όταν κάνεις λαϊκό κινηματογράφο είναι ότι υπάρχει ένας πυρήνας ιδεών, τον οποίο δεν μπορείς ελεύθερα να τον εξερευνήσεις, στο βαθμό που μπορείς σ' ένα μυθιστόρημα. 'Η δεν μπορείς να πάρεις 10 ή 20 ή 100 σελίδες του σεναρίου και να περιπλανηθείς σε βάθος στο παρελθόν ή στη ψυχή ενός προσώπου. Σ' αυτήν την ταινία αγγίξαμε το όρια που θέτει ο εμπορικός κινηματογράφος, για το πόσο χρόνο μπορείς να αφιερώσεις σ' ένα χαρακτήρα.
ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΤΙΤΑΝΙΚΟΥ
Πρέπει να αναμένουμε στο μέλλον ένα μεγάλο σοκ. Υπάρχουν στην επιστήμη περιοχές που ξέρουμε ότι είναι επικίνδυνες, αναφέρομαι στην πυρηνική ενέργεια, στα βιολογικά όπλα και ίσως σ' ένα βαθμό στη γενετική. Ομως ολοκληρωτικά και απόλυτα αγκαλιάσαμε τα τσιπ σιλικόνης [ολοκληρωμένα ηλεκτρονικά κυκλώματα]. Αφήσαμε τους υπολογιστές να γίνουν το ένδυμα της ζωής μας. Δεν γνωρίζουμε ακόμα τις μακροχρόνιες συνέπειες αυτής της επιλογής. Η ιστορία μας διδάσκει ότι κάθε τεχνολογία κουβαλά μαζί της και μία κατάρα. Το μάθημα του Τιτανικού είναι μην πηγαίνεις τόσο γρήγορα, όταν έχεις να κάνεις με τόση δύναμη και τόση ενέργεια -την ενέργεια που χρειάζεται για να κινηθεί ένα πλοίο των 48 χιλιάδων τόνων. Δώσε στον εαυτό σου την ευκαιρία να αλλάξει κατεύθυνση: αυτό είναι το σημείο που [οι άνθρωποι εκείνης της εποχής] έκαναν λάθος.
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΦΙΛΙΑ
Η περίοδος που διαμορφώθηκα σαν φίλος του κινηματογράφου, τα πιο ζωντανά μου χρόνια, ήταν την δεκαετία του 60. Οταν ήμουν έφηβος έβλεπα οποιοδήποτε ταινία παιζόταν την εβδομάδα, από το Woodstock στο Easy Rider και από 'κει στο Catch-22 και στο 2001. Ηταν η εποχή που ανέτειλε η εποχή του ανεξάρτητου κινηματογράφου και έδυε η εποχή του επικού κινηματογράφου. Ολα αυτά ήταν ακόμα αταξινόμητα μέσα μου. Μόνο αργότερα, ήμουν ικανός να αξιολογήσω αυτές τις ταινίες και να τις τοποθετήσω στη σωστή τους θέση ως προς την κινηματογραφική τους αισθητική και επιρροές που άσκησαν. Μια ταινία που με επηρέασε ιδιαίτερα όταν ήμουν 18 ή 19 χρονών ήταν ο Dr. Zhivago. Πολύ κόσμος δεν την θεωρεί την καλύτερη του David Lean. Είναι ακόμα μια εκπληκτική ταινία. Ετσι αν υπάρχει κάποιου είδος συνειδητής άμιλλας -το να τοποθετήσεις τον πήχη ψηλά- αυτή είναι με το έργου του David Lean. Ομως δεν τον έφθασα με τον Τιτανικό. Ισως ποτέ δεν το φθάσω, αλλά νομίζω ότι πρέπει να 'χεις ψηλούς στόχους, έτσι ώστε αν αποτύχει θα αποτύχεις στα ψηλά.
(αποσπάσματα από συνέντευξη του James Cameron στο περιοδικό του internet, Mr Showbiz-απόδoση Δημήτρης Μπάμπας)