renoir4.jpg

Les bas fonds (Στο βυθό)
(1936)
Ο βαρόνος που έχει καταστραφεί εντελώς από το χαρτοπαίγνιο, ανακαλύπτει μέσα στο σπίτι του τον διαρρήκτη Πεπέλ. Αντί να φωνάξει την αστυνομία, ανοίγει σαμπάνια και πιάνει κουβέντα μαζί του. Όταν το πρωί φτάνουν οι κλητήρες για να πραγματοποιήσουν την κατάσχεση, ο βαρόνος ακολουθεί τον Πεπέλ στο παράξενο, εξαθλιωμένο ξενοδοχείο όπου ζει. Μια τρώγλη για τους απόκληρους της κοινωνίαςΟ ιδιοκτήτης ένα ύποπτο μούτρο και τοκογλύφος, θέλει να παντρέψει την αδελφή της γυναίκας του, την Νατάσα με ένα χωροφύλακα για να του κάνει πλάτες στις βρωμιές του. Ο Πεπέλ που είναι εραστής της γυναίκας του, παίρνει το μέρος της και τον σκοτώνει…
Σε μια εποχή πολύ δημιουργική, ο Ζαν Ρενουάρ γύρισε πολύ διαφορετικές και σπουδαίες ταινίες. («Το έγκλημα του κυρίου Λάνζ», «Η ζωή είναι δική μας», «Εκδρομή στην εξοχή», «Η Μασσαλιώτιδα»). Εδώ μεταφέρει ένα κλασσικό θεατρικό του Μαξίμ Γκόργκι στον κινηματογράφο. Φυσικά το διασκευάζει με την δική του σφραγίδα, ιδίως παραλλάσσει την ρωσική λαϊκότητα με την γαλλική. Άλλωστε δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά με πρωταγωνιστές τον Ζουβέ και τον Γκαμπέν, ένα πολύ ενδιαφέρον δίδυμο. Ιδιαίτερα ο πρώτος, προσφέρει μια εκπληκτική ανθρώπινη φιγούρα, με το αμίμητο στυλ του.
renoir3.jpgΤο Στο βυθό, προσέφερε στον Ρενουάρ την δυνατότητα να αναπτύξει την νατουραλιστική, ανθρωποκεντρική και κοινωνική θεματολογία του. Οι απόκληροι είναι οι εμβληματικοί άνθρωποι (όπως και για τον Γκόργκι άλλωστε) εκείνοι που υποφέρουν περισσότερο και υφίστανται πιο αδυσώπητα τα χτυπήματα από τις «συστροφές» της μοίρας. Βλέπει σ’ αυτούς κάποια πρωτογενή αθωότητα, κάποιες θεμελιακές αρετές, μακριά από τους συμβιβασμούς και τα συμφέροντα της οργανωμένης αστικής κοινωνίας του χρήματος. Ακόμη και ο ξεπεσμένος μπον βιβέρ αριστοκράτης αναβαπτίζεται μέσα στη λαϊκή κολυμβήθρα της χαμοζωής. Τηρώντας τους κανόνες κάποιας θεατρικότητας, ο Ρενουάρ ενστερνίζεται το δράμα τους, τους καλύπτει με τον μανδύα της αγάπης του.
renoir2.jpg
Woman on the Beach (Στην άβυσσο του πάθους)
(1946)
Ο Σαμ Μπερνέτ, αξιωματικός της αμερικανικής ακτοφυλακής, υποφέρει από έναν τρομερό επαναλαμβανόμενο εφιάλτη.
Κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου υπηρετούσε σε υποβρύχιο και σώθηκε σαν από θαύμα, όταν αυτό χτυπήθηκε. Στην ακτή συναντά την Πέγκι, που είναι παντρεμένη με ένα ονομαστό ζωγράφο, τον Τοντ Μπάτλερ.
Όμως ο Μπάτλερ έχει τυφλωθεί και η Πέγκι αισθάνεται ένοχη γι’ αυτό. Όταν το ζεύγος καλεί τον Σκοτ στο σπίτι τους, εκείνος διαπιστώνει την ένταση που κυριαρχεί ανάμεσα τους. Ο Τόντ, αρνείται να πουλήσει τους πίνακες του, γεγονός που θα τους επέτρεπε να ζήσουν άνετα. Λέει πως είναι τα μόνα πράγματα που τον κρατούν στην ζωή. Ο Σκότ έχει αμφιβολίες αν ο Τόντ είναι πραγματικά τυφλός, ή ότι εν μέρει υποκρίνεται για να δεσμεύσει την Πέγκι κοντά του. Ο Σκοτ ερωτεύεται τρελά την Πέγκι….
renoir1.jpgΜια εμπνευσμένη δημιουργία του Ζαν Ρενουάρ, όπου επικρατεί η υψηλή εικαστική και ατμοσφαιρική του αίσθηση. Δυστυχώς το μόλις 71 λεπτών φιλμ που βλέπουμε είναι μια συντομευμένη και απλοποιημένη μορφή του που αποδέχθηκε ο Ρενουάρ κατόπιν πιέσεων του παραγωγού, μετά από μια δυσμενή δοκιμαστική προβολή. Η αρχική μορφή κατά την δήλωση του Ρενουάρ, είχε μια πολύ έντονη σχεδόν υστερική ατμόσφαιρα ερωτισμού που δεν την αποδεχόταν το συντηρητικό κοινό των ΗΠΑ και μάλιστα αμέσως μετά το τέλος του μεγάλου πολέμου. Παρόλα αυτά, η πιο πρωτοποριακή μερίδα της κριτικής, όπως ο τότε ακόμα κριτικός Ζακ Ριβέτ, ύμνησε το έργο ως ένα «αφαιρετικό αριστούργημα». Ο Ρενουάρ απογοητευμένος από την αμερικάνικη καριέρα του, εγκατέλειψε την χώρα και γύρισε στην Ινδία το υπέροχο «Ποτάμι».
Ένα ερωτικό τρίγωνο, μια σχεδόν μοιραία γυναίκα ανάμεσα σε δυο άντρες, μνήμες που βασανίζουν και τους τρεις κι από τις οποίες οφείλουν να απαγκιστρωθούν, μια αφήγηση λιτή και αυστηρή, όπου το όνειρο υποτάσσει σχεδόν το πραγματικό, ποίηση και αυστηρή γοητεία, σαν μουσική φούγκα.

(πηγή δελτίο τύπου Κινηματογραφική Λέσχη ΕΤ1)