του Marco Bellocchio
(οι δηλώσεις του σκηνοθέτη)
· Δεν γνώριζα την ιστορία μέχρι που είδα ένα ντοκιμαντέρ στην τηλεόραση κάποια χρόνια πριν: "Το Μυστικό του Μουσολίνι". Αμέσως πίστεψα ότι η Ίντα Ντάλσερ, που απέκτησε παιδί από τον Μουσολίνι, ήταν μια σπουδαία γυναίκα. Μια γυναίκα που αρνήθηκε να κρατήσει κρυφή την αλήθεια, έμεινε σωστή μέχρι τέλους, παρά το γεγονός ότι το καθεστώς έκανε τα πάντα για να καταστρέψει κάθε ίχνος αλήθειας. Η γυναίκα και ο γιος του Μουσολίνι ήταν ένα σκάνδαλο που έπρεπε να μείνει κρυφό, σε σημείο να σβηστεί η ύπαρξή τους. Στην ουσία, και οι δυο κλείστηκαν σε ψυχιατρικά άσυλα μέχρι που πέθαναν.
Αν όμως πάει κανείς στο μέρος όπου μεγάλωσε η Ίντα Ντάλσερ, στο Τρεντίνο, θα εκπλαγεί από το ότι ο κόσμος θυμάται καθαρά τις τραγωδίες που υπέστη και οι οποίες δεν έγιναν ποτέ γνωστές. Ευτυχώς εκδόθηκαν δυο βιβλία γεμάτα έγγραφα και αναφορές μαρτύρων: "Ο Γάμος του Μουσολίνι" του Μάρκο Ζένι και "Ο Μυστικός Γιος του Ντούτσε" του Αλφρέντο Πιερόνι. Το υλικό αυτό περιλαμβάνει, για παράδειγμα, πάρα πολλά γράμματα που έγραψε η Ίντα στις Αρχές, μεταξύ των οποίων και στον Πάπα (και φυσικά στον ίδιο τον Μουσολίνι), ικετεύοντας να αναγνωριστεί ως σύζυγος του Μουσολίνι και μητέρα του πρωτότοκου γιου του. Υπάρχουν επίσης πολλές από τις απαντήσεις του Ντούτσε.
· Δεν είχα σκοπό μου να παρουσιάσω την αχρειότητα του φασιστικού καθεστώτος. Ωστόσο, με συνάρπασε αυτή η γυναίκα και η απόλυτη άρνησή της να δεχτεί κάθε είδος συμβιβασμού. Θα μπορούσε εύκολα να συμφωνήσει να αποκρύψει τα πάντα, κυρίως αν είχε δωροδοκηθεί, όπως συνέβη με τόσες άλλες ερωμένες του Μουσολίνι. Όμως δεν δέχτηκε κάτι τέτοιο. Δεν μπορούσε να δεχτεί την προδοσία αυτού του άντρα, τον οποίο, όπως έγραφε στα γράμματά της, είχε αγαπήσει βαθιά και για χάρη του είχε δώσει τα πάντα. Όμως από τη στιγμή που έγινε Ντούτσε, ο Μουσολίνι έπρεπε να δώσει ένα τέλος σε αυτό το love story, τουλάχιστον για να αποφύγει να διακινδυνεύσει τη σχέση του με την Εκκλησία.
· Η Ίντα Ντάλσερ δεν έκανε επιλογές βασισμένες στη μετριότητα: κατά βάθος, μοιραζόταν τις πολιτικές ιδέες του νεαρού Μουσολίνι. Ήταν τρελά ερωτευμένη μαζί του, όταν αυτός ήταν ακόμη ένα τίποτα. Τον υπερασπιζόταν πάντα. Αργότερα όμως η κατάσταση άλλαξε: όταν όλοι υποστήριζαν τον Ντούτσε, εκείνη τον παράτησε και όλοι στράφηκαν εναντίον της.
Η συμπεριφορά της, το κουράγιο της να σταθεί πλάι στον Ντούτσε και η άρνησή της να τα παρατήσει, μου θυμίζουν κλασικές τραγικές ηρωίδες, όπως η Αντιγόνη, αλλά και ηρωίδες από Ιταλικά μελοδράματα, όπως η Αΐντα.
(πηγή σημειώσεις για την παραγωγή)