(Ο παρείσακτος)
του Andrej Kosak
Φθινόπωρο του 1979 και ο Συντ, έρχεται μαζί με την οικογένεια του –τον στρατιωτικό πατέρα και την μητέρα του- στη Σλοβενία. Επειδή κατάγεται από τον νότο, τη Βοσνία, κανένας δεν τον συμπαθεί. Μόνη εξαίρεση ο Μπόμπ, ένας πανκ ρόκερ, που έχει ένα συγκρότημα. Ο Συντ μπαίνει στο συγκρότημα και δεν αργεί να ερωτευθεί την Μέτκα, μια κοπέλα που δεν θέλει να αποδεχθεί την καταγωγή του. Όταν ο ιδρυτής και ηγέτης της Γιουγκοσλαβίας, ο Τίτο, μπαίνει βαριά άρρωστος στο νοσοκομείο της Λιουμπλιάνας –της πρωτεύουσας της Σλοβενίας-, η ζωή του Συντ αρχίζει σιγά-σιγά να αλλάζει δραματικά. Ο φίλος του Μπόμπ συλλαμβάνεται από την αστυνομία, ενώ η Μέτκα τελικά τον αποδέχεται. Όταν η Μέτκα μένει έγκυος και κάνει έκτρωση, ο Συντ αρχίζει να αισθάνεται ότι δεν ελέγχει τη ζωή του, ότι αυτή έχει αρχίσει να καταρρέει και να διαλύεται. Στις προετοιμασίες της οικογένειας του για μια νέα μετακόμιση, ο Συντ δεν συμμετέχει. Έχει αποφασίσει να ακολουθήσει τον δικό του δρόμο…..
Κομβικό σημείο στην ταινία είναι η αρρώστια του Τίτο, τότε που, όπως πολλοί υποστηρίζουν, άρχισε η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας. Ο σκηνοθέτης χρησιμοποιεί αυτό το γεγονός για να κάνει μια ταινία για τις δυσκολίες της εφηβείας, αλλά και για τα προμηνύματα της διάλυσης και της επερχόμενης καταστροφής. Πίσω από τον κεντρικό ήρωα και τον αγώνα του για να επιβιώσει και να γίνει αποδεκτός, κρύβονται οι ψευδαισθήσεις μιας ολόκληρης εποχής, οι επιθυμίες και οι φόβοι της εφηβείας, ο έρωτας και η φιλία, η ενηλικίωση…
Δ.Μ.
Ο Andej Kosak δηλώνει για την ταινία: «Αυτή η ταινία περιγράφει το περιβάλλον της νιότης μου. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο κατέρρευσε η Γιουγκοσλαβία: ο εθνικισμός από τη μία μεριά πλευρά, και το Κόμμα, από την άλλη, συντρίβουν τον περιθωριακό ήρωα της ταινίας μου. Ο ΠΑΡΕΙΣΑΚΤΟΣ είναι μια αυθεντική ιστορία ειπωμένη με πάθος: είναι η ιστορία της γενιάς μου…
Αυτή η ταινία είναι μια πρόβλεψη του τέλους της Γιουγκοσλαβίας. Για ποιο λόγο θα έπρεπε να παρουσιάσουμε μια ψεύτικη εικόνα της μοίρας της, που στην πραγματικότητα ήταν φρικτή; Εκεί έξω υπάρχουν μισό εκατομμύριο πτώματα που ζητούν συγχώρεση. Η ταινία δείχνει ξεκάθαρα τη ημερομηνία, όταν χάλασε η τελευταία βαλβίδα και έσπασε ο συνεκτικός ιστός που κρατούσε ενωμένη την χώρα. Το ευτυχισμένο τέλος δεν ταιριάζει στη Γιουγκοσλαβία, μια που δεν υπήρχε στην πραγματικότητα…
(…) Πάντα η ίδια κατάσταση: Αγόρι συναντά κορίτσι και την ερωτεύεται. "Ο Ρωμαίος και Ιουλιέτα" τον καιρό του θανάτου του Τίτο, το τέλος μιας εποχής κι αρχή ενός αβέβαιου μέλλοντος. Σε μία τέτοια κατάσταση ο έρωτας είναι σίγουρα καταδικασμένος».