(Αυτά που λέμε κι αυτά που κάνουμε)
του Emmanuel Mouret
(η συνέντευξη του σκηνοθέτη)

Ο ΤΙΤΛΟΣ
    Παραπέμπει σε μια από τις μεγαλύτερες απολαύσεις του σινεμά, δηλαδή την προσδοκία να κάνει ο χαρακτήρας τα λεγόμενά του πράξη: Θα κάνει αυτό που είπε; Είναι πράγματι αυτός που ισχυρίζεται ότι είναι; Το σασπένς στο σινεμά μπορεί να δημιουργηθεί και από τα λόγια και ο θεατής διασκεδάζει μετρώντας την απόκλιση ανάμεσα σε αυτά και τις πράξεις. Η ψυχολογία δεν με ενδιαφέρει ιδιαίτερα στο σινεμά γιατί επιχειρεί να συνθέσει, να εξηγήσει, να περιορίσει έναν άνθρωπο σε έναν ορισμό. Η αρετή του σινεμά είναι η παρατήρηση του κόσμου μέσα στην πολυπλοκότητά του, και των χαρακτήρων μέσα από τις αντιφάσεις τους. Πρέπει επίσης να διαβάζουμε αυτόν τον τίτλο με ένα μειδίαμα στα χείλη, μια γλυκιά ειρωνεία στο μάτι. Θα ήθελα αυτή η ταινία να είναι μια ωδή στην ασυνέπειά μας. Σε μια εποχή όπου καλούμαστε συνεχώς και αυστηρά να είμαστε συνεπείς, να κάνουμε πράξη αυτά που λέμε, εγώ τάσσομαι υπέρ της γλυκύτητας και της τέρψης αντί του εύκολου «κατηγορώ». Δεν είναι μια ιδεολογική θέση, είναι απλώς ο χαρακτήρας μου και πρέπει να παραδεχτώ ότι αντιφάσκω τόσο συχνά που δεν θα τολμούσα να επικρίνω τους όμοιους μου. “Δεν πηγαίνουμε: Μας μεταφέρουν. Επιπλέουμε ανάμεσα σε διάφορες γνώμες, δεν θέλουμε τίποτα ελεύθερα, τίποτα απόλυτα, τίποτα συνέχεια”. Δεν θα άλλαζα ούτε μια λέξη από τον ντε Μονταίν.

ΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΔΡΑΜΑ
    Πάντα είχα την αίσθηση ότι όσο μεγαλύτερο είναι το δράμα και η σκληρότητα τόσο πιο προσεκτικοί είναι οι χαρακτήρες – έχουν εγκράτεια. Ο άνθρωπος εκπαιδεύεται να διατηρεί τον έλεγχο όταν αντιμετωπίζει την τυραννία των ορμών του. Χωρίς τον έλεγχο αυτό, απειλεί την κοινωνική τάξη και κινδυνεύει να γίνει απόκληρος και αναξιόπιστος. Με συγκινεί ιδιαίτερα ένας χαρακτήρας που πρέπει να παλέψει με τον εαυτό του και με τη βία των επιθυμιών του, παρά ένας χαρακτήρας που δεν ξέρει πού να σταματήσει. Το πραγματικό δράμα είναι να είσαι «πολιτισμένος» και να πρέπει να τιθασεύσεις τα πάθη και τις επιθυμίες σου. Λέμε συχνά ότι μια ιστορία ξεκινά με κάποιον που έχει μια επιθυμία και συναντά ένα εμπόδιο. Πιστεύω μάλλον, ότι για να έχουμε μια ενδιαφέρουσα ιστορία, θα πρέπει ένας χαρακτήρας να έχει δύο αντικρουόμενες επιθυμίες. Ιδού, λοιπόν, το εμπόδιο. Και γι’ αυτό ακριβώς κάποιες ερωτικές ιστορίες γίνονται τόσο παθιασμένες, γιατί υπάρχουν δύο επιθυμίες που δεν μπορούν να συνυπάρξουν. Όπως για παράδειγμα σε αυτή την ταινία, η επιθυμία για τον ξάδελφο του συντρόφου σου και η επιθυμία να είσαι καλός άνθρωπος.

Η ΒΙΑ 
    Η εσωτερική βία μου φαίνεται πολύ πιο έντονη από την εξωτερική, τόσο στις αισθηματικές ταινίες όσο και στις ταινίες που βάζουν στο επίκεντρο εγκληματίες. Οι πιο τραγικές στιγμές είναι εκείνες στις οποίες ο ήρωας, αν και επαγγελματίας δολοφόνος, θα αντιμετωπίσει τις αντικρουόμενες επιθυμίες του, συνήθως τα αισθήματα τρυφερότητας για την οικογένεια, τους φίλους ή τους ερωτικούς συντρόφους, απέναντι στο καθήκον της ομάδας στην οποία ανήκει. Το πρόβλημα του «άλλου» είναι αυτό που κάνει τη σχέση μας με τον κόσμο τόσο όμορφη, όσο και σκληρή και περίπλοκη.

Η ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΩΝ ΗΘΟΠΟΙΩΝ
    Όπως λέει και ο Ζαν Ρενουάρ, το κάστινγκ είναι το 80% της σκηνοθεσίας του ηθοποιού. Μετά έχουμε αναγνώσεις, μιλάμε λίγο, αλλά, από τη στιγμή που έχω επιλέξει έναν ηθοποιό, δεν δίνω πολλές οδηγίες υποκριτικής. Είναι περισσότερο θέμα mise-en-scene και ιδιαίτερα καθώς κάνω πολλά μονοπλάνα με πολυάριθμες μετακινήσεις. Στο μονοπλάνο δεν με ενδιαφέρει μόνο η συνοχή της υποκριτικής, αλλά περισσότερο η ροή, η ποικιλία των θέσεων, η κινητικότητα. Και όσο πιο περίπλοκο είναι ένα πλάνο, τόσο ο ηθοποιός μπορεί να βγει από τον εαυτό του, καθώς είναι τόσο απασχολημένος με την κίνηση και όλα αυτά που πρέπει να κάνει, που ο χαρακτήρας εμφανίζεται μόνος του, χωρίς να χρειάζεται να το πολυσκεφτεί.

Η ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
    Ήθελα μια συναισθηματική τοιχογραφία στην οποία θα μπορούσαν να συνυπάρξουν ιστορίες ελαφριές και ιστορίες πιο σοβαρές. Και ήθελα όλες αυτές να οδηγούν σε ένα τέλος που, με έναν τρόπο θα τις περιλαμβάνει όλες και θα τις κάνει να αντηχούν. Ένα μικρό κονσέρτο αντηχήσεων. Ήθελα μια δομή σαν ένα χωνί όπου όλες οι αφηγήσεις θα αναμειγνύονται ξαφνικά και θα καταλήγουν σε μία.

ΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ
    Ναι, είναι χαρακτήρες που αγαπούν, όλοι, χωρίς εξαίρεση! Και επειδή αγαπούν, είναι όμορφοι, αλλά – πάλι επειδή αγαπούν – τα πάντα είναι τόσο περίπλοκα και σκληρά. Η σύμβαση της αποκλειστικότητας στον έρωτα δεν ακολουθείται καθόλου. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι – άθελά μου – σε καθεμία από τις ταινίες μου προσπαθώ να πω ότι δεν είναι λάθος να μην είναι κανείς αποκλειστικός στον έρωτα. Μπορεί να πληγώσει, να πληγώσει πολύ, ωστόσο δεν αποτελεί ηθικό σφάλμα. Απλώς έτσι είναι. Έχω μια φίλη που μου είπε, βγαίνοντας από την προβολή, ότι είναι μια ταινία που σε κάνει να θες να ερωτευτείς.

(πηγή σημειώσεις για την παραγωγή)