(Το πνεύμα του μελισσιού)
του Víctor Erice
(κριτική του Σωτήρη Ζήκου)
b_505X0_505X0_16777215_00_images_2223_el-espiritu-de-la_colmena.jpg

Αυτό που τραβάει αμέσως και στο οποίο κολλάει το βλέμμα του θεατή αυτής της ταινίας είναι τα παιδικά μάτια, της μικρής Άννας αλλά και της αδερφής της Ιζαμπέλ. Τα μεγάλα, λαμπερά, εκφραστικά μάτια που κοιτούν με απορία και θαυμασμό τον κόσμο του ορατού και των “φαντασμάτων”, τα άλλα μάτια της μικρής αδερφής για να διαπιστώσει αν της λέει ψέματα, παραμύθια ή αλήθεια, τον απέραντο ορίζοντα ενός έρημου τοπίου που στο βάθος διακρίνεται ένα κτίσμα στη μέση του πουθενά που μπορεί να κρύβει μυστικά, το αποτύπωμα ενός γιγάντιου ποδιού στο λασπωμένου έδαφος, το βάθος πεδίου όπου συγκλίνουν οι σιδηροδρομικές γραμμές, τις λεπτομέρειες στο σχήμα ενός μανιταριού στο δάσος που ο πατέρας διδάσκει τις δύο κόρες ότι αποτελούν τα σημάδια αν είναι δηλητηριώδες ή όχι...
Οι δύο δραματουργικοί πυλώνες που στηρίζουν αφηγηματικά το κυψελικό πλέγμα των εικόνων αυτών των ματιών και των βλεμμάτων τους και των όσων βλέπουν, είναι η σκηνή που τα δύο κορίτσια είναι στα κρεβάτια τους, δίπλα δίπλα, μετά που έχουν δει την ασπρόμαυρη ταινία “Φρανκεστάιν” με τον Μπορίς Καρλόφ, συνομιλούν για την αλήθεια και το ψέμα του σινεμά σε μια ηλικία και ιδιοσυγκρασία που η φαντασία τους οργιάζει...
Η δεύτερη σκηνή, πιο εκτεταμένη, με αρχή, μέση και τέλος, σχεδόν αυτοτελής, είναι όταν η Ιζαμπέλ σκηνοθετεί το θάνατο της, με ριγμένα πράγματα σε ένα δωμάτιο σαν να προηγήθηκε βία και την ίδια πεσμένη στο πάτωμα και η Άννα που την βρίσκει δεν την πιστεύει και προσπαθεί να την κάνει να δείξει ότι είναι ζωντανή, αλλά η Ιζαμπέλ παραμένει ακίνητη και η Άννα, αβέβαιη πια, ακουμπάει το αυτί της στο στήθος της για να ακούσει αν χτυπάει η καρδιά της (όπως έκαναν μαζί ακουμπώντας το αυτί τους στις ράγες της σιδηροδρομικής γραμμής για ν' ακούσουν αν έρχεται το τρένο) αλλά τίποτα προς στιγμή δεν δείχνει στα μάτια της αν άκουσε ή όχι τον χτύπο της καρδιάς... Μαγεία!