της Narges Kalhor
(κριτική: Δημήτρης Μπάμπας)

Ένα γυμνό γυναικείο σώμα στο πάτωμα. Γύρω του μια σειρά από μαυροντυμένους ρασοφόρους άνδρες χορεύουν περιστρεφόμενοι. Η γυναίκα σηκώνεται και βγαίνει από το χορό. Απομακρύνεται. Βγαίνει από μια πολυκατοικία και ύστερα από λίγο μαζί της και οι ρασοφόροι γενειοφόροι άνδρες. Περπατάει στους δρόμους μιας γερμανικής πόλης - Μόναχο- τραγουδώντας, ενώ οι άντρες από πίσω της την συνοδεύουν χορεύοντας. Ένα όνειρο; Η ίδια γυναίκα, που δεν είναι παρά η σκηνοθέτις της ταινίας ( ; ), στο γκισέ μιας υπηρεσίας ζητάει αλλαγή του ονόματός της: την αφαίρεση από το όνομα της λέξης Shahid (που σημαίνει μάρτυρας ). Έχει έρθει προετοιμασμένη, όμως ένα κρίσιμο χαρτί τής λείπει: η εκτίμηση της ψυχολογικής της κατάστασης από έναν ψυχολόγο.
Ό,τι παρακολουθούμε είναι τα γυρίσματα μιας ταινίας -της ταινίας που βλέπουμε;- αλλά και την ίδια την ταινία. Τα απρόοπτα της ζωής της πόλης που συνεχώς διακόπτουν τα γυρίσματα της ταινίας. Η ηρωίδα που βρίσκεται σε συνεχή διάλογο, καθώς περιπλανιέται στους δρόμους, με τον προπάππου της, το όνομα του οποίου έχει πάρει και θέλει να απεμπολήσει.
Βασισμένη στην προσωπική ιστορία της σκηνοθέτιδας, η ταινία ενσωματώνει τις εμπειρίες της από το 2009, όταν κατέθεσε μια αίτηση ασύλου σε μια μικρή γερμανική πόλη. Είναι κόρη ενός συμβούλου του Ιρανού προέδρου Αχμαζινεζάτ, κάτι που τη βγάζει από τις μακριές γραμμές αναμονής για τις διαδικασίες ασύλου. Παράλληλα, η ταινία, εν είδει μπρεχτικής αποστασιοποίησης, σχολιάζει τις διαδικασίες δημιουργίας της, κάνοντας ένα αυτοαναφορικό σχόλιο.
Συναρπαστική και ευφάνταστη στις οπτικές απεικονίσεις της, παιγνιώδης στη διάθεση της, ανήσυχη στις διερευνήσεις της, η ταινία αυτή κατορθώνει να συγκεράσει πολλά διαφορετικά επίπεδα -το πραγματικό, το ονειρικό, το μυθοπλαστικό, το θεατρικό, το εικαστικό, το μουσικό,το ποιητικό- σ’ ένα, ως ένα παλίμψηστο με μορφές και εκφράσεις της σύγχρονης οπτικό-ακουστικής τέχνης. Η σκηνοθεσία επικεντρώνεται σε θεματικές όπως η προσφυγιά –μετανάστευση στις κοινωνίες της Δύσης, η σχέση με την παράδοση και πώς αυτή καθορίζει την ταυτότητα. (Και γι’ αυτό οι πολιτισμικές σκιές, που εν είδει χορού αρχαίας τραγωδίας συνεχώς ακολουθούν και βαρύνουν την ηρωίδα δεν είναι πάρα οι μαυροντυμένοι με ράσα άνδρες.) Από την οπτική μιας γυναίκας πρόσφυγα- μετανάστριας από το Ιράν που αποφασίζει να κάνει μια τομή στη ζωή της και στην ταυτότητά της. Ένας στοχασμός και μία διερεύνηση σχετικά με την ταυτότητα, την εθνικότητα, το βάρος του πολιτισμικού και πώς αυτό εντάσσεται –ενσωματώνεται σε μια κοινωνία της Δύσης.

Φεστιβάλ Βερολίνου 2024