του Έκτορα Λυγίζου
(σχετικά με την ταινία)
Η ταινία παρουσιάζει τρεις ημέρες απο την ζωή ενός νεαρού στην Αθήνα: είναι χωρίς δουλειά, φίλη ή κάτι να φάει. Το μόνο πράγμα που τού έχει απομείνει είναι το καναρίνι του, και μαζί του θα μοιραστεί στην κυριολεξία ότι έχει.
Ο Έκτορας Λυγίζος κάνει αναφορές στη σημερινή κρίσιμη κατάσταση της Ελλάδας, αποκλειστικά μέσω της αλληγορίας. Καταγράφοντας την προσωπική οπτική του ήρωα, με αναφορές στον Bresson, η ταινία είναι ένα συναρπαστικό οπτικό παζλ για την αγωνιώδη προσπάθεια του ήρωα να διατηρήσει την εσωτερική ελευθερία και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια του, σε μια εποχή γενικευμένης κρίσης. Ο Γιάννης Παπαδόπουλος, για τον οποίο ο σκηνοθέτης έχει ειδικά δημιουργηθεί τον πρωταγωνιστικό ρόλο, δίνει μια σπάνια ισχυρή ερμηνεία που βασίζεται στην απόλυτη ταύτιση του μ' αυτόν τον περήφανο και ευαίσθητο μοναχικό ήρωα.
Το Screen International στην κριτική του για την ταινία γράφει: ''Κάθε στάδιο [της ταινίας] αντιπροσωπεύει μια άλλη όψη που σχετίζεται με την Ελλάδα, όχι μόνο με την οικονομική κρίση αλλά και την επικρατούσα συναισθηματική κατάσταση των Ελλήνων.
Έχοντας απορριφθεί από τους Γερμανούς, σε επίπεδο ανέχειας χωρίς να καταλαβαίνουν το γιατί, υποκείμενοι σε τιμωρίες χωρίς προφανή λόγο, πεινασμένοι, άνεργοι, κατεστραμμένοι, ανήμποροι να πληρώσουν τα χέρη τους, ευνουχισμένοι (ένας κόντρα τενόρος είναι η σημερινή εκδοχή αυτού που αποκαλούσαν στο παρελθόν ''καστράτο''), στερημένοι από τα πάντα, αλλά με μια ψυχή ακόμη ικανή να τραγουδάει.''
Ενώ σε κριτική που δημοσίευσε το περιοδικό Screen Daily, αναφέρει μεταξύ άλλων πως η ταινία «παίρνει τη σχολή του ελληνικού συμβολικού σινεμά που ξεκίνησαν οι Λάνθιμος-Τσαγγάρη και την τραβάει προς τα μπρεσονικά όριά της».
Ειδική μνεία κέρδισε στο Φεστιβάλ του Karlovy Vary, ο ηθοποιός Γιάννης Παπαδόπουλος, για την συμμετοχή του στην ταινία.
Στο σημείωμα του, ο σκηνοθέτης Έκτορας Λυγίζος δηλώνει: " Η πείνα είναι κινητήριος δύναμη. Αναγκάζει και τον πιο οκνηρό να αναλάβει δράση. Αναγκάζει και τον πιο ντροπαλό να παλέψει με την υπερηφάνεια του για να κρατηθεί στη ζωή. Το σώμα πάσχει από ένα μεγάλο κενό. Και μου φαίνεται πολύ συγκινητική η προσπάθεια των ανθρώπων να γεμίσουν τα κενά τους. Και βρίσκω πολύ συγκινητικό ένα σώμα που πάσχει. Ιδίως γιατί στην πείνα όλες οι αισθήσεις είναι σε έξαρση, το πνεύμα είναι σε κατάσταση μέθης. Και σε κατάσταση μέθης οι άνθρωποι είναι πιο κοντά στον πραγματικό τους εαυτό. Είτε μιλάμε για μέθη από αλκοόλ είτε για μέθη από έρωτα είτε για μέθη θεατρική.
Η δύναμη αυτή υπάρχει μέσα μας –έτσι κι αλλιώς. Γιατί πριν και πάνω απ’ όλα είμαστε ζωά. Ακόμα κι αν ο πολιτισμός μας έχει κάνει να το ξεχάσουμε. Ίσως τελικά όλα συνοψίζονται στο απλό σχήμα: έχω ανάγκη κάτι και προσπαθώ να το αποκτήσω. Είτε μιλάμε για φαΐ είτε μιλάμε για αναγνώριση είτε μιλάμε για φροντίδα είτε για σεξ. Η δυσκολία του αγοριού στην ταινία είναι να αναγνωρίσει και να παραδεχτεί την κατάστασή του. Και να ξεπεράσει όλα αυτά μέσα του που τον εμποδίζουν να ζητήσει βοήθεια και φροντίδα.
Το καναρίνι είναι το αντικείμενο της φροντίδας του. Είναι ένα αβοήθητο πλάσμα που χρειάζεται φαγητό και νερό, και το μονο που μπορεί να σου δώσει ως αντάλλαγμα είναι το ωραίο τραγούδι. Φαντάζομαι πως κάτι τέτοιο είναι και το αγόρι. Φτάνει να το παραδεχτεί.
Νομίζω πως κάποιος, σε συνθήκες φόβου και εξαθλίωσης, δεν πρέπει να διατηρήσει καμία αξιοπρέπεια. Η αξιοπρέπεια στην ταινία είναι εχθρός. Είναι αυτό που κάνει το αγόρι να μην μπορεί να μιλήσει σε κανέναν για την κατάστασή του. Στο φοβο και στην εξαθλίωση η λύση είναι η βοήθεια. Το θέμα δεν είναι να πείσεις τους άλλους ότι είσαι καλά ακόμα κι αν υποφέρεις. Το θέμα είναι να βρεις τρόπο να εκφράσεις είτε τα καλά είτε τα άσχημα που κρύβεις μέσα σου πόσο μάλλον τον πόνο. Η αξιοπρέπεια είναι άμυνα. Είναι κατάλοιπο από άλλες εποχές. Η σημερινή εποχή έχει ανάγκη από αγάπη – άνευ όρων."
(πηγή σημιεώσεις για την παραγωγή, κατάλογος Φεστιβάλ Karlovy Vary 2012)
