(Ξύπνημα)
του Ning Jiawei
b_505X0_505X0_16777215_00_images_1718_awaken.jpg

Αυτό το ντοκιμαντέρ του πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη από την Κίνα -η πτυχιακή του εργασία για τη Σχολή Καλών Τεχνών του Σιτσουάν- , είναι μια τολμηρή στη φόρμα, απεικόνιση της ανθρώπινης κατάστασης στις εσχατιές της γης, σ' ένα ερημικό τόπο: μια παγωμένη θάλασσα της Κίνας.
Χιόνι και πάγος. Η παγωμένη επιφάνεια της θάλασσας. Υποκειμενική λήψη: ένας ψαράς στη βάρκα του που σπάει μ' ένα τσεκούρι τον πάγο. Το νερό κάτω από την παγωμένη επιφάνεια. Η επιδιόρθωση της μηχανής. Η ανάσα μέσα στον παγωμένο αέρα. Η βάρκα ακινητοποιημένη στους πάγους....
Υπό το βάρος μιας λογοτεχνικής παράδοσης («Ο γέρος και η θάλασσα» του Ernest Hemingway), ο σκηνοθέτης τοποθετεί στο κέντρο της υποτυπώδους «αφήγησης» του αλλά και της προσοχής του, έναν ψαρά και τις δραστηριότητες του το χειμώνα σε μια ακτή της Κίνας. Βρισκόμαστε στη θάλασσα Bohai (渤海), έναν κόλπο της Κίτρινης Θάλασσας στη βόρεια Κίνα, έναν κόλπο που συχνά τον χειμώνα παγώνει από τις ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες της βόρειας Κίνας. Και ο χρονικός ορίζοντας της «αφήγησης» είναι από τον παγωμένο χειμώνα μέχρι την άνοιξη, όταν η θάλασσα ξεπαγώνει.
Δύο είναι οι κατηγορίες των εικόνων που συνθέτουν αυτό το ντοκιμαντέρ: από τη μια μακρινές λήψεις και πλάνα που εστιάζουν στην ανθρώπινη φιγούρα μέσα σ' αυτό το παγωμένο και απονεκρωμένο τοπίο και από την άλλη υποκειμενικές λήψεις των δραστηριοτήτων του ψαρά. Μια μικρή κάμερα τοποθετημένη στο κράνος του ψαρά είναι η πηγή των εικόνων όπως εύκολα εικάζουμε. Η χαμηλή ποιότητα αυτών των εικόνων, η σχεδόν μονοχρωμία τους έρχεται σε διαρκή αντιπαράθεση με τις καλύτερης ποιότητας εικόνες των μακρινών αντικειμενικών πλάνων. Επιπλέον, αυτή η εναλλαγή υποκειμενικών και αντικειμενικών λήψεων μοιάζει ως ένα διάλογος ανάμεσα στην ανθρώπινη ύπαρξη και τη μηδαμινότητα της και το μεγαλείο της φύσης.
Παρακολουθεί ο σκηνοθέτης, μέσω των χαμηλής ποιότητας εικόνων, εκ των έσω τον «ήρωα» του στις στιγμές της σχόλης, καθώς ζει μια ζωή χωρίς εργασία, καθώς παλεύει να στήσει ξανά τη ζωή του. Είναι η «χειμέρια νάρκη» της ανθρώπινης ύπαρξης και της φύσης ό,τι παρακολουθούμε.
Και η δραματική κορύφωση αυτού του ντοκιμαντέρ; Το τέλος των πάγων, το ξεπάγωμα της θάλασσας, το τέλος της σχόλης, η επιστροφή στην εργασία, το ξύπνημα της φύσης...

Δημήτρης Μπάμπας