-Και τώρα… τι θα κάνεις;
-Θα αντέξω.
-Το πιστεύω… Αλλά πώς θα πορευτείς;
-Θα προσαρμοστώ.. στα όσα έχω. Θα τρώω όταν βρίσκω κάτι να φάω… θα πίνω όταν έχω κάτι να πιώ. Και θα σωπαίνω.. όταν δεν έχω κάτι να πω.
-Και λες.. ότι φτάνουν αυτά;
-Νομίζω πως φτάνουν.. για αρχή.
-Θα ακούς μουσική;
-Όχι, προτιμώ να μην ακούω άλλο μουσική.. για κάποιον καιρό. Ας σωπάσει κι αυτή.
Δεν μου είναι απαραίτητος ο συναισθηματισμός που μου προκαλεί… προτιμώ το κενό.. με ηρεμεί. Καλύτερα ν’ ακούω τις σκέψεις μου… τις έκτακτες αρρυθμίες της καρδιάς μου… Και ν’ ακούω γύρω μου.. το βουητό των τροχοφόρων... τον βρυχηθμό των αεροπλάνων... τα πουλιά που σφυρίζουν όταν μαζεύονται σύννεφα γεμάτα υγρασία… Και ν’ ακούω τη βροχή… Ακόμα και την εμβοή στο δεξί μου αυτί.. που είναι μόνιμη, ξέρεις, από τότε που έπαθα οξεία πτώση ακοής…
-Ξέρω… Δεν επανήλθε όμως η ακοή σου;
-Επανήλθε.. αλλά έμεινε αυτό το συνεχές… βσσσσσσσς… (Παύση) Κάποτε λέγανε, ξέρεις.. όταν σφύριζε το αυτί σου.. ότι κάποιος κάπου σε συζητάει… μιλάει για σένα…
(Στις εμβοές, λένε, ότι ο εγκέφαλος ερμηνεύει ένα εσωτερικά παραγόμενο ηλεκτρομαγνητικό σήμα ως ένα ακουστικό ερέθισμα.)
-Ναι, αντέχεις, το βλέπω… Και απέχεις...
-Καμιά φορά όμως.. δεν αντέχω… Και τότε πίνω… πίνω για ν’ αντέχω τον κλόουν.
-Τον κλόουν!... Ποιον κλόουν;
-Την αίσθηση της ματαιότητας, θέλω να πω.. το νόημα που χάνεται στο κάθε τι… Όταν περνάει η μια μέρα μετά την άλλη.. χωρίς γιατί…
-Όταν δεν υπάρχει απόκριση;
-Πέστο κι έτσι... Όταν δεν αποκρίνομαι ούτε κι εγώ.. Όταν δεν με νοιάζει… Όταν νιώθω ότι δεν έχει νόημα.. ούτε κι αυτό που νόμιζα πως είχε ένα νόημα.. κάποιο νόημα ακόμα..
-Αα!... Όπως;…
-Όπως... (γελάει) όπως αυτή κουβέντα που κάνουμε τώρα εδώ… Ποιο είναι το νόημα;
-Ότι ακούω… ότι με κάνεις και ακούω.. σ’ ακούω…
-Εγώ;… εγώ σε κάνω και ακούς;
-Σε ρωτάω κάτι... κι εσύ μ’ ακούς… ακούς αυτά που σε ρωτάω.. και μου απαντάς σοβαρά… Κι εγώ σ’ ακούω.. με προσοχή… Δεν έχει κάποιο νόημα αυτό;
-Ναι… έτσι που το λες... Κι έτσι ακούω κι εγώ τον εαυτό μου…
-Ε, δεν είναι κάτι κι αυτό… Δεν είναι κάτι;
-Ναι, είναι κάτι… (Παύση περίσκεψης) Αλλά τα πράγματα γύρω.. όλο και πιο συχνά… δεν μου αποκρίνονται… ή μου αποκρίνονται αρνητικά… Δεν γίνονται πράξεις...
Σιωπή διαρκείας
-Πώς νομίζεις πως θα πάνε τα πράγματα.. από εδώ και πέρα;
-Δεν ξέρω… Δεν βλέπω όμως να προχωράμε… Σαν ν' ανοίγονται συνεχώς ρήγματα στο έδαφος μπροστά μας… ενώ πίσω μας χάσκουν ακόμα τα παλιά… Τα πράγματα μάλλον θα χειροτερέψουν κι άλλο, πριν να καλυτερέψουν… αν καλυτερέψουν. Δεν το νιώθεις κι εσύ;
-Ναι… το νιώθω κι εγώ… Ίσως όμως… αν φτάσουμε σε ένα επίπεδο που θα νιώσουμε ότι αυτό είναι… το όριο μας… σαν ένα σταθερό έδαφος, δικό μας… αν αναμετρηθούμε με το μέτρο μας… ίσως τότε ν’ αρχίσουν να φτιάχνουν…
-Ναι, ίσως... καταλαβαίνω.. τι θέλεις να πεις…
-Και τα παιδιά;
-Τα παιδιά!... Τα παιδιά είναι πάντα παιδιά.. είναι παιδιά μας… Μεγαλώνουν όμως.. ασύμπτωτα… Το σώμα αναπτύσσεται.. αλλά οι εμπειρίες της ζωής τους είναι… δεν είναι αρκετές… Κάνουν βέβαια αυτά που πρέπει να κάνουν.. αυτά που ορίσαμε εμείς ότι πρέπει να κάνουν… Και στον ελεύθερο χρόνο τους, απαλλαγμένα από αυτά που πρέπει να κάνουν, κάνουν.. διάλειμμα… Προτιμούν το διάλειμμα... Η καλύτερή τους είναι το διάλειμμα... Γιατί κάνουν... ό,τι θέλουν να κάνουν… Ή απλώς.. δεν κάνουν αυτό που πρέπει να κάνουν... Ποιο το νόημα; Κανείς δεν τους λέει ποιο είναι το νόημα.. παρά μόνο ότι έτσι πρέπει να κάνουν…
-Και τα αισθηματικά;
-Ποια αισθηματικά;
-Ο έρωτας; Οι σχέσεις;
-Δεν μπορείς πια να επενδύσεις σε αυτά… δεν βγάζει πουθενά... Δεν υπάρχουν πια κανόνες του παιχνιδιού… κάποιοι κανόνες συμβατοί με την εποχή… όπου όλοι απαιτούν... Αλλά κανείς δεν μπορεί να σου τα προσφέρει όλα... και αγάπη και σεξ και συντροφικότητα και οικογένεια... ο ίδιος άνθρωπος όχι... όχι για πολύ καιρό... (Παύση) Και από την άλλη δεν γίνεται ν’ αλλάζεις απλώς παρτενέρ κάθε τόσο... όπως αλλάζεις μοντέλο.. πιο εξελιγμένο.. στο κινητό σου… (Αναστεναγμός)
-Άλλο;
-Τι άλλο;
-Δεν έχεις κάτι άλλο να πεις;
-Τι άλλο να πω;
-Δεν ξέρω… Κάποτε μιλούσες... για το ένα.. για τ’ άλλο… μιλούσες με πάθος… Όλο και είχες κάτι να πεις... Νοιαζόσουν… Και δημιουργούσες ένα… –πώς να το πω; – …κάτι σαν μαγνητικό πεδίο.. γύρω σου… γινόσουν.. ένας πόλος αναφοράς… Δεν άφηνες τίποτα.. χωρίς να επιμείνεις σ’ αυτό…
-Ναι;…
-Ναι... Αλλά μάλλον δεν νοιάζεσαι πια...
-Νοιάζομαι… αλλά για πιο πρακτικά ζητήματα…
-Δηλαδή;
-Πρέπει να βρούμε λύσεις.. στα προβλήματα μας… Τα εξαντλήσαμε τα λόγια…τις θεωρίες… πρέπει να προχωρήσουμε παρακάτω… πρέπει να επιβιώσουμε.. να κάνουμε κάτι… Σκέψου κάτι κι εσύ…
-Λες δηλαδή ότι ήρθε η ώρα;
-Ναι, έτσι λέω… ήρθε η ώρα να κάνουμε κάτι… Να επιχειρήσουμε το επόμενο βήμα.. κι ας αποτύχουμε... κάθε φορά κι ένα βήμα.. παρακάτω...
-Οκέι… προχώρα… Εγώ ακολουθώ...
-Αν κολλήσω όμως.. που θα κολλήσω, το ξέρω.. προχώρα κι εσύ παρακάτω.. κάνε ένα επόμενο βήμα… κι ακολουθώ εγώ…
-Κατάλαβα… Πάμε να φτιάξουμε μια ακολουθία λοιπόν…
-Ναι, ακολουθία… Με ακολουθείς εσύ σε ακολουθώ κι εγώ… Και προχωράμε.. πάμε κάπου.. κάπου πιο πέρα… πιο πέρα.
-(Γέλια) Πιο πέρα... Πιο πέρα... χωρίς παντιέρα;
-Ναι, και χωρίς παντιέρα…
-(Τραγουδιστά) Τα μαντιλάκι πέρασε /και η κόρη το γυρεύει… Πάει πέρα / πάει πέρα… μια τούμπα στον αέρα…
(Γελάνε)
-Πολύ αφηρημένα δεν είναι όλα αυτά.. που λέμε τόση ώρα; Τι ακριβώς λέμε; Γιατί δεν λέμε κάτι πιο.. απτό.. πιο απλό.. πιο συγκεκριμένο;
-Δεν είναι απλώς αφηρημένα… είναι ψαγμένα… στοχαστικά…
-Ναι, καλά!… Μαλακίες…
-Ωραία αντίδραση!
-(Παύση απορίας) Τι είναι το αφηρημένο;
-Το αφηρημένο.. είναι… ένας γενικός ορισμός… μια γενίκευση σε όρους.. που περιλαμβάνει.. πολλές παρόμοιες περιπτώσεις…
-Δεν σε πιάνω... (Χασκογελάει)
-Κι εγώ… έχω μια θολούρα…
-Σαν να λέμε… «φιλοσοφούμε μετ’ ευτελείας και φιλοκαλούμε άνευ μαλακίας…».
-Ναι… άνευ… Άνευ λόγου και αιτίας…
ΦΩΝΗ: Οι άνθρωποι μιλούν, ακόμα κι όταν φλυαρούν, για τη χαρά της κουβέντας, για να επικοινωνούν, για να είναι μαζί...
Οι άνθρωποι συζητούν για να αναζητήσουν μαζί μια απάντηση.. σε μια απορία... για να κατανοήσουν...
Οι άνθρωποι λένε την γνώμη τους, την άποψη τους για τα πράγματα, για να προτείνουν κάτι... για να πείσουν τον άλλον ή τους άλλους, για το τι θα πρέπει να κάνουν.. μαζί...
Σιωπή
Σωτήρης Ζήκος
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
(Editorial του περιοδικού City Θεσσαλονίκης, τ. Δεκέμβριος 2013)