του Pablo Trapero

Στιγματισμένη από τους υψηλούς (μελο)δραματικούς τόνους, η ταινία εστιάζει στις υποβαθμισμένες συνθήκες διαβίωσης σε μια φτωχογειτονιά του Buenos Aires και στις προσπάθειες βελτίωσης από δύο καθολικούς ιερείς.
Η Ciudad Oculta, είναι μια παραγκούπολη του Buenos Aires, όπου οι συνθήκες ζωής είναι άθλιες: οι κάτοικοι μοιάζουν παγιδευμένοι στην αθλιότητα, αδύναμοι να αποδράσουν, ως έγκλειστοι μιας ανοικτής φυλακής. Μοναδικά πρόσωπα από τον έξω κόσμο που προσπαθούν να προσφέρουν μια ελπίδα δυο καθολικοί ιερείς, ο πατήρ Julián (στο ρόλο ο σταρ του αργεντίνικου σινεμά Ricardo Darín) και πατήρ Nicolás (στο ρόλο ο γάλλος Jérémie Renier) και μια κοινωνική λειτουργός (στο ρόλο η Martina Gusman, γνώριμη από άλλες ταινίες του σκηνοθέτη). Στο κέντρο της αφήγησης βρίσκεται ένα ημιτελές κτήριο -ο «Λευκός Ελέφαντας» του τίτλου-, που ο πατήρ Julián αγωνίζεται να ολοκληρωθεί για να στεγάσει την κοινότητα. Ωστόσο οι προσπάθειες του προσκρούουν στο τείχος αδιαφορίας των ιθυνόντων και τους μηχανισμούς της διαπλοκής…
Με τους δραματικούς τόνους και τους αφηγηματικούς μηχανισμούς του μελοδράματος, ο Pablo Trapero είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένος (Leonera, Carancho). Εδώ, ακριβώς λόγω του κοινωνικού χώρου που απεικονίζεται, αλλά και των κεντρικών πρόσωπων της δραματικής πλοκής, αυτοί οι δραματικοί τόνοι είναι υψηλοί, οξείς και έντονοι. Κάποιος θα μπορούσε να παρατηρήσει μια σχετική ανισορροπία ανάμεσα στα δομικά στοιχεία της δραματικής πλοκής καθώς και την απουσία σαφούς εστίασης από την πλευρά του σκηνοθέτη. Όμως, παρόλα αυτά, η ταινία έλκει την προσοχή του θεατή, λόγω κυρίως δύο στοιχείων: των ηθοποιών της και του χώρου.
Αν και η δραματική πλοκή κυριαρχείται από την πάντα επιβλητική παρουσία του Ricardo Darín, που κουβαλά το σταυρό του μαρτυρίου -ως ένα εμβληματικός εκπρόσωπος της «Θεολογία της Απελευθέρωσης» -, είναι ο Jérémie Renier και ο χαρακτήρας που υποδύεται που ωθεί την δραματική πλοκή: ένα πρόσωπο που σοκάρεται από τη διάχυτη βία, που υποκύπτει -ως μη ώφειλε- στις αμαρτίες της σάρκας, που τέλος πληρώνει το τίμημα…
Στο κέντρο της ταινίας, ωστόσο, δεν είναι τόσο τα τρία κεντρικά πρόσωπα των οποίων τις διαδρομές η αφήγηση παρακολουθεί. Αληθινός πρωταγωνιστής είναι ο χώρος, το σκηνικό του δράματος, δηλαδή η τόσο τυπική λατινοαμερικάνικη παραγκούπολη και όσοι κατοικούν μέσα σ’ αυτήν. Ο Pablo Trapero με την κάμερα στο χέρι, κινηματογραφεί τα δαιδαλώδη σοκάκια της, τη στενότητα των χώρων της, την εγγύτητα των σωμάτων, το περίκλειστό της, την αίσθηση ασφυξίας. Και ακριβώς, λόγω αυτών των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του χώρου, είναι που ο όποιος μελοδραματισμός της ταινίας μοιάζει δικαιωμένος: είναι η πραγματικότητα που υπερβαίνει το σινεμά…

Δημήτρης Μπάμπας