του Lasse Hallström

Ο χώρος του δράματος: μια μικρή ξεχασμένη επαρχιακή πόλη της Αμερικής. Τα πρόσωπα του δράματος: μια οικογένεια που την αποτελούν ο μεγαλύτερος αδελφός -ο ομώνυμος του τίτλου χαρακτήρας (Johnny Depp) -, οι δύο μικρότερες αδελφές του, ο μικρός αδελφός του Αρνι (Leonardo DiCaprio)  -με προβλήματα νοητικής υστέρησης- και η παχύσαρκη μητέρα. Η άφιξη στη μικρή επαρχιακή πόλη μιας νεαρής κοπέλας θα διαταράξει τις ήδη εύθραυστες ισορροπίες στο εσωτερικό της οικογένειας και θα οδηγήσει τον κεντρικό ήρωα σε μια επανεκτίμηση της κατάστασης του...
Αξιοποιώντας ένα τυπικό θεματικό μοτίβο του αμερικάνικου σινεμά -την οικογένεια- ο σκηνοθέτης θέτει ως στόχο την περιγραφή των λεπτών ισορροπιών της, τη χαρτογράφηση του εσωτερικού της, τον ορισμό της εγγενούς παθογένειας της. Η οικογένεια, κάθε άλλο από συμβατική, στήνει για τον κεντρικό ήρωα, έναν ιστό αράχνης, μια μικρή παγίδα. Αξιοποιώντας τη συναισθηματική του προσήλωση στα πρόσωπα που τη συγκροτούν -πρώτα και κύρια στην μητέρα, αλλά και στον μικρό αδελφό- παγιδεύει τον ήρωα μέσα σε μια ακινησία συναισθηματικού τύπου. Μια ακινησία που φαίνεται να συμπληρώνει την ήδη υπάρχουσα απουσία δράσης του ευρύτερου χώρου (οικογένεια- κοινότητα). Έκφραση ακριβώς αυτής της ακινησίας είναι και η παρουσία της παχύσαρκης μητέρας, αδύναμης να κινηθεί λόγω του υπερβολικού όγκου της, σταθερά προσηλωμένης στην τηλεοπτική οθόνη. Το σπίτι -ο οίκος- χώρος του δράματος αλλά και εσωτερικό της οικογένειας βρίσκεται στα πρόθυρα προϊούσας κατάρρευσης, χρήζοντας διαρκούς συντήρησης από τον κεντρικό ήρωα.
Ο χώρος της μικρής πόλης περιγράφεται με τις αποχρώσεις ενός πικρού ρεαλισμού, οικείου στον αναγνώστη των διηγημάτων του Ρέημοντ Κάρβερ. Ήρωες που δείχνουν να έχουν αποδεχτεί την ήττα, ένα μικρό κατάστημα που απειλείται από το σούπερ μάρκετ, μια σύζυγός που απατά τον άνδρα της, η άφιξη μια αλυσίδας φαστ-φουντ στην πόλη: όλα τα προηγούμενα σχεδιάζουν τη στασιμότητα του χώρου,  υπογραμμίζουν την αδράνεια του, τη ραθυμία του, την έλλειψη προοπτικών, την παράδοσή του στις ορέξεις και τους ρυθμούς ενός μεγάλου σούπερ-μάρκετ.
Η μητέρα, το σπίτι και η πόλη αποτελούν, τελικά μέσα στη δραματουργία της ταινίας, ένα σταθερό πόλο, ένα αδιάσπαστο σύνολο που επιβάλλει (με συναισθηματικού τύπου όπλα) αλλά ορισμένες φορές και απαιτεί την ακινησία του ήρωα. Η είσοδος της νεαρής κοπέλας στην πόλη θα αποσταθεροποιήσει το χώρο και η παρουσία της θα λειτουργήσει ως καταλύτης σε μια χημική αντίδραση της οποίας το αποτέλεσμα θα είναι ελάχιστα προβλέψιμο: η έκρηξη και η έξοδος από το βάλτο της στασιμότητας.
Ο σκηνοθέτης παρακολουθεί με χαμηλούς τόνους τις πράξεις και τις κινήσεις των ηρώων στον χώρο. Ισορροπεί με αξιοθαύμαστη ικανότητα το κωμικό με το δραματικό, αρνείται τις δομές μελοδραματισμού που συγκροτούν τον μύθο του. Ενώ η φωτογραφία του Σβεν Νίκβιστ/ Sven Nykvist μεταφέρει στον θεατή μνήμες από την ασπρόμαυρη περίοδο του Ινγκμαρ Μπέργκμαν.

Δημήτρης Μπάμπας