(Rising Up at Night)
του Nelson Makengo
(κριτική: Δημήτρης Μπάμπας)
Σήμερα, κάπου στην Αφρική. Λίγο πριν τα Χριστούγεννα στο Κονγκό. Μια πλημμυρισμένη περιοχή από υπερχείλιση του ποταμού Κονγκό, χωρίς ρεύμα. Οι κάτοικοι κινούνται με βάρκες. Ένας ιεροκήρυκας -πάστορας που εμψυχώνει τους πιστούς σε μια βραδινή προσευχή. Όψεις νυχτερινές της πρωτεύουσας Κινσάσα (με 17 εκατομμύρια κατοίκους!). Λιγοστά είναι τα φώτα που φωτίζουν την πόλη...
Το ντοκιμαντέρ αυτό εστιάζει στο πρόβλημα του ηλεκτρισμού, αλλά και των κλοπών καλωδίων που σημαδεύει με τρόπο αρνητικό τη ζωή των κατοίκων και περιορίζει την ποιότητα ζωής στην καθημερινότητα τους. Παράλληλα, οι πλημμύρες στην περιοχής επιτείνουν τις δυσκολίες των κατοίκων. Οι προσωρινές λύσεις -φακοί με μπαταρίες και γεννήτριες- αδυνατούν να δώσουν λύση στο πρόβλημα. Ενώ στις ειδήσεις, εν είδει ενός ειρωνικού σχολίου, προαναγγέλλεται η κατασκευή ενός υδροηλεκτρικού σταθμού.
Και από την άλλη, η ζωή μέσα στα πλημμυρισμένα σπίτια, με το νερό να κατεβαίνει σιγά -σιγά, τα προβλήματα σχετικά με την καθαριότητα, τη διατροφή, τα σκουπίδια, συνιστούν όψεις ενός πολύ μακρινού από τον πολιτισμό και τα δυτικά στάνταρ Τρίτου Κόσμου -ο σύγχρονος πολιτισμός αποδιαρθρωμένος, στο σημείο μηδέν. Οι εναλλαγές συναισθημάτων ανάμεσα στην απογοήτευση, την απελπισία, την αβεβαιότητα και σε σπάνιες περιπτώσεις τις αμυδρές ελπίδες, είναι συνεχείς.
Παρακολουθώντας, με τρόπο αποσπασματικό και θραυσματικό, μια ομάδα κατοίκων της περιοχής, η σκηνοθεσία παρουσιάζει μια σειρά από επεισόδια της κοινωνικής ζωής, στιγμιότυπα μιας καθημερινότητας δύσκολης, εικόνες μιας πραγματικότητας ζοφερής, εικόνες υποβλητικές μιας ζωής στα όρια. Στις συγκεντρώσεις των γειτονιών, ο λόγος των κατοίκων επιτείνει το κυρίαρχο στον θεατή αίσθημα ασφυξίας και απελπισίας. Βουτηγμένες στο σκοτάδι είναι οι εικόνες αυτού του ντοκιμαντέρ. Μια αίσθηση ζόφου και σκότους αναδύεται. Ούτε μια ηλιαχτίδα ελπίδας...
Καταφύγιο σ’ αυτό το ζόφο, η προσευχή απεικονίζεται, όχι ως μία έκκληση απέναντι στο θεό για σωτηρία, αλλά ως μια εμπειρία κοινοτικής -συλλογικής έκστασης, μια μυστικιστική διαδικασία εσωτερική κάθαρσης και κατευνασμού των ταραχών στα συναισθήματα, ένα βάλσαμο της ψυχής.
Φεστιβάλ Βερολίνου 2024
