του Keith Maitland

Ήχοι πυροβολισμών, επαναλαμβανόμενοι και τρομακτικοί, σαν κεραυνοί σε μια ηλιόλουστη μέρα, φοιτητές και περαστικοί που πέφτουν χτυπημένοι στο έδαφος, πανικός και χάος: η αφετηρία αλλά και το μεγαλύτερο μέρος στο ντοκιμαντέρ του Keith Maitland είναι γεμάτο με τις εντάσεις και τις αγωνίες ενός φιλμ μυθοπλασίας.
Στο κέντρο αυτού του ιδιαίτερου ντοκιμαντέρ βρίσκεται ένα πραγματικό γεγονός. Μια ζεστή μέρα του Αυγούστου του 1966, ο Charles Whitman ανέβηκε στον πύργο του ρολογιού στο Πανεπιστήμιο του Τέξας. Στο διάβα του σκότωσε όσους συνάντησε μπροστά του. Από κει ψηλά, κατοπτεύοντας σχεδόν όλο το πανεπιστημιακό campus, για μιάμιση ώρα, ακολουθώντας τους τρόπους ενός ελεύθερου σκοπευτή, πυροβολούσε και σκότωνε αδιακρίτως. 16 νεκροί και 33 τραυματίες ήταν ο τελικός απολογισμός, πριν σκοτωθεί από τα πυρά δύο αστυνομικών, που ενεργώντας αυτοβούλως εισήλθαν στον πύργο.
Τη βάση για το ντοκιμαντέρ αυτό αποτελούν οι μαρτυρίες των αυτοπτών μαρτύρων, που διαβάζουν στο μεγαλύτερος τους μέρος ηθοποιοί. Ωστόσο ό,τι διαφοροποιεί από τα συνήθη και συνιστά την πρωτοτυπία του φιλμ δεν είναι το προηγούμενο, αλλά η χρήση του animation στην εικονογράφηση αυτών των μαρτυρίων -εξ' ου και η αναπαραγωγή του λόγου τους από ηθοποιούς. Η χρήση animation συμπληρώνεται από τη παρουσία υλικού αρχείου -φιλμ και ηχογραφήσεις του τοπικού ραδιοφωνικού σταθμού.- Η αφήγηση διαθέτει κάποια κεντρικά πρόσωπα -και αυτός είναι ένας από τους πολλούς τρόπους με τους οποίους αυτό το ντοκιμαντέρ εγκολπώνεται τα χαρακτηριστικά μιας μυθοπλασίας. Ένα ζευγάρι φοιτητών, με την κοπέλα να είναι έγκυος, ένας νεαρός διανομέας εφημερίδας, δύο αστυνομικοί, μια φοιτήτρια και ένας φοιτητής που προστρέχουν σε βοήθεια. Επαναλαμβάνοντας διαρκώς και διαστέλλοντας τον πραγματικό χρόνο, με την αφήγηση κάθε φορά να αλλάζει οπτικές γωνίες, ακολουθώντας τα κεντρικά πρόσωπά, ο σκηνοθέτης δημιουργεί τους μηχανισμούς ταύτισης και τη δραματοποίηση του κλασικού αφηγηματικού κινηματογράφου. Είναι οι αφηγηματικοί ρυθμοί και οι αγωνίες, οι ανατροπές και οι εντάσεις ενός θρίλερ που κυριαρχούν στα δύο τρίτα της ταινίας. Στο μέρος που αποτελεί το coda της ταινίας, είναι που μας αποκαλύπτονται, με τη φόρμα του talking head, τα πρόσωπα των πρωταγωνιστών και η μετέπειτα διαδρομή στη ζωή τους. Εδώ εγκαταλείπεται κάθε μυθοπλαστική διάθεση από τη πλευρά του σκηνοθέτη και επιστρέφουμε στις νόρμες ενός ντοκιμαντέρ που επικεντρώνεται στην εμπειρία ζωής και τα συναισθήματα που τη συνοδεύουν. Όμως τώρα ο θεατής έχει ήδη φορτιστεί συναισθηματικά από την animation αναπαράσταση του προσωπικού δράματος: έχει δει τις στιγμές του τρόμου και της έντασης, τη πηγή του τραύματος. Και είναι ακριβώς αυτό -η animation αναπαράσταση και το σημερινό γεμάτο ρυτίδες πρόσωπο- που συνθέτουν τη τελική σχεδίαση των πορτραίτων των αυτοπτών μαρτύρων.

 Δημήτρης Μπάμπας