(Ατέρμονη θλίψη)
του Jorge Pérez Solano

Ταινία που έχει στο κέντρο τις περιπλοκές μιας εγκυμοσύνης και μιας γέννας, η μεξικάνικη αυτή ταινία ακολουθεί τους δρόμους και τους κανόνες ενός κινηματογραφικού ύφους ήδη γνωστού από τους συμπατριώτες Carlos Reygadas και Amat Escalante.
Δύο είναι τα κεντρικά γυναικεία πρόσωπα της ταινίας. Η πρώτη είναι μια 30χρονη, η Cheba: ζει μόνη της με τα δύο παιδιά της, καθώς ο άνδρας της είναι μετανάστης στις ΗΠΑ. Ενώ, η δεύτερη η Ángeles Miguel, μια 16χρονη που ζει μαζί με τη μητέρα της και τον πατριό της, ο οποίος, συχνά και με τη σιωπηρή συγκατάθεση της μητέρας της την βιάζει. Και οι δυο γυναίκες βιώνουν κάτι κοινό: την εγκυμοσύνη τους, η οποία μάλιστα προκλήθηκε από τον ίδιο άνδρα. Η γέννηση των δύο παιδιών, αλλά και η επιστροφή του μετανάστη άνδρα της Cheba θα κλιμακώσει τη δράση…
Το κοινό έδαφος και για τις δύο γυναίκες είναι η συναισθηματική τους εγκατάλειψη από τον άνδρα, η ουσιαστική αλλά και πραγματική του απουσία: ο μοναδικός παρόν άνδρας της ταινίας κατέχει τη θέση ενός επιβήτορα και είναι ανίκανος να οικοδομήσει μια συναισθητική σχέση με τις γυναίκες, να επικοινωνήσει μαζί τους. Η έκφραση της γυναικείας σεξουαλικότητας, ο γυναικείος πόθος -που ανάλογα με την ηλικία της γυναίκας είναι είτε επιτακτικός (Cheba), είτε όχι (Ángeles Miguel)-, κατέχει κεντρική θέση στο σχεδίασμα των χαρακτήρων, και εντέλει μάλλον μένει χωρίς συναισθηματική ανταπόκριση.
Ωστόσο, ό,τι ξεχωρίζει στην ταινία είναι ο χώρος στον οποίο διαδραματίζεται, το τοπίο της μεξικανικής υπαίθρου –στην επαρχία Oaxaca του νότιου Μεξικού. Ένα τοπίο σχεδόν σουρεαλιστικό, μια έρημος κατάφυτη με ορθωμένους κάκτους –ένα «φαλλικό σύμβολο». Αυτός ο χώρος είναι ένας αληθινός χαρακτήρας της ταινίας και όχι απλώς το φόντο της δράσης: μοιάζει να είναι μια έκφραση ενός πνεύματος «ματσίσμο». Παράλληλα, το αχανές του χώρου μοιάζει να επιβάλλει και ένα συγκεκριμένο αφηγηματικό και δραματουργικό ρυθμό για την ταινία. Η αφήγηση ανελίσσεται με ρυθμούς ράθυμους, η δραματική πλοκή αναπτύσσεται ρυθμούς αργούς. Η πραγματική εικόνα των προσώπων και των μεταξύ τους σχέσεων σχηματίζεται σιγά –σιγά: υπάρχει ένα ελλειπτικό ύφος μάλλον κοινό με σκηνοθέτες όπως ο Carlos Reygadas και ο Amat Escalante.
Ό,τι σχηματίζεται και αποκαλύπτεται στο βλέμμα του θεατή είναι γυναικεία πρόσωπα έγκλειστα μέσα στο αχανές του χώρου, που στιγματίζονται από μια αρρώστια της ψυχής – αυτό σημαίνει ο τίτλος La tirisia-, δηλαδή μια βαθιά ατέρμονη θλίψη και μελαγχολία…

Δημήτρης Μπάμπας