Συνηθίζεται το έργο των σκηνοθετών να το κρίνουν οι κριτικοί κινηματογράφου.
Όμως πολλές φορές τα έργα τους μιλούν από μόνα τους.
Στην επιστολή που παρακάτω αναδημοσιεύουμε, ο γνωστός σκηνοθέτης Γιάννης Σμαραγδής, σχολιάζει την απόρριψή του.
Οι αγιολογικές και θεολογικές αναφορές –η μεγαλοθυμία και η συγχώρεση ως δραματική αποκορύφωση- στην κατάληξη, αλλά και οι συγκρίσεις που ο γράφων επιχειρεί με το έργο και το βίο φιλοσόφων και συγγραφέων, όπως ο Σωκράτης και ο Καζαντζάκης, καθιστούν αυτό το τόσο ενδιαφέρον κείμενο άξιο ανάγνωσης, όχι όμως και κριτικής.
Σ.
«Η επιστολή με τις υπογραφές άγνωστων σε μένα ανθρώπων του πολιτισμού της πόλης μας με βρήκε στην Αντίμπ της Γαλλίας, όπου έζησε αυτοεξόριστος τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Καζαντζάκης, αηδιασμένος από τις κακοβουλίες και τις ανίερες επιθέσεις συγκαιρινών του ανθρώπων του πολιτισμού.
Θυμήθηκα μάλιστα πως ένας εξ αυτών, ο οποίος ήταν δυστυχώς Ηρακλειώτης, τον αποκαλούσε ως "τον χειρότερο συγγραφέα της Ευρώπης"... Θυμήθηκα, επίσης, πως ένας μέγιστος πρόγονός μας, ο Σωκράτης, όταν οι συμπολίτες του τον καταδίκασαν σε θάνατο, αποδέχτηκε άκριτα και αγόγγυστα την επιθυμία τους.
Αυτό σκοπεύω να κάνω κι εγώ.
Άκριτα αποδέχομαι την επιθυμία τους "να τα πάρω και να φύγω" όπως το απαίτησαν, και έτσι αποσύρω από την Πύλη Βηθλεέμ οριστικά και αμετάκλητα τη δωρεά της έκθεσης Εl Greco (η οποία ούτως ή άλλως είναι κλειστή και απαξιωμένη).
Η έκθεση θα μετακινηθεί όπου αποφασίσουμε μαζί με τη γυναίκα μου Ελένη, εκεί δηλαδή που την αγαπούν και τηn διεκδικούν. Δε θα μπω στη διαδικασία να διαπιστώσω αν πρόκειται για αυθόρμητη κίνηση πολιτών ή είναι αποτέλεσμα δημοτικών ή παραδημοτικών χαλκείων, γιατί ο χρόνος που μου απομένει δεν πρέπει να σπαταληθεί έξω από τη καθαυτή δημιουργία: έχω ένα χρέος προς τον Νίκο Καζαντζάκη και πρέπει να το επιτελέσω...
Αν, επίσης, οι υπογράφοντες ή κάποιοι από τις Αρχές δεν επιθυμούν να γίνουν τα γυρίσματα της ταινίας "Νίκος Καζαντζάκης" στην πόλη μας, και αυτό το κατανοώ: δε θα γίνουν γυρίσματα στο Δήμο Ηρακλείου.
Ωστόσο, αν χρειαστεί από τις περιστάσεις, τότε θα ομιλήσω δημόσια.
Όσο για τα τεκταινόμενα, κριτής όλων μας (υποθέτω) είναι η ανώτερη πνευματική πατρίδα, η οποία κρίνει τις πράξεις και τις συμπεριφορές όλων μας αδέκαστα από άλλο "πάτωμα" ασφαλώς...
Παραφράζοντας τον Καβάφη: Το Ηράκλειο είναι πάντα η αγαπημένη πολιτεία, με άρχοντες που στα μεγάλα και αμφίρροπα άλματα μου στάθηκαν, και έχουν ονόματα: Σηφάκης, Καράτζης, Λεμπιδάκης, Μεταξάς, Αλεξάκης, Δανδάλης, Βασιλάκης (κι ακόμα ένας που θα τον πω όταν πρέπει), αλλά και οι άγνωστοι Ηρακλειώτες άρχοντες αισθημάτων με τις μεγάλες όλο φως αγκαλιές, με δωρεάν προσφορά την αμόλευτη αγάπη τους.
Τους ευχαριστώ και τους ευγνωμονώ όλους! Όσο για αυτούς που με καταδικάζουν, τους κατανοώ...
Γιάννης Σμαραγδής, σκηνοθέτης».
(πηγή http://www.cretalive.gr/)
