Το φετινό Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα του 10oυ Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας περιλαμβάνει εννέα ταινίες, νέων κατά βάση σκηνοθετών, οι οποίοι πειραματίζονται με νέες μορφές αφήγησης και συχνά χρησιμοποιούν τεχνικές που συνδυάζουν την μυθοπλασία και το ντοκιμαντέρ για να διερευνήσουν προβλήματα ταυτότητας, εντάσεις σε πολυπολιτισμικές κοινωνίας, ή τις συνέπειες της κρίσης στην σημερινή νεολαία, ενώ συχνά φέρνουν στο προσκήνιο αυτούς που βρίσκονται στο περιθώριο των κοινωνιών τους.
Περιλαμβάνει ταινίες μυθοπλασίας αλλά και ντοκιμαντέρ που μας έρχονται από σπουδαία φεστιβάλ (από τις Κάνες έως το Λοκάρνο), σχεδόν όλα σε πανελλαδική πρεμιέρα, επιχειρώντας να καταργήσει τους φραγμούς που θέτουν τα είδη και οι διαφορετικές κατηγορίες ταινιών. Αποστολή του είναι να ανακαλύψει και να χαρτογραφήσει τον νέο χώρο που έχει επινοήσει η τέχνη του σύγχρονου κινηματογράφου.

Κριτική επιτροπή Διεθνούς Διαγωνιστικού:
Χέιντεν Γκεστ (αμερικανός καθηγητής, διευθυντής του Κινηματογραφικού Αρχείου του Χάρβαρντ), Βασίλης Κ. Καραμητσάνης (πρόεδρος του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων Animasyros, πρόεδρος ΔΣ της Εθνικής Λυρικής Σκηνής), Δημήτρης Κουτσιαμπασάκος (διακεκριμένος έλληνας σκηνοθέτης), Irena Bilic (γαλλοσέρβα σκηνοθέτης και διευθύντρια του Φεστιβάλ L’Europe autour de l’Europe στο Παρίσι), Γκαέλ Τζόουνς (γαλλίδα παραγωγός).

Οι ταινίες
*Στην υβριδική Οδό Σαχάρα 143 (143 rue du desert) του αλγερινού Hassen Ferhani (ελληνική πρεμιέρα, μυθοπλασία) από την Αλγερία, τη Γαλλία, και το Κατάρ, πρωταγωνιστεί η Μαλίκα, ιδιοκτήτρια ενός μικρού καφέ στην εθνική οδό που διασχίζει την έρημο. Οδηγοί φορτηγών, τουρίστες με μοτοσυκλέτες και τακτικοί πελάτες που φέρνουν νέα από την κοντινή πόλη Ελ Μένια, εξυπηρετούνται στο κατώφλι της Μαλίκα, σε ένα φαινομενικά έρημο μέρος που στην πραγματικότητα σφύζει από ζωή. Η ταινία πριν μερικές εβδομάδες απέσπασε το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη στο Λοκάρνο.
*Δύο κολλητοί φίλοι από παιδιά, ο Τζόνο και ο Σπάνερ, είναι οι δύο ήρωες στο Μπιτς (Beats) του Brian Welsh (ελληνική πρεμιέρα, μυθοπλασία) από το Ηνωμένο Βασίλειο. Στο κατώφλι της ενηλικίωσης τους, το 1994, θα πρέπει να χωριστούν. Μια ταινία για τη φιλία, την εξέγερση και το κίνημα του ρέιβ, με ξεσηκωτική ηλεκτρονική μουσική, από έναν σκηνοθέτη που κέρδισε Emmy για το επεισόδιο του στην επιδραστική σειρά «Μαύρος Καθρέφτης».
*Στα Σπίρτα (Cat sticks) του Ronny Sen (ελληνική πρεμιέρα, μυθοπλασία), από την Ινδία, μια βροχερή μέρα στην Καλκούτα, μια παρέα απελπισμένων τοξικομανών ψάχνεται για πρέζα. Μια ασταμάτητη νεροποντή παίζει για φόντο σε ζωές που ισορροπούν σε ένα επισφαλές «φτιάξιμο». Στην πρώτη του ταινία, ο ινδός Ρόνι Σεν, ο οποίος έχει σκηνοθετήσει ντοκιμαντέρ για το BBC, μεταπλάθει στοιχεία από τον μεγάλο ινδό σκηνοθέτη Σατιατζίτ Ράι και από τον αμερικανό Έιμπελ Φεράρα. Ο σκηνοθέτης θα παρευρεθεί στην προβολή της ταινίας του.
* Ο 15χρονος Ιζάακ έχει εφιάλτες από τότε που έχασε τον πατέρα του. Είναι ιθαγενής που προορίζεται για σαμάνος, από τη φυλή Κράχο, στα βόρεια της Βραζιλίας. Οι επιλογές ζωής που καλείται να κάνει βρίσκονται στο επίκεντρο της ταινίας μυθοπλασίας των Renée Nader Messora και João Salaviza Η βροχή τραγουδάει στο χωριό των νεκρών (Chuva é cantoria na aldeia dos mortos) από την Πορτογαλία και Βραζιλία. Ο Ζοάου Σαλαβίζα θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους νέους Πορτογάλους σκηνοθέτες σήμερα. Έχει βραβεύτει με τη Χρυσή Αρκούδα της Μπερλινάλε και με τον Χρυσό Φοίνικα των Καννών για παλιότερες μικρού μήκους ταινίες του.
*Στην ταινία μυθοπλασίας από την Αργεντινή Ξανά και ξανά (De Nuevo Otra Vez) της Romina Paula (ελληνική πρεμιέρα), η Ρομίνα, βρίσκεται σε διάσταση με τον άντρα της και ζει προσωρινά με τον 4χρονο γιο της στο σπίτι της μάνας της στο Μπουένος Άιρες. Η σκηνοθέτης και ηθοποιός της ταινίας στρέφει την κάμερα στον εαυτό της, για να αναζητήσει εκ νέου ποια είναι, και χρησιμοποιεί τον αληθινό της γιο. Η πρώτη ταινία της Ρομίνα Πάουλα, μεταξύ ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας, είναι μια εύθραυστη αναζήτηση για τη μητρότητα, τη θηλυκότητα και την ενηλικίωση, χωρίς συντηρητισμούς.
* Το ντοκιμαντέρ Φιλμφαρσί (Filmfarsi) του Ehsan Khoshbakht από το Ιράν και το Ηνωμένο Βασίλειο (ελληνική πρεμιέρα) μας προσφέρει μία σπάνια εικόνα του προεπαναστατικού δημοφιλούς ιρανικού κινηματογράφου, πριν απαγορευτεί το 1979. Σύμφωνα με την επιδραστική βρετανή θεωρητικό του κινηματογράφου Λόρα Μάλβεϊ: “Ως θαυμάστρια του νέου ιρανικού κινηματογράφου, συχνά αναρωτιόμουν για τον δημοφιλή πρόδρομό του. Ο Έχσαν Κοσμπάχτ έχει επιτέλους ανοίξει αυτήν την ιστορία. Η δοκιμιακή, στοχαστική και κινηματογραφοφιλική ανάλυση του εκτιμά το είδος των αδιάντροπων ταινιών exploitation, που είναι μέσα στη βία και στο σεξ”.
*Το Ασάκο Ι & 2 (Netemo sametemo) του γιαπωνέζου Ryusuke Hamaguchi (ελληνική πρεμιέρα, μυθοπλασία) από την Ιαπωνία και τη Γαλλία, βασίζεται σε ένα μυθιστόρημα της Τομόκα Σιμπασάκι. Η Ασάκο, μια ντροπαλή φοιτήτρια στην Οσάκα ερωτεύεται κεραυνοβόλα τον Μπακού, έναν όμορφο και μυστήριο νέο, ο οποίος μια μέρα εξαφανίζεται. Δυο χρόνια αργότερα η Ασάκο συναντά κάποιον που του μοιάζει καταπληκτικά. Όμως θα της προσφέρει μια αγάπη, που για την Ασάκο, θα είναι τόσο καθησυχαστική που την τρομάζει. Η ταινία διαγωνίστηκε στις Κάνες.
* Ο γάλλος Ζαν-Γκαμπριέλ Περιό, για το πειραματικο ντοκιμαντέρ του Οι ήττες μας (Nos défaites), που θα δούμε σε ελληνική πρεμιέρα από τη Γαλλία, συνεργάστηκε με μια ομάδα μαθητών οι οποίοι δραματοποίησαν εκ νέου σκηνές ταινιών -από απεργίες, εξεγέρσεις και εργατικές κινητοποιήσεις- από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 και από τις αρχές της δεκαετίας του 1970, όπως «Η Κινέζα» του Ζαν-Λυκ Γκοντάρ. Ενώ στην αρχή, οι μαθητές αδυνατούν να κατανοήσουν την πολιτική στράτευση, σταδιακά συνειδητοποιούν ότι το παρελθόν αντηχεί στην παρούσα πολιτική κατάσταση.
* Από την Ελβετία μας έρχεται το Λοβ μι τέντερ (Love me tender) της ελβετο-περουβιανής Klaudia Reynicke (ελληνική πρεμιέρα, μυθοπλασία). Ηρωίδα η Σεκόντα, μια 32χρονη γυναίκα, με οξεία αγοραφοβία, εγκλωβισμένη στο οικογενειακό διαμέρισμά της και στη μοναχική ρουτίνα της, σαν ηρωίδα του Λάνθιμου στον «Κυνόδοντα». Όταν η μητέρα της πεθαίνει και ο πατέρας της την εγκαταλείπει, υποχρεώνεται να παλέψει τους δαίμονές της και να υπερασπιστεί τον εαυτό της.

Tαινιοθήκη της Ελλάδος
Ιερά Οδός 48 και Μεγάλου Αλεξάνδρου, μετρό Κεραμεικός, τηλ. 210 3612046

Exile Room
Αθηνάς 12, 3ος όροφος, μετρό Μοναστηράκι, τηλ.210 3223395

To 10ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου διοργανώνεται από την Ταινιοθήκη της Ελλάδος στo πλαίσιο της πράξης «Η Κινηματογραφοφιλία στη Νέα Εποχή ΙΙ» που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση - Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΠΕΠ ΑΤΤΙΚΗ του ΕΣΠΑ 2014-2020

(δ.τ.)