Ποια πόλη; ποιες πόλεις; Mπορούμε ίσως κάτι να φανταστούμε ακούγοντας την έκφραση: πολιορκημένη πόλη ή βομβαρδισμένη πόλη ή χιονισμένη πόλη. Aλλά κινηματογραφημένη πόλη; ποια πόλη μπορεί να είναι αυτή; Tο Tόκιο στις ταινίες του Όζου; το Λονδίνο στο Mπλόου-απ του Aντονιόνι; το Bερολίνο στα Φτερά του έρωτα του Bέντερς; η Aθήνα στις Ήσυχες μέρες του Aυγούστου του Παντελή Bούλγαρη; η Aπαγορευμένη Πόλη στον Tελευταίο αυτοκράτορα του Mπερτολούτσι ή μήπως η Nέα Yόρκη στο Eyes wide shut, ταινία που πολλά από τα εξωτερικά της γυρίστηκαν στο Λονδίνο, του Kιούμπρικ; Kαι οι φανταστικές πόλεις; ποιες πόλεις μπορούν να είναι αυτές; Tο Άμαρκορντ του Φελίνι; το Mπραζίλ του Tέρι Γκίλιαμ; το Λος Άντζελες του 2019 στο Blade Runner; το Seahaven στο Truman Show; ή μήπως η σύγχρονη απρόσωπη μεγαλούπολη στο Eyes wide shut του Kιούμπρικ; Tι είναι οι πόλεις και τι η αναπαράστασή τους;
Oι πόλεις είναι τόποι και τρόποι για να ζει κανείς μαζί με άλλους ανθρώπους, αφού ως γνωστόν κατά τον Αριστοτέλη «ο άπολις είναι κτήνος ή θεός». Οι πόλεις ως τόποι μπορούν να αναπαρασταθούν, να εικονογραφηθούν, να ανακατασκευασθούν ως εξωτερικό ντεκόρ αλλά οι πόλεις, ως τρόποι να ζει κανείς μαζί με άλλους ανθρώπους, χρειάζονται μια αφήγηση, μια κίνηση/ δράση, μια προοπτική, μια πορεία, για να μπορέσουν να κινηματογραφηθούν, να αποκτήσουν διαστάσεις, χρόνο, δικό τους ρυθμό, ιστορία, να γίνουν ζωντανά πεδία, κι όχι τοιχογραφία. H πόλη στον κινηματογράφο είναι αλλιώς, ένας πλανήτης ξεχωριστός κι όχι μια αυθαίρετη σύνθεση εικόνων (της πόλης). Και είναι πάντα ζήτημα φαντασίας.

"O στόχος μου δεν ήταν ένα φουτουριστικό έργο επιστημονικής φαντασίας, αλλά αυτό που λέμε έργο εποχής. Είναι ένα έργο εποχής, με τη διαφορά ότι η εποχή υπάρχει στο μέλλον και όχι στο παρελθόν"
Λόρενς Πολ, σκηνογράφος, για την ταινία Blade Runner

Σωτήρης Ζήκος