(το σχόλιο της Μαρίας Γαβαλά)

Πόλεμος και πόλεμος. " Όχι στη βία, όχι στο αίμα, όταν σκοτωθούν όλα τα παλικάρια της Αλγερίας, ποιος θα μείνει να ξαναχτίσει τη χώρα; Μπορείς να φανταστείς μέσα από τι σκατά βγαίνουν αυτοί οι άνθρωποι, που κατά βάθος είναι πιστοί του Διαφωτισμού κι ας μην το ομολογούν ανοιχτά; Από την κόλαση του OAS και του ALN. Ο εθνικισμός, οι μέθοδοι βασανισμού και καταστολής των εποίκων από τη μία, οι βόμβες του απελευθερωτικού στρατού ή οι όρκοι των μουτζαχιντίν στο Κοράνιο και στο μαχαίρι από την άλλη. Το γνωρίζουν πολύ καλά, το δοκίμασαν στο πετσί τους. Τρομοκρατικές επιθέσεις, αντάρτικο πόλεων και στα βουνά, εμφύλιος. (Φωτογραφίες: από την ταινία «Μακριά από τους ανθρώπους- Loin des Hommes», Γαλλία 2014, του Nταβίντ Ελχοφέν)

Πόλεμος και πόλεμος. «…Δακρυγόνα. Αστυνομικοί με ολόσωμες πέτσινες στολές, γυαλιστερά κράνη, χοντρά προστατευτικά γυαλιά. Ξύλινα ραβδιά, κλομπς, σιδερένιες γροθιές. Μπότες που χτυπούσαν πάνω στο καλντερίμι, αλεξίσφαιρα γιλέκα και πέτσινοι θώρακες. Υποκόπανοι που πέφτουν πάνω στα κεφάλια. Πυροβολισμοί, προερχόμενοι από το αστυνομικό λεωφορείο που σταθμεύει μπροστά στην πισίνα Νεπτούνα. Νεκροί και τραυματίες. Πεσμένα σώματα. Συνεχείς πυροβoλισμοί. Πανικός. Κάποιοι περαστικοί βοηθούν τις δυνάμεις καταστολής, δείχνοντας πόρτες και περάσματα, εκεί όπου έχουν καταφύγει οι διαδηλωτές. Κάποιοι άλλοι πολίτες βοηθούν τους κυνηγημένους να διαφύγουν. Έχουν σταματήσει τα κανονικά δρομολόγια των αστικών λεωφορείων, και τα οχήματα χρησιμεύουν για τη μεταφορά των διαδηλωτών. Δεκάδες άνθρωποι στοιβάζονται μες στα λεωφορεία, ο ένας πάνω στον άλλο. Ανάμεσά τους και τραυματίες. Στους δρόμους μαζεύουν πεσμένα σώματα». (Φωτογραφίες: από το «Ice»,1970, του Robert Kramer, μια αμερικανική ταινία πολιτικής φαντασίας)