(Μικρό λεξικό για το φεστιβάλ)

Αγγλικά. Τα μιλούν όλοι οι θεατές. Κάτι που κάνει τα συχνά λάθη των μεταφραστριών στις παρουσιάσεις των συντελεστών των ταινιών εμφανή και ενοχλητικά.

Kinky. Το κλαμπ όπου το φεστιβάλ διοργάνωσε το πάρτι του. Συχνάζουν 16χρονοι.

Smurf ή Στρουμφάκια. Δυστυχώς δεν συμμετείχαν ούτε ως ηθοποιοί ούτε ως θεατές στο φεστιβάλ. Όμως στην πλατεία Κλαυθμώνος παρατηρούσαν αμέριμνα τους θεατές που ανηφόριζαν την Σταδίου με κατεύθυνση τις αίθουσες του ΑΤΤΙΚΟΝ και ΑΠΟΛΛΩΝΑ.

Sundance, φεστιβάλ. Το αγαπημένο φεστιβάλ των προγραμματιστών. Αλλά και των συντακτών του καταλόγου. Για κάθε ταινία που έχει προβληθεί στο φεστιβάλ του Sundance, κρίνεται απαραίτητη η επισήμανση στο σχετικό κείμενο παρουσίασης.

Gomorra. Μια τοιχογραφία της ναπολιτάνικης μαφίας. Ο σκηνοθέτης Mateo Garrone παρακολουθεί τις διαδρομές κάποιων προσώπων που ζουν μέσα στις επικράτειες της αυτοκρατορία της. Επιχειρεί να διερευνήσει την αληθινή φύση της εξουσίας της. Προσηλωμένη πάνω στα πρόσωπα η κάμερα αγνοεί το περιβάλλον. Λιγότερο μια ψυχολογική ή κοινωνική ταινία και μάλλον μια ταινία τρόμου. Η ταινία υφαίνει ένα πυκνό ιστό σχέσεων μέσα στο οποίο ο θεατής όπως και οι ήρωες είναι παγιδευμένος. Αυτό που αποκαλύπτεται σχετικά με την μαφία στις εικόνες είναι ότι η βία που ασκεί είναι αμείλικτη, συντριπτική και τρομακτική. Και η εξουσία της μοιάζει να είναι αόρατη. Τελικά η μαφία είναι μάλλον ένα σύμπλεγμα κανόνων και σχέσεων παρά μια ιεραρχική οργάνωση.

La Rabia. Ταινία της Albertina Carri. Η επαρχία της Αργεντινής. Η βουκολική ατμόσφαιρα. Ένα ζευγάρι μοιχών. Ένα αυτιστικό κοριτσάκι. Τα αυστηρά ήθη. Η κρυφή βία. Μια αίσθηση αρχαίας ελληνικής τραγωδίας. Η σκηνοθέτις αξιοποιώντας το πρόσφατο κινηματογραφικό παρελθόν της χώρας της –οι επιρροές από το έργο της Lucretia Martel είναι κάτι παραπάνω από εμφανείς- βυθίζει τον θεατή σε ένα τόπο ανίας. Εδώ το ερωτικό πάθος, το χωρίς όρια σεξ είναι ύβρις απέναντι στην ακινησία του τόπου. «Με απασχολεί η ατομικότητα και η προσωπική επιθυμία σε αντιδιαστολή με τους καταπιεστικούς κοινωνικούς θεσμούς που μας μετατρέπουν σε τέρατα, όπως ακριβώς τους ενήλικες στο 'La Rabia'», δηλώνει.

Mega. Τηλεοπτικός σταθμός. Κάθε παρουσιαστής πριν την παρουσίαση των συντελεστών της ταινίας δήλωνε με έμφαση στους θεατές ότι παίζει σε κάποια τηλεοπτική σειρά του καναλιού. Παράλληλα πριν την προβολή της ταινίας ένα διαφημιστικό σποτ διαφήμιζε τις καινούριες τηλεοπτικές σειρές. Η εκδίκηση της τηλεόρασης.

Wonderful Town. Η «όμορφη πόλη» είναι η Takua Pa μια κατεστραμμένη από το τσουνάμι του 2004 πόλη φάντασμα. 8000 κάτοικοι της χάθηκαν από την βιβλική καταστροφή και η ζωή εξαφανίστηκε. Ο ήρωας φθάνει σ’ αυτό το μέρος με σκοπό να βοηθήσει στην ανοικοδόμησή της. Η ερωτική του σχέση με τη νεαρή ιδιοκτήτρια ενός ξενοδοχείου θα συγκεντρώσει την προσοχή των ελάχιστων εναπομεινάντων κατοίκων. Πένθος, ανία και μια κρυφή οργή κρύβονται στα ερείπια και στους άδειους δρόμους. Η δεύτερη ταινία του Aditya Assarat αναζητά τα ίχνη ενός έρωτα και τις πιθανότητές του να επιβιώσει μέσα στα συντρίμμια. Βραβευμένη στα φεστιβάλ του Rotterdam και του Pusan. Προβλήθηκε στο φεστιβάλ της Κωνσταντινούπολης, για να καταλήξει τελικά στο διαγωνιστικό του Φεστιβάλ Αθήνας.

Φεστιβάλ ή Νύχτες Πρεμιέρας. Το γεγονός ότι το πιο ενδιαφέρον τμήμα του Φεστιβάλ είναι οι Πρεμιέρες πρέπει μάλλον να προβληματίσει τους ιθύνοντες του. Στο κυρίως πρόγραμμα του φεστιβάλ βρίσκει κάποιος ταινίες που ο μόνος προφανής λόγος επιλογής είναι είτε η σκανδαλοθηρία είτε η «εναλλακτικότητα» (π.χ. Afterschool, Dream Boy). Τα κριτήρια επιλογής αναδεικνύουν την προτεραιότητα του θέματος απέναντι στην ικανότητα ενός σκηνοθέτη να εκφραστεί με μέσο τον κινηματογράφο. Η απουσία καθαρών κινηματογραφικών κριτηρίων στην επιλογή των ταινιών ορισμένες φορές ήταν τόσο εξόφθαλμη, που καταντά για τους θεατές βασανιστική.

Δημήτρης Μπάμπας